• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Ons pap en ós leef meuderke

3 maart 2020 door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

Variatie in familieberichten

Door Siemon Reker

In de familieberichten treffen we drie dingen aan, als we afzien van de pootjes van een huisdier:

  • altijd taal,
  • soms een foto
  • en nog iets minder vaak een symbool

Een voorbeeld van dat laatste is een kruisteken (met name in advertenties uit R.K-sferen) of twee Griekse letters met elkaar verstrengeld in teksten uit Protestantse kring, chi-rho:

Een afbeelding van de overledene lijkt iets in opkomst maar als ik me niet vergis, is dat iets wat in het ene sociale milieu op dit moment gewoner gevonden wordt dan in het andere en wordt waarschijnlijk ook regionaal verschillend beoordeeld. In Gelderland, Overijssel, Limburg heeft Mensenlinq vaker een afbeelding dan in bijvoorbeeld het Noorden van het land, afgaande op een steekproef in het jaar 2018.
Foto’s staan er ook geregeld in Zeeuwse advertenties maar daar zijn het vaker afbeeldingen uit de omgeving, een kerktoren van de woonplaats van de overledene, een blik over het water, een schip e.d. In familieberichten in NRC Handelsblad staat zelden een foto van de overledene.

En overal zien we taal in de familieberichten maar let op: taal is niet altijd gelijk! Het is Nederlands in NRC Handelsblad maar direct al bij een eerste aanblik in regionale media moet iemand verschil opvallen. In de twee Friese kranten (Leeuwarder Courant en Friesch Dagblad) kan véel Fries gevonden worden en in Limburg iets minder maar toch heel wat Limburgs.

Maar het Fries is veel vaker nog te zien, in kranten in Fryslân:

Daar steken de andere regio’s ronduit schamel bij af, ook al is het Brabantse element ons als bezittelijk voornaamwoord een belangrijk element in advertenties uit deze regio: ons mam en oma, ons pap, ons opa en onze Jan, ons moeke ‘moeder’ dat vinden we nergens zo sterk als in Brabant en dus in het Brabants Dagblad en BN/De Stem, maar ook in de regio die nog juist door De Gelderlander bestreken wordt (zoals ons pap, trotse opa en overgroot-opa in Wijchen, ons mam, oma en overgroot-oma in Oss). Ook vaderke en moederke is in Brabant soms aan te treffen, waarbij het verkleinwoord het dierbare aspect uitdrukt.

Het Fries en het Limburgs kan de hele advertentie betreffen, soms is het ook enkel een deel. Als het maar een stukje is, kan het heel beperkt zijn (bijvoorbeeld alleen de familie-aanduiding zoals heit of mem, beppe en âlde beppe of een mottotekst) of bijvoorbeeld alles maar dan met uitzondering van de praktische informatie omtrent de wijze waarop er afscheid genomen zal worden.

De Limburger bevat dialectisch geregeld iets als ós leef meuderke, ôzze pap of us mam en sjoenmam. Een totaal Limburgse advertentie vinden we in de Limburger minder vaak dan een louter Friese in bijvoorbeeld het Friesch Dagblad, maar in het Zuiden wordt wél geregeld voor een streektalige openingszin gekozen.

Dat alles maakt duidelijk dat we in een familiebericht een aantal elementen kunnen onderscheiden en die staan niet allemaal op hetzelfde niveau: volgende aflevering.

Dit stuk verscheen eerder op het blog van Siemon Reker.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: familieberichten, genre

Lees Interacties

Reacties

  1. Drabkikker zegt

    3 maart 2020 om 10:48

    Drege tiid: haha, ik dacht eventjes dat dit een fijne sneer van de nabestaanden betrof, als in dat de vriendschap na tachtig jaar een tijd “droog lag”, maar zo te zien is het de normale Friese uitdrukking voor “zware, moeilijke tijd”.

    Beantwoorden
  2. Peter Nieuwenhuijsen zegt

    3 maart 2020 om 11:09

    De advertentie is ook wel eens in het Engels. Ik vind dat niet correct tegenover de lezers. Wel zie ik een verband met het feit dat in de advertentie soms de overledene wordt toegesproken.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Het Spaansch en ’t Fransch

Maar weg met u, ô spraak van bastertklanken,
Waarin hyeen en valsche schakals janken;
Verloochnares van afkomst en geslacht,
Gevormd voor spot die met de waarheid lacht

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

IN DROOM

In een bladstille droom
hoorde ik kreunen op de weg.
Mijn vader sprong op
uit zijn stoel bij het raam –
wij waakten die nacht –,
snelde de tuin door, ik ook.

Het licht van de maan
omrandde met scherpe glanzen
boomstronken, een wagenschot,
de struiken, ieder blad.
Ik zelf lag daar in het donker
in de regen languit op het pad.

Bron: Tirade, november-december 1959

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
26 mei 2025: Nederlands Centraal

26 mei 2025: Nederlands Centraal

7 mei 2025

➔ Lees meer
9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

7 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1891 Jef Leenen
sterfdag
1940 Jacob Hiegentlich
1947 Jacobus Heinsius
2022 Thijs Pollmann
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d