• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Vrij schrijven begint met verbieden

12 juni 2022 door Coen Peppelenbos 1 Reactie

Voordat ik als lerarenopleider aan de slag ging, heb ik een paar jaar les gegeven aan het Nienoordcollege in Leek (geen betere plaatsnaam om je schoolcarrière te beginnen) waar ik al tijdens mijn stage drie eindexamenklassen onder mijn hoede kreeg. Een van mijn collega’s werd Boris Wanders, die later nog een van initiators werd van het Technasium, maar dertig jaar terug vooral bezig was met poëzie, onder meer bij Doe Maar Dicht Maar.

Als je leerlingen zelf iets liet schrijven en hun poëzie serieus nam, dan konden de mooiste gedichten ontstaan. Ik leerde al snel dat je een paar zaken moest verbieden.

  1. Verbied humor.
    Het klinkt wat hard, maar vooral jongens hebben de neiging om een grapje op te schrijven, vooral iets met poep en pies of iets waarbij een medeleerling het slachtoffer is.
  2. Verbied eindrijm.
    We waren niet tegen rijm, maar mooi eindrijm is heel lastig. Wil je Sinterklaasrijm vermijden, dan is zo’n drastisch verbod noodzakelijk.
  3. Verbied tevredenheid.
    Niet alles is goed of mooi als je een gedicht schrijft. Leerlingen moeten leren dat je gedicht altijd beter kan worden. Laat een gedicht altijd door een ander becommentariëren. Zorg voor een herschrijfronde.

In Leek bestond in die tijd nog een actieve rederijkerskamer. Ik kende de rederijkers alleen uit de literatuurgeschiedenis, maar in het noorden heb je nog steeds mensen die in groepsverband hun literaire producten uitwisselen.

We werden als school uitgedaagd om tegen hen in het strijdperk te treden. In een plaatselijk hotel werd het landjuweel gehouden met een jury die de bijdragen van de rederijkers en onze leerlingen tegen elkaar zou afwegen. Het werd een memorabele avond, niet in het minst om te zien hoe de rederijkers, de meesten op de rand van het graf, hun grappige nietsigheden in sonnetjes hadden geperst, terwijl onze leerlingen er frisse en ontroerende vrije verzen tegenover zetten. We wonnen met overmacht en ik kreeg voor het eerst die typische lerarensensatie dat je trots kunt zijn op de prestaties van je eigen leerlingen.

Die trots voelde ik ook toen onze leerlingen meededen met Doe Maar Dicht Maar en op het toneel van een volle Stadsschouwburg opeens iemand werden. De deelnemers vormden een onderdeel van een groter geheel. Eerst kwam Gerrit Kouwenaar en daarna kwam een leerling en ze kregen allebei hetzelfde ovationele applaus, en zo wisselden beroemdheden en beginners elkaar de hele avond af.

Ik krijg weleens tranen in mijn ogen als ik de zoveelste methode of cursus tegenkom waarbij mensen een haiku of een elfje moeten schrijven en waarbij de leraar alleen maar lettergrepen zit te tellen. Dat zijn docenten die zelf nooit een dichtbundel kopen. Laten we voor ze bidden. Ik heb gezien hoe poëzie kan werken en ik heb gezien hoe leerlingen konden opbloeien.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Neerlandistiek voor de klas Tags: Jubileum, Jubileum30, schrijfonderwijs

Lees Interacties

Reacties

  1. Berthold van Maris zegt

    12 juni 2022 om 20:52

    Prachtig!
    Doet me denken aan de Dogma-beweging in de (Scandinavische) film, jaren 90, waarbij er ook een hele lijst was van wat je absoluut NIET mocht doen. Dat kan de creativiteit, of moet ik zeggen artisticiteit, inderdaad flink vooruithelpen. In zekere zin mogen die “verboden” zelfs willekeurig zijn…

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vroeg en laat

’t Knopjen zweeg en hoorde ’t aan;
Maar de middag kwam haar wreken,
Deed heur’ boezem opengaan,
En de volle roos verbleeken.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

SLUIPEIKEN

O wat zijn de bomen prachtig,
die uit de grond zijn opgehaald,
houten delfstof
waaraan kameleonachtig
gave fossielen hangen,
ieder jaar groen, ieder jaar dor.

Waarom wringen zij zich in bochten?
Is de ruimte dan toch
oog van een naald?

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
26 mei 2025: Nederlands Centraal

26 mei 2025: Nederlands Centraal

7 mei 2025

➔ Lees meer
9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

9 mei 2025: een avond over patiëntenliteratuur in Perdu

7 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1892 Coenraad van Haeringen
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d