In het najaar 2021 riepen we via het Meertens Panel en sociale media mensen op om de koeientaalquiz in te vullen. In deze quiz vroegen we naar de betekenis van verschillende geluiden die een koe produceert in diverse situaties.

De meeste geluiden van de koeien die te beluisteren zijn in de quiz, zijn afkomstig uit het onderzoek van dr. Gerhard Jahns en dr. Klaus Walter van het Duitse Onderzoeksinstituut voor Landbouw Forschungsanstalt für Landwirtschaft (Braunschweig-Volkenrode). Zij hebben met een microfoon aan een vishengel 688 “boe’s” van 39 koeien opgenomen in dezelfde stal. Daarnaast zijn er geluiden te horen die opgenomen zijn tijdens het veldwerk in koeienstallen door onderzoeker Leonie Cornips (NL-LAB, Humanities Cluster, KNAW).

Antwoorden op de quiz

1474 deelnemers hebben de koeienquiz ingevuld, waarvan 306 melkveehouders en 1168 andere burgers. Deze twee groepen verschillen van elkaar in een aantal opzichten, zoals leeftijd, geslacht, provincie waar deelnemers wonen, het hebben van een huisdier, en hoe vaak ze een dier aaien.

Zo heeft het grootste deel van de melkveehouders een huisdier (76,8%), en aait vaak een dier (69,9%). Deze deelnemers zitten met name in de jongere leeftijdsgroepen (26-40 jaar), en meer mannen (57,2%) dan vrouwen namen deel. Melkveehouders wonen bovendien vaker in provincies buiten de Randstad (met name in Overijssel, Gelderland, en Friesland).

Bij de andere burgers is het aantal mensen met een huisdier kleiner (52,0%), en bovendien aait deze groep minder vaak een dier (44,4%). Deelnemers zitten met name in de oudere leeftijdsgroepen (41-65 jaar en ouder dan 65 jaar), en meer vrouwen (55,8%) dan mannen namen deel. Deze burgers wonen met name in Noord-Holland, Gelderland, en Zuid-Holland.

Melkveehouders beoordeelden de koeiengeluiden vaker positief dan burgers: 10 van de 12 geluiden werden door minstens de helft van de melkveehouders als positief beoordeeld, terwijl maar 5 van de 12 geluiden door minstens de helft van de burgers als positief werden beoordeeld. De koeiengeluiden die het vaakst als positief werden aangeduid (door tenminste de helft van de deelnemers in elke groep) waren: de koe groet de boer (geluid 2), de boer kapt de hoef van de koe (geluid 4), de koe heeft honger (geluid 8), de koe likt haar pasgeboren kalf (geluid 10), de koe staat alleen in de stal en roept de andere koeien naar binnen (geluid 11). De koeiengeluiden die het vaakst als negatief werden aangeduid (door 70-75% van de burgers) waren: het geluid van de stier (geluid 7) en de koe is tochtig (geluid 9).

Legenda

Geluid 1 = De koe roept haar kalf
Geluid 2 = De koe groet de boer
Geluid 3 = De koe moet gemolken worden
Geluid 4 = De boer kapt de hoef van de koe
Geluid 5 = De koe is aan het bevallen
Geluid 6 = Het kalf roept haar/zijn moeder
Geluid 7 = Dit is het geluid van een stier
Geluid 8 = De koe heeft honger
Geluid 9 = De koe is tochtig
Geluid 10 = De koe likt haar pasgeboren kalf
Geluid 11 = De koe staat alleen in de stal en roept de andere koeien naar binnen
Geluid 12 = De koe heeft angst of ervaart stress

In beide groepen werd voor 9 van de 12 koeiengeluiden het correcte antwoord het meest gekozen, maar het aantal melkveehouders dat de geluiden goed herkende, was hoger dan het aantal burgers: bij de melkveehouders koos minstens de helft van de deelnemers het goede antwoord voor 8 van de 12 geluiden, bij de burgers slechts voor 4 van de 12 geluiden.

De koeiengeluiden die het beste werden herkend (tenminste 50% goed in elke groep) waren: de koe groet de boer (geluid 2), de koe moet gemolken worden (geluid 3), de koe likt haar pasgeboren kalf (geluid 10), de koe staat alleen in de stal en roept de andere koeien naar binnen (geluid 11). Het geluid van een stier (geluid 7) werd het minst goed herkend: in beide groepen kozen deelnemers vaker het antwoord “de koe heeft angst of ervaart stress”.

De volgende geluiden werden ook minder vaak herkend (het correcte antwoord was niet het meest gekozen antwoord in één van de groepen):  bij geluid 1 (de koe roept haar kalf) kozen melkveehouders vaker het antwoord “de koe is tochtig”, Bij geluid 9 (de koe is tochtig) kozen burgers vaker “de koe heeft angst of ervaart stress”. Bij geluid 12 (de koe heeft angst of ervaart stress) kozen melkveehouders vaker het antwoord “de koe likt haar pasgeboren kalf”. Burgers kozen vaker dan melkveehouders voor de optie “geen antwoord”, soms zelfs iets vaker dan het correcte antwoord (geluid van de stier).

Koeiengeluiden die het vaakst als positief werden beoordeeld werden vaak ook beter herkend: de koe groet de boer (geluid 2), de koe likt haar pasgeboren kalf (geluid 10), de koe staat alleen in de stal en roept de andere koeien naar binnen (geluid 11). De geluiden die het vaakst als negatief werden aangeduid werden minder vaak herkend: het geluid van de stier (geluid 7) en de koe is tochtig (geluid 9).

In een verdere analyse van de antwoorden zal ook worden gekeken of andere factoren van invloed zijn op het oordeel en het herkennen van de betekenis van de koeiengeluiden, zoals leeftijd of geslacht van deelnemers, provincie waar deelnemers wonen, hoe vaak burgers in contact komen met koeien, het hebben van een huisdier, of hoe vaak deelnemers een dier aaien.