Persbericht Maatschappij der Nederlandse Letteren

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden heeft op 16 april 2021 de volgende prijs toegekend:

de Dr. Wijnaendts Franckenprijs 2021 aan Charlotte van den Broeck voor haar boek Waagstukken. 

Deze in 1935 ingestelde prijs is in de taal van het reglement een ‘prijs voor het meest waardig gekeurde, in druk verschenen, in Nederlands proza geschreven werk, beurtelings zich bewegend op het gebied van : a. essays en literaire kritiek; b. cultuurgeschiedenis. Dit jaar is cultuurgeschiedenis aan de beurt. Het bekroonde werk moet voor het eerst in druk verschenen zijn in boekvorm, tijdschrift, week- of dagblad in de zes jaar, voorafgaande aan het jaar waarin de prijs wordt verleend. Het bekroonde boek Waagstukken verscheen in 2019 bij De Arbeiderspers Amsterdam. De prijs bestaat uit een oorkonde en 3.000 euro.

Charlotte Van den Broeck is schrijver en dichter.  

De Commissie van voordracht oordeelt onder meer: 

“Het handelt over een wereldreis langs dertien bouwwerken waarvan de makers een einde aan hun leven hebben gemaakt, meestal omdat ze de schande van een door hen gemaakte fout niet wilden overleven. Daarmee snijdt het een tot nu toe door kunst- en architectuurhistorici veronachtzaamde kwestie aan.” 

“Van den Broecks odyssee begint in haar geboorteplaats Turnhout, bij een zwembad dat vanwege constructiefouten keer op keer moet sluiten. Op haar punt van vertrek vraagt ze zich af wanneer een mislukking de moeite waard is om voor te sterven. Daarmee reikt ze veel verder dan een anekdotisch relaas over de spreekwoordelijke twaalf ambachten en dertien ongelukken. Waagstukken, dat in zijn titel verwijst naar even ambitieuze als hachelijke ondernemingen waarvan je vooraf niet weet of je ze tot een goed einde zal brengen, is eigenlijk een verhandeling over de kunst, die niet zelden ook de kunst van het falen is.

Halverwege haar reis komt Van den Broeck tot de conclusie dat de verhouding tussen schepper en schepping altijd iets weg heeft van een destructieve liefdesverhouding waarbij de een zichzelf kapotmaakt in functie van de ander. Eenmaal dat vastgesteld neemt ze zichzelf als schrijver flink de maat. ‘Het kan niet allebei, schrijven en een heel leven, er moet iets kapot. Vanuit het eerste besef iets gemaakt te hebben, en de kortstondige megalomanie die daarmee gepaard ging, wilde ik weten of ik ook kon vernielen. Een kleine, despotische neiging, ik viel er niemand mee lastig, als object van vernietiging koos ik mezelf.’”

De Commissie van voordracht bestond uit Jaap Goedegebuure, Odile Heynders en Nelleke Noordervliet. 

Eerdere laureaten van de Dr. Wijnaendts Franckenprijs zijn onder meer Arjen Mulder, Joep Leerssen, Thomas von der Dunk, Remieg Aerts, Willem Otterspeer, A.Th. van Deursen, Frits van Oostrom, Rob Nieuwenhuys, Jacques Presser en Annie Romein-Verschoor.

Het juryrapport is binnenkort integraal beschikbaar op https://www.mdnl.nl/  waar ook een overzicht is te vinden van alle prijzen die de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde sinds 1921 heeft toegekend.

De prijs wordt uitgereikt tijdens de Laureatenmiddag van de MdNL op zaterdag 30 oktober 2021 te Leiden.