• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Vrij schrijven begint met verbieden

12 juni 2022 door Coen Peppelenbos 1 Reactie

Voordat ik als lerarenopleider aan de slag ging, heb ik een paar jaar les gegeven aan het Nienoordcollege in Leek (geen betere plaatsnaam om je schoolcarrière te beginnen) waar ik al tijdens mijn stage drie eindexamenklassen onder mijn hoede kreeg. Een van mijn collega’s werd Boris Wanders, die later nog een van initiators werd van het Technasium, maar dertig jaar terug vooral bezig was met poëzie, onder meer bij Doe Maar Dicht Maar.

Als je leerlingen zelf iets liet schrijven en hun poëzie serieus nam, dan konden de mooiste gedichten ontstaan. Ik leerde al snel dat je een paar zaken moest verbieden.

  1. Verbied humor.
    Het klinkt wat hard, maar vooral jongens hebben de neiging om een grapje op te schrijven, vooral iets met poep en pies of iets waarbij een medeleerling het slachtoffer is.
  2. Verbied eindrijm.
    We waren niet tegen rijm, maar mooi eindrijm is heel lastig. Wil je Sinterklaasrijm vermijden, dan is zo’n drastisch verbod noodzakelijk.
  3. Verbied tevredenheid.
    Niet alles is goed of mooi als je een gedicht schrijft. Leerlingen moeten leren dat je gedicht altijd beter kan worden. Laat een gedicht altijd door een ander becommentariëren. Zorg voor een herschrijfronde.

In Leek bestond in die tijd nog een actieve rederijkerskamer. Ik kende de rederijkers alleen uit de literatuurgeschiedenis, maar in het noorden heb je nog steeds mensen die in groepsverband hun literaire producten uitwisselen.

We werden als school uitgedaagd om tegen hen in het strijdperk te treden. In een plaatselijk hotel werd het landjuweel gehouden met een jury die de bijdragen van de rederijkers en onze leerlingen tegen elkaar zou afwegen. Het werd een memorabele avond, niet in het minst om te zien hoe de rederijkers, de meesten op de rand van het graf, hun grappige nietsigheden in sonnetjes hadden geperst, terwijl onze leerlingen er frisse en ontroerende vrije verzen tegenover zetten. We wonnen met overmacht en ik kreeg voor het eerst die typische lerarensensatie dat je trots kunt zijn op de prestaties van je eigen leerlingen.

Die trots voelde ik ook toen onze leerlingen meededen met Doe Maar Dicht Maar en op het toneel van een volle Stadsschouwburg opeens iemand werden. De deelnemers vormden een onderdeel van een groter geheel. Eerst kwam Gerrit Kouwenaar en daarna kwam een leerling en ze kregen allebei hetzelfde ovationele applaus, en zo wisselden beroemdheden en beginners elkaar de hele avond af.

Ik krijg weleens tranen in mijn ogen als ik de zoveelste methode of cursus tegenkom waarbij mensen een haiku of een elfje moeten schrijven en waarbij de leraar alleen maar lettergrepen zit te tellen. Dat zijn docenten die zelf nooit een dichtbundel kopen. Laten we voor ze bidden. Ik heb gezien hoe poëzie kan werken en ik heb gezien hoe leerlingen konden opbloeien.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Neerlandistiek voor de klas Tags: Jubileum, Jubileum30, schrijfonderwijs

Lees Interacties

Reacties

  1. Berthold van Maris zegt

    12 juni 2022 om 20:52

    Prachtig!
    Doet me denken aan de Dogma-beweging in de (Scandinavische) film, jaren 90, waarbij er ook een hele lijst was van wat je absoluut NIET mocht doen. Dat kan de creativiteit, of moet ik zeggen artisticiteit, inderdaad flink vooruithelpen. In zekere zin mogen die “verboden” zelfs willekeurig zijn…

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Leo Vroman • Gras hooi

maar de geur van hooi
is dood zo mooi
als dorrend vel
of groeiend gras

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

MUUR

’k Ben ouder dan ik ben, een muur om naar te kijken,
voegen en steen, vroeger in steen gemetste lijken.
Wie mij verwijt kan klimmen naar wat ik onttrek,
kan over puntig glas mijn binnenkant bereiken.

Bron: datering: 1969-1970; Begane grond, postuum verschenen, 1985

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

17 december 2025

➔ Lees meer
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

16 december 2025

➔ Lees meer
14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

10 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1943 Johan Taeldeman
sterfdag
1935 Jan Bergsma
➔ Neerlandicikalender

Media

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

23 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d