• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Marokkaanse markeerders in straattaal

22 november 2019 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Door Khalid Mourigh

Volgens René Appel was in 1999 het Sranan Tongo zo dominant in straattaal omdat Surinaams Nederlandse jongeren de populaire cultuur domineerden. Hun kledingstijl, hun haarstijl, hun raps én hun manier van praten domineerden de scene. Inmiddels is daar enige verandering in gekomen en moeten Surinaams Nederlandse jongeren het podium delen met vooral Marokkaanse Nederlanders. En dat is eigenlijk wel vreemd. Zijn zij immers niet regelmatig het onderwerp van negatief nieuws?

In de wetenschappelijke literatuur bestaat er zoiets als overt prestige en covert prestige. In het eerste geval associëren jongeren zich met groepen of individuen die een hoge sociale status hebben, in het laatste geval juist met groepen die een lage sociale status hebben. En daar hoort ook het taalgebruik van die jongeren ook bij. Het is daarom niet verwonderlijk dat in de laatste jaren ook de Marokkaanse talen, Arabisch en Berber, hebben bijgedragen aan straattaal. Hieronder een lijstje van veelvoorkomende woorden.

Zinnen waarin zulke woorden gebruikt worden zijn wollah ma ik heb < ‘ik heb echt niet’. Ik heb er hayek veel ‘ik heb er heel veel.’ Ik geef hem ijjen / wahed stoot ‘Ik geef hem een harde stoot’. ‘a’ wordt veel gebruikt in a mattie ‘hé vriend’, of a niffo ‘hé neef’.

Opvallend genoeg bestaat de lijst vooral uit zogenaamde discours markers, dat zijn woordjes die een commentaar op de rest van zin of het discours geven. De inhoudswoorden in straattaal, zoals ik in een eerder blog heb gezegd, zijn veelal afkomstig uit het Sranan Tongo. Dat wil overigens niet zeggen dat het Marokkaans Arabisch en Berber helemaal geen inhoudswoorden bijdragen, maar het aantal is vrij beperkt: zzamer ‘flikker’, buyizzan ‘klootzak’, acekkam ‘verrader’ en ṣṣaaf ‘geld’ komen uit het Berber.

Het interessante is dat de discours markers inhoudelijk niet zoveel aan een gesprek toevoegen. Waarom gebruiken Marokkaans Nederlandse (en andere jongeren) de woordjes dan toch? De Berberoloog Maarten Kossmann stelt in een artikel dat Marokkaans Nederlandse jongeren de woordjes vooral gebruiken in een ironische context, vaak als zij op een lichtzinnige manier met elkaar praten. Dat is ook een kenmerk van straattaal. In het volgende fragment uit de sketch van Borrelnootjez zien we een aantal keer ijjen ‘een’ op deze manier gebruikt worden.

Tekst– Spreker 1: dit is ijjen vieze man a mattie (o vriend) – Spreker 2: hé, maar luister dan, die torrie (< ding/verhaal) van die mannetje daarboven, hebben ze niet ijjen extra mannetje nodig of zo? wellah ila ik zou hem rustig chillen daarzo, ijjen jonkotje (< jointje) erbij. 
Dit serieuzere fragment uit de recente serie Mocromaffia laat echter een andere context zien. Hier zien we de stoere, serieuze kant waarin de Marokkaanse discours markers gebruikt worden.

https://www.youtube.com/watch?v=LcFhJAwLUwU&t=23s

Tekst: wac denk je ik ga zonder ganoe (wella? Dus wil je stoer doen of wil je gewoon grappig zijn? Het kan allemaal met straattaal, gooi af en toe een wahed of een ijjen voor je zelfstandig naamwoorden, doe je Gucci pet op en trek je Air Max aan. Dan heb je ijjen gruwelijke covert prestige.

Bronnen

Appel, R. 1999. Straattaal: De mengtaal van jongeren in Amsterdam. In: ToegepasteTaalwetenschap in Artikelen, Volume 62, Issue 1, Jan 1999, p. 39 – 55.

Kossmann M.G. (2017). Key and the use of Moroccan function words in Dutch internet discourse, Nederlandse Taalkunde 22(2): 223-248.

Gouda Corpus. 2014 – 2017. Khalid Mourigh.

Afbeelding: still uit Borrelnootjez (YouTube)

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: straattaal

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Buyle • Anders

Het was anders. De wind
was anders van toon.
Ik vroeg de weg: het kind
aarzelde ongewoon.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

BERICHT HOE WE ZITTEN

Adem zien te halen
is het enige en
kijken of er geen paard aan komt.
 

Bron: Het Zinrijk, 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

25 augustus 2025: Het Colloquium Neerlandicum 2025

23 juni 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1934 Dirk Bakker
sterfdag
1991 Karel Meeuwesse
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d