• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Nader tot het Vlissingen van Betje Wolff en Jacobus Bellamy

14 oktober 2018 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Bij de uitgave van Beschryvinge der stadt Vlissinge (1754) van brouwer Jasper Brasser

Door Peter Altena

In Vlissingen lag op een onweerstaanbaar zonnige dag in de boekhandel een mooie stapel banden met het jaar 1754 op de buitenkant: Beschryvinge der stadt Vlissinge. Het handschrift van Jasper Jaspersen Brasser. Groot formaat en fors van gewicht voor slechts 25 euro. Vers van de pers.

Het handschrift, gesigneerd J.J.B., was in het archief van Vlissingen voor de geschiedschrijvers van de stad een vertrouwde bron. In heel wat artikelen en boeken over de stad is dankbaar gebruik gemaakt van deze bron, maar dankzij de luxe en prettig verzorgde uitgave kan die bron ook buiten het stadsarchief benut worden.

In zijn inleiding maakt Ad Tramper, die samen met Joep Bremmers deze editie verzorgde, duidelijk dat J.J.B. wel Jasper Jaspersen Brasser (1702-1764) moet zijn. En niet diens zoon Jacob Jaspersen Brasser, die langdurig voor de auteur gehouden is. De zoon vertrok in 1752 naar Leiden om er rechten te studeren, wat op zich geen reden is om hem te elimineren als gegadigde voor het auteurschap. Fijnzinnig en riskant is het argument vóór de vader: handschriftelijke vergelijking tussen de handschriften in het gildeboek van het brouwersgilde en de stadsgeschiedenis.

De titelpagina en de ‘Voorreeden aen den leeser’ verraden de bedoeling van de schrijver: hij wil niet alleen gelezen, maar vermoedelijk ook gedrukt worden. In zijn voorrede verontschuldigt hij zich zoals het hoort voor zijn gebrekkige en ongestudeerde schrijfstijl en ook in andere opzichten neemt hij aanstaande ‘bedillers’ de wind uit de zeilen.

Brasser leidt de lezer door zijn stad en beschrijft belangrijke openbare gebouwen, vertelt zakelijk honderduit over de gebruiken in kerk en gilde. Veel aandacht schenkt hij aan de inhuldiging van prins Willem IV, op 5 juni 1751, als heer van Vlissingen. In een bijlage staat hij uitvoerig stil bij het ‘Verval der stadt Vlissingen’. Heel ‘modern’ wijst Brasser op een complex van factoren: haat en nijd, jaloezie en wangunst, slordige handhaving van gilderegels en eigenbelang. Een door morele beginselen geleide analyse.

In veel opzichten is deze Beschryvinge voor de literatuur van betekenis: het hier geschetste Vlissingen is dat van Betje Wolff en Jacobus Bellamy. Elisabeth Bekker, zoals zij in Vlissingen heette, is er geboren in 1738, Bellamy in 1757. Minstens zo belangrijk is de Beschryvinge omdat daarin de mentaliteit en het zelfbeeld van de Vlissingers doorklinken. Als er een nieuwe biografie van Bellamy komt – een eeuw na Nijland zou dat wel eens mogen – of een van Betje Wolff, dan kan Brasser voor de eerste hoofdstukken geweldige diensten bewijzen.

Deze bespreking werd eerder gepubliceerd door Jacob Campo Weyerman.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Elisabeth Wolff, Jacobus Bellamy

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

JUNI ’57

Met niets meer bij me dan het te vlug geleefde,
nog in de flarden van haar vertrek gekleed,
loop ik het land op om naar de lucht te kijken
en hoe mijn liefde allengs in niets meer leek
op die voor haar.

Het is een juninacht – de kortste nacht
bijna. Ik voel met mijn hoofd het hooi van de opper
waartegen ik zit. Ik zie een blijvende
zonsondergang boven een vuurtorenlicht
en weinig sterren.

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1991 Cornelis Stutterheim
➔ Neerlandicikalender

Media

De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d