Op zaterdag 16 maart 2019 vindt de 10e Dag van de Grunneger toal plaats in en om het Groninger Archieven gebouw aan het Cascadeplein in Stad. Groninger muziek, poëzie, theater en wetenschap passeren de revue en zullen zorgen voor verwondering. De Dag, die plaatsvindt in de Meertmoand Streektoalmoand, wordt geopend door gedeputeerde Henk Staghouwer. Tijdens de opening zal het Groninger woordenboek van Ter Laan centraal staan, waarbij de gebruiksrechten overgedragen worden aan de nieuwe, digitale taaldatabank van het Gronings: WoordWaark. Ook zal Staghouwer een bijzonder nieuw Groningstalig tijdschrift voor het basisonderwijs aanbieden: de Wiesneus. De verdere presentatie van de Dag is in handen van Janneke Vos.
Tiende verjaardag
Tijdens de 10e editie – 10 moal Dag van de Grunneger toal – is er onder andere aandacht voor het Nedersaksisch en diverse digitaliseringsprojecten, en belooft het een Dag te worden met veel nieuwe inzichten. Ook Groninger vrouwen staan centraal tijdens de streektaaldag. Aanleiding voor dit thema is de Internationale Vrouwendag (8 maart) en 100 jaar vrouwenkiesrecht in Nederland, met Groningen als middelpunt.
Nedersaksisch
In oktober werd de Nedersaksische taal, waaronder het Gronings, officieel door het Rijk erkend als onderdeel van de taalsystematiek in Nederland. Tijdens de Dag is er volop aandacht voor het Nedersaksisch en hierbij zoeken we de grenzen op. De Wiesneus – het nieuwe Groningstalige tijdschrift voor basisschoolleerlingen – staat in de schijnwerpers. Het blad wordt in de Meertmoand Streektoalmoand verspreid op basisscholen door heel Groningen. In de lezingen van de Duitse schrijver en journalist Heiko Gauert en taalkundige Henk Bloemhoff wordt ingegaan op het Nedersaksisch als regionale taal in Nederland en het Plattduuts in Duitsland. In De Grup nemen Bert Hadders en Otto Grootte het publiek mee op reis naar Drenthe en Duitsland met liedjes in de eigen streektaal. Platt-dichter uit Ost-Friesland Gerd Constapel en de Drentse dichter Egbert Hovenkamp II treden naast bekende Groninger dichters en schrijvers op in het Schrijverscafé.
Grunneger vraauwen
De vrouw staat centraal tijdens de Dag van de Grunneger toal. Na de opening treedt zangeres Wia Buze op met band. Ook geprogrammeerd op het muziekpodium: Voorwaarts!, een muzikaal en theatraal programma en ode aan bekende en onbekende Groninger vrouwen. Irene Wilkens & Sikkom Kult treden op en nemen zangeressen Ivonne Schoenmaker en Marianne van der Velde mee. De Verhalen van Groningen en het Groninger Museum presenteren de Grunneger Vraauwen Galerij. Dit in het kader van de tentoonstelling Strijd! 100 jaar vrouwenkiesrecht die in mei start in het Groninger Museum. Wim Bastiaanse houdt een lezing overVaaier literaire vraauwen en Vertelcollectief Kom op Verhoal brengt verhalen over Nuvere wichter.
Digitalisering van het Gronings
Een aantal activiteiten tijdens de Dag van de Grunneger toal staat in het teken van digitalisering. Het Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC) werkt momenteel aan een nieuwe, digitale, interactieve en multimediale taaldatabank van het Gronings: WoordWaark. Met hulp en inbreng van vrijwilligers en Groninger sprekers kun je hier straks geschreven en gesproken Gronings zien en horen, en hiervan leren. Tijdens de Dag zijn de ontwikkelaars van de taaldatabank aanwezig die onder leiding van prof. dr. Goffe Jensma uitleg geven over dit innovatieve project. Martijn Wieling, bijzonder hoogleraar Nedersaksische/Groningse Taal en Cultuur aan de RUG en verbonden aan het CGTC, is onlangs gestart met een onderwijsproject. Van Old noar Jong introduceert een speciale app bedoeld om via ouderen de Groningse taal populair te maken bij de (school)jeugd. Tijdens de Dag vertelt hij in zijn lezing over deze onderwijsapp en wordt hij geïnterviewd door Wiebe Klijnstra, bekend van RTV Noord. Dr. Nanna Hilton van de RUG komt vertellen over de app Stemmen van Grunnen en studenten zullen aan de hand van deze app gedurende de Dag onderzoekjes uitvoeren bij het publiek.
Slim Körte Verhoaltjes
Een Gronings verhaal schrijven in 99 woorden. Een nieuw onderdeel tijdens de Dag van de Grunneger toal is de workshop Slim Körte Verhoaltjes – ook wel handpalmverhalen – gegeven door Ingeborg Nienhuis. Deelnemers leren over de kracht van een handpalmverhaal en er wordt geoefend. Aan het einde van de Dag wordt het bekroonde SKV voorgedragen op het hoofdpodium en ontvangt de winnaar een schiere pries.
En er is nog meer te beleven tijdens de Dag van de Grunneger toal. Marten van Dijken komt vertellen over zijn nieuwe vertaling Allain op Wereld van Hector Malot. Op de Toal- en Boukenmaarkt kunnen bezoekers kennismaken met Grunneger toal- en cultuurorganizoatsies en op zoek gaan naar biezunder Grunneger literatuur. Drukkers in de Margezijn aanwezig met een overzicht van eigen drukwerk en Fré Schreiber alias Meester Kriet is weer van de partij voor al uw vragen over de Grunneger toal. Meer weten over het programma? Kijk op de website van het CGTChttp://www.cgtc.nl/daggrunnegertoal-programma/ en lees de digitale Moi, het magazine van de Dag van de Grunneger toal. De Moi is ook gratis verkrijgbaar bij de bibliotheken en VVV Stad.
Organisatie
De organisatie van de tiende Dag van de Grunneger toal is in handen van Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC), de Groninger Archieven, Stichting t Grunneger Bouk, Groninger Forum en de Rijksuniversiteit Groningen. De Dag van de Grunneger toal wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Provincie Groningen.
Dag van de Grunneger toal
Zaterdag 16 maart van 11.00 uur tot 16.00 uur
Locatie: gebouw Groninger Archieven (Cascadeplein 4) en Cascadeplein 10 in Groningen
Toegang is gratis
Laat een reactie achter