Door Bas Jongenelen
Ik wilde een dichtbundel hebben van een dominee-dichter, zo eentje met gedichten over God, Oranje en huiselijkheid – van die gedichten waar ik helemaal niet van hou. Eliza Laurillards Bloemen en knoppen uit 1878 leek me wel wat. Kostte slechts € 5,- op boekwinkeltjes.nl. Bovendien was het de 1e druk, dus dat is leuk. 2 dagen later viel het bundeltje in de bus en toen ik het opende zag ik meteen… een sonnettenkrans! Hier het meestersonnet:
Ik was in de veronderstelling dat Jeanne Reyneke van Stuwe de 1e sonnettenkrans geschreven had, gepubliceerd in Impressies in 1898. Niet dus. Voorlopig is Laurillard de 1e. Ik heb een verzoekje aan u: mocht u een sonnettenkrans tegenkomen die ouder is dan die uit 1878, laat het me weten!
Met een sonnettenkrans bedoel ik niet een verzameling sonnetten met min of meer hetzelfde thema. Een sonnettenkrans bestaat uit 14 geschakelde sonnetten en een 1 meestersonnet gemaakt van de 1e of laatste regels van die 14 sonnetten.
Als je nou 14 sonnettenkransen aan elkaar weet te schakelen, dan heb je een sonnettenkransenkrans. Olax is de enige in het Nederlands taalgebied die in zijn 1tje sonnettenkransenkransen schrijft. Eigenlijk is het heel simpel, hoor, zo’n sonnettenkransenkrans. Je hoeft slechts 196 sonnetten te schrijven en die genereren er 15 bij (14 meestersonnetten en 1 grootmeestersonnet), zodat je in totaal op 211 sonnetten komt.
Deze week is de 4e sonnettenkransenkrans van Olax gepubliceerd: Met rasse schreden naar het laatste feest. Dit is het grootmeestersonnet:
Zo is het Nederlands binnen een week een sonnettenkrans en een sonnettenkransenkrans rijker.
Ik herinner me nog goed dat u met Martijn Neggers een initiatief was gestart tot het maken van de eerste sonnettenkranskrans ter wereld met sonnetten van diverse dichters. Er zou een poster en een boek verschijnen, getiteld ‘Een kruisweg van alledaags leed. Hiervoor is een crowdfundingsactie gestart in 2016 die slaagde, maar ik kan nergens vinden of die poster en dat boek er ook daadwerkelijk zijn gekomen.
https://www.voordekunst.nl/projecten/4154-eerste-sonnettenkransenkrans-ter-wereld-1
Zeker zijn boek en poster gepubliceerd. https://www.google.com/search?q=%22kruisweg+van+alledaags+leed%22&oq=%22kruisweg+van+alledaags+leed%22&aqs=chrome..69i57j0.7147j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8 Achteraf bleek dat we niet de eerste hadden geschreven, want ee oudste sonnettenkransenkrans is waarschijnlijk Sonetni venec sonetnih vencev van Mitja Šarabon uit 1971.
Er bestaat een ISBN-nummer, maar ik kan niets over de uitgave bij de uitgever Geroosterde Hond vinden. Hier laat ik het verder bij.
Okee. Maar dat er niets te vinden zou zijn over die publicatie is dus onzin.
– Zo feestend leef ik naar het einde toe. –
O ja, zeker wel, ik ken het woord “feest”. Maar eigenlijk en ook een beetje in wezen weet ik niet goed wat dat nou is, een feest. Ik hoor wel eens de uitdrukking: het is jouw feestje. Maar geen flauw idee wat dat nou is, jouw of vooral mijn feestje. Ik zie mensen, nou ja “mensen”, een soort spastische bewegingen maken op nogal chaotisch kabaal. Is dat nou feest vieren? Of hoe heet ze? Lilian Ploumen? Een dame die zwijmelt bij het woord “carnaval”. En daarbij echt jankt, zo biechtte ze op. Is dat nou feest? Verspreiding van het coronavirus, is dat nou feest? De polonaise lopen als je toevallig een Europees voetbaltoernooitje hebt gewonnen? Leuk dat ik het al tien jaar met mijn vrouw heb uitgehouden. En zij met mij. Maar om dan maar je vol te vreten met taart? Feest, lieve God, mocht je toevallig bestaan, verlos ons van den boze, verlos ons van de feesten, ook van de religieuze. De hel, daar is het feest. De feesten van angst en pijn. Het circus van het Heilige Feest.
De snerende wijze waarop u, Ronald V., Lilianne Ploumen (en niet: ‘Lilian’) ter sprake brengt in een bijschrift bij Bas Jongenelens column dat er niet eens een zijdelingse toevoeging bij is, dunkt me zonder meer ongepast, ook omdat u zich verschuilt achter een initiaal en zo anoniem blijft.
Inderdaad, ik neem het hierbij voor haar op als haar oud-leraar Nederlands aan het Henric van Veldeke College in Maastricht.