Door Marc van Oostendorp
Wat is Nederland toch een achterlijk land.
Terecht plaatste de webredactie van Onze Taal gisterenochtend een kritisch stukje over de zogenaamde ‘erkenning’ van het Limburgs die minister Ollongren dit weekeinde uitriep. Dat is een erkenning van niets, een verkiezingsstunt, een puur symbolisch gebaar, terwijl er twintig jaar geleden ook al zo’n erkenning is geweest, ook al een symbolisch gebaar. Waarom de Limburgers het slikken is mij een raadsel.
Maar dan maakt de overheid tenminste nog een symbolisch gebaar richting de Limburgers, zoals het een paar maanden geleden een gebaar maakte naar de sprekers van het Nedersaksisch. Om erkenning van de Nederlandse Gebarentaal wordt al veel langer gevraagd. In 1997 (ne-gen-tien-ze-ven-en-ne-gen-tig) was er al een commissie die op die erkenning aandrong.
Kluitje
De inwoners van de provincie Utrecht die gisteren afhankelijk waren van de gebarentaal kregen niets mee van het gebeurde. Ik ben het nagegaan: geen enkele tv-uitzending werd door een gebarentaaltolk vertaald. Natuurlijk konden mensen via geschreven bronnen het nieuws tot zich nemen. Maar in ieder geval voor een deel van de Dove gemeenschap is het Nederlands een tweede taal.
Het verschil tussen het Limburgs of het Nedersaksisch aan de ene kant en het Nederlands aan de andere kant is veel kleiner dan de afstand tot de gebarentaal, een taal met een heel andere woordenschat en grammatica. Als een groep sprekers van een ‘autochtone’ taal steun verdient, zijn het de gebruikers van die gebarentaal.
En toch, ondanks twintig jaar gesoebat, en streven, en werken, gebeurt er niets. Wie in Kanaleneiland op zijn flatje zat en zich afvroeg wat er eigenlijk gebeurde, moest maar Teletekst lezen en werd door de publieke omroep verder niet bediend.
Het probleem is natuurlijk: de Doven hebben geen invloedrijke lobbyisten, geen politici die voor hen strijden zoals de sprekers van het Limburgs en het Nedersaksisch. Zelfs het kluitje waarmee die politici zich in het riet laten sturen wordt de Doven niet toegeworpen.
Lucas zegt
Heb je jezelf zojuist gedraft tot lobbyist voor de Dove gemeenschap? (Dat zoiets anno 2019 nodig is, is bizar :/)
Bas Jongenelen zegt
Sinds een paar weken volg ik deze cursus (die uiteraard ‘challenge’ heet): https://www.gebarenchallenge.nl/ . Ik vind het erg leuk om te doen en ik heb zelden zo’n blije en enthousiaste docent meegemaakt.
Manfred zegt
“Wie in Kanaleneiland op zijn flatje zat en zich afvroeg wat er eigenlijk gebeurde, …”
Doven zijn niet blind, dyslectisch of digibeet, Marc. En ook zijn het niet allemaal bejaarden die voor de tv hangen. Voor nu.nl heb je geen gebarentolk nodig.
Marc van Oostendorp zegt
Maar wel een andere taal dan gebarentaal, en daar gaat het natuurlijk om.
Wendy zegt
Sommige doven hebben moeite met de Nederlandse taal dus daarom is ook handig voor hun dat er een Nederlandse gebarentaal is op tv of overal.
Hans Beukers zegt
Doven zijn niet blind of digibeet. Heb je de toespraak van de Nieuwzeeuwse minister-president op het NOS-journaal gezien. Op de achtergrond vertaalde een niet te missen doventolk (formaat forse rugbyspeler) de woorden van mevrouw Ardern te vertalen.
Als de Nieuwzeeuwen dat wel kunnen, waarom doen de Nederlanders dat niet?
Tom Uittenbogert zegt
Er wordt niet aan ons (dove gemeenschap) GELUISTERD!!!! Dovenschap, de grootste, onafhankelijke vereniging voor dove mensen, heeft jarenlang met de ministers gesproken. Ze kunnen wel goed luisteren wat we allemaal over onze rechten, toegankelijkheid enzovoort recht hebben, maar ze zeggen meestal altijd dat ze dit verder met de partijen en tweede kamer gaan overleggen en dat ze ook dit verder willen onderzoeken, alhoewel de onderzoeken allang klaar zijn! Daarom vragen we ons af of het echt nodig is om te gaan stemmen???????
Gefrustreerde dove man!
Son Eestermans - de Jager zegt
Waarom geen internationale gebarentaal? Deze bestaat en werkt dus veel beter! Als dit over de hele wereld standaard (ook aan horenden) wordt onderwezen, zal de communicatie veel beter verlopen en vallen de verschillen weg!
Emma zegt
Waarom geen internationale gesproken taal? Deze bestaat al (Esperanto) en werk dan ook beter.
Leo van den Bogaard zegt
‘Ik ben het nagegaan: geen enkele tv-uitzending werd ondertiteld of door een gebarentaaltolk vertaald.’ Dat is een citaat van Marc van Oostendorp. Nu heb ik weliswaar niet de hele dag naar de tv gekeken, maar telkens als ik (op NPO 1) keek, heb ik toch echt gezien dat alles wat werd gezegd, ondertiteld werd (Teletekst, pagina 888).
Dat neemt niet weg dat, wat mij betreft, veel vaker een gebarentolk ik beeld mag komen.
Marc van Oostendorp zegt
Dit was onnauwkeurig, inderdaad, ik heb het aangepast.
DirkJan zegt
“de Doven hebben geen invloedrijke lobbyisten”. Een uitgelezen taak voor de De Nederlandse Taalunie, de beleids– en kennisorganisatie voor het Nederlands.
Marc van Oostendorp zegt
Nee, want de Nederlandse gebarentaal is geen Nederlands, en valt dus ook wat dit betreft tussen wal en schip. (De Vlaamse gebarentaal is heel anders.)
Lucas zegt
Filosofische |(of misschien gewoon heel domme) vraag.
Nederlands is een taal die gebruikt wordt door Nederlanders.
De Nederlandse gebarentaal is een taal die gebruikt wordt door Nederlands.
Is de Nederlandse gebarentaal daarmee niet Nederlands?
(Het is geen gebarenversie van het Nederlands, natuurlijk.)
Marc van Oostendorp zegt
Strikt genomen heb je natuurlijk gelijk; het betekent dat zoiets ‘verengelsing’ logisch onmogelijk is: want als wij hier allemaal Engels spreken, is dát dus Nederlands. Bovendien komen ook de erkenning van het Fries, het Nedersaksich en het Limburgs erdoor in een ander licht te staan.
Volgens de memorie van toelichting bij het Taalunieverdrag is het Nederlands de taal die in Nederland ‘gesproken’ wordt. En ook overigens zou het dus enigszins absurd zijn om van een unie te spreken die ook de gebarentalen omvat. Als ik het wel op, liggen die van Nederland en Vlaanderen echt vrij ver uit elkaar.
DirkJan zegt
Absurd? Absurd dat het mantra ’taalvariatie’ in Nederland en België in vorm en inhoud ineens niet meer opgaat voor gebarentaal.
Edward Tie zegt
Graag teken maar dan gebarentaalopschool.nl We willen petities verzamelen en aanbieden aan tweede kamer!