Waarom is het Nederlands nog niet zo’n gekke taal voor dyslectici? Hoe koppel je 17e -eeuwse liedjes aan de juiste melodie? En hoe herschrijf je een wetsartikel over een diefstal zodat het begrijpelijk wordt voor iedereen? Over dit soort vragen bogen bijna 350 middelbare scholieren in Nederland en Vlaanderen zich tijdens de voorronden van de eerste Olympiade Nederland. “Bijzondere en uitdagende puzzels”, vond een van de Nederlandse finalisten. Een Vlaamse leerling haalde de hoogste score, alle leerlingen deden het gemiddeld genomen goed. Bewijs dat er bij jongeren én belangstelling én talent is voor Nederlandse taal- en letterkunde. Zie de website voor een overzicht..
“De leerlingen vonden het een leuke ervaring”, vertelt leerkracht Nederlands Tatiana Van den Branden, die met haar leerlingen van het Go! Atheneum in Vilvoorde aan de Olympiade deelnam. “Plaatsnemen in een grote aula, originele en gevarieerde vragen oplossen, deelnemen aan de allereerste Olympiade Nederlands ooit. Mijn leerlingen zullen die woensdagnamiddag niet snel vergeten.”
Gemiddeld haalden de Nederlandse leerlingen 64/100 punten, en de Vlaamse 66/100. ““Dat overtreft onze verwachtingen”, zegt Kevin Absillis. Hij is professor Nederlandse letterkunde aan UAntwerpen en een van de samenstellers van de proef. “De vragen waren heus niet eenvoudig. Toch lieten alle finalisten scores optekenen van 90/100 of meer. Er bestaat dus onmiskenbaar nog genoeg belangstelling en talent voor de Nederlandse taal en literatuur. Ik ben ervan overtuigd dat jongeren die zulke mooie scores halen op deze proef erg succesvol zouden zijn in de universitaire opleiding Nederlandse taal- en letterkunde. Hopelijk overwegen ze die keuze ook, want onze arbeidsmarkt heeft dringend nood aan neerlandici.”
Tijdens de finale op 25 april in Antwerpen, zullen de negen winnaars van de voorronde verslag doen van kleine onderzoeksprojecten die ze komende maanden uitvoeren. Alle finalisten worden gecoacht door een professor en krijgen zelfs een workshop op de VRT om hun presentatievaardigheden te verfijnen.
Saai schoolvak achter ons laten
De Olympiade is onderdeel van een groter offensief van universiteiten in Nederland en Vlaanderen om aan een beter imago van het schoolvak Nederlands en de studie Nederlands te werken. De opgaven zijn inmiddels openbaar gemaakt en voor iedereen te zien op: een speciale webpagina..
Prof. dr. Els Stronks uit Utrecht: “Het schoolvak Nederlands heeft het imago saai te zijn, maar onderzoek naar de Nederlandse taal en Nederlandstalige culturen dat in dat schoolvak thuishoort, is dat niet, zoals de Olympiade laat zien.” De Olympiade Nederlands werd geïnitieerd door de neerlandici Els Stronks (Universiteit Utrecht), Marc van Oostendorp (Radboud Universiteit), Kevin Absillis en Valerie Rousseau (beiden Universiteit Antwerpen). De Olympiade is onderdeel van het plusprogramma Nederlands. dat eveneens door universitaire opleidingen werd geïnitieerd en door Els Stronks wordt gecoördineerd. het Onderzoekslab en de Schrijfakademie maken er ook deel van uit.
Naar uitdagend onderwijs, binnen en buiten het schoolvak Nederlands
Gedachte uit het plusprogramma is dat iedereen bij uitdagend onderwijs in de landstaal gebaat is. Docenten van vmbo, havo en vwo kunnen onderdelen uit het plusprogramma in hun lessen gebruiken om leerlingen te laten ervaren hoe en waar kennis van het Nederlands van cruciaal belang en waarde is. Om die reden is PlusNederlands gebouwd op resultaten van recent onderzoek in de neerlandistiek.
Een net verschenen onderzoeksrapportage van Luck van Leeuwen (student van de Research Master Nederlandse literatuur en cultuur aan de Universiteit Utrecht) laat zien dat leerlingen van vmbo, havo en vwo het schoolvak met dergelijke onderzoeksinhoud in veel gevallen interessanter vinden. Hun nieuwsgierigheid om door te leren wakkert aan als ze – ook binnen het schoolvak Nederlands – geprikkeld worden door neerlandistiek onderzoek.
Dit bericht is samengesteld uit de persberichten van de universiteiten van Utrecht en Antwerpen.
Wouter van der Land zegt
Het probleem is dus niet om uitdagende lessen samen te stellen. Dat kan kennelijk probleemloos en dus zelfs over taaie onderwerpen als grammatica en oude taal. Het probleem is om compleet lesprogramma uitdagend te maken. Daar liggen de leeuwen op de weg.
Verder werken plusprogramma’s dus. De oude onderwijshervormers zullen zich in hun graf omdraaien, maar excellent talent extra aandacht geven, kan dus ook de grote groep vooruit helpen en ook op het vmbo.
Els Stronks zegt
Dit plusprogramma is zeker ook bedoeld als kweekvijver voor reguliere lesprogramma’s. Ze geven wat ruimte dingen te ontwikkelen en te testen voordat ze in die lesprogramma’s eindigen.
Helge Bonset zegt
‘Een net verschenen onderzoeksrapportage van Luck van Leeuwen (student van de Research Master Nederlandse literatuur en cultuur aan de Universiteit Utrecht) laat zien dat leerlingen van vmbo, havo en vwo het schoolvak met dergelijke onderzoeksinhoud in veel gevallen interessanter vinden. Hun nieuwsgierigheid om door te leren wakkert aan als ze – ook binnen het schoolvak Nederlands – geprikkeld worden door neerlandistiek onderzoek’.
Het zou mooi zijn als deze onderzoeksrapportage ook ergens op internet te vinden was,