Verwarwoordenboek Vervolg (103)

Door Jan Renkema

In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.

Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

durf / moed

Er is een klein betekenisverschil, vooral door betekenisassociaties.

durf niet bang om risico te nemen; meer gericht op handelingen

Dit investeringsplan voor het vervallen winkelcentrum getuigt van durf en ambitie.

moed je niet laten weerhouden door angst; eerder een eigenschap

Pestgedrag aan de kaak stellen, daar is moed voor nodig.

Vaak wordt moed geassocieerd met een persoonlijke eigenschap of met een innerlijke gesteldheid. Daarom kan in de volgende zin moed niet vervangen worden door durf: Ik moet mij weer moed indrinken, want die is mij in de schoenen gezakt. Ook in de uitdrukking goede moed houden zien we het meer permanente karakter van moed.

Woorden die beide aspecten – de handeling en de eigenschap – in zich dragen zijn: dapper en onverschrokken. Een volkser woord voor durf is lef, zoals in lefgozer, een Bargoens woord dat eigenlijk ‘man met hart’ betekent. Maar nu betekent het zoiets als durfal. En dat verschilt weer subtiel van branie, zoals in branieschopper met de zo kranige (?) combinatie van bluf, brutaliteit, drukte en waaghalzerij.