• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Onder de motorkap van Carmiggelt

13 juli 2023 door Siemon Reker Reageer

Vooraf. Het beeld in de titel klopt (proberen te kijken naar de taal en de aanpak in Simon Carmiggelts Kronkel-cursiefjes) en het woordgrapje is verleidelijk (motorkap en car-). Maar het is anderzijds niet een al te technische zomercheck die hier uitgevoerd wordt. Als ik dingen beweer die elders al verdedigd of bestreden zijn, wees zo vriendelijk me dat te mailen, dan maak ik daar graag vermelding van. De serie sluit als het ware aan bij de reeks met advertenties en hun taal uit Het Parool van de zomer van 1955. (Zie hier en de 50 vervolg-afleveringen).

Toen Simon Carmiggelt eind november 1987 overleed, was hij sinds enkele jaren niet meer actief als schrijver van de dagelijkse Kronkel in Het Parool. Hij was er betrekkelijk kort na zijn pensioen mee opgehouden althans op de manier waarop hij ze jarenlang (met de hand) schreef, stukje bij beetje en dat zes dagen per week. De bekendste schrijver van Nederland was een van de overtreffende trappen waaronder hij bekend stond en dat voor iemand die weliswaar veel maar toch in een vooral regionale krant publiceerde. In zijn begintijd werd het dagelijkse stukkie ook met enige vertraging geplaatst in Het Rotterdamsch Parool en in het Nieuw Utrechtsch Dagblad. Later moesten niet-Paroollezers wachten op de jaarlijkse bundeling van de beste 50 Kronkels die De Arbeiderspers jaar na jaar heeft uitgegeven. Dat was een deel van wat Carmiggelt schreef en het zou wat ver voeren om een overzicht van al die bundels te geven. Bovendien zijn die pak ‘m beet 8700 cursiefjes de bouwstenen die de kern van zijn werk uitmaken. Die zouden toegankelijk(er) moeten zijn.

Jaren na de jaarlijkse succesnummers die ook nog eens herdrukt en herdrukt werden, kwam in de loop van de jaren ‘90 van de vorige eeuw bij De Arbeiderspers een reeks bundelingen uit. Die zijn handzamer, met beter papier en een dikker formaat van in de 200 pagina’s per deel. Wat dunner maar zichtbaar in die serie paste S. Carmiggelt Een levensverhaal van Sylvia Witteman en Thomas van den Bergh (1998).

Bijzonder – en een onderstreping van de positie van Carmiggelt – is dat in 1999 van de hand van Henk van Gelder Carmiggelt. Het levensverhaal verscheen, bij Nijgh & Van Ditmar. Wat bij Witteman en Van den Bergh in 1998 een onbepaald lidwoord was (een) en op het omslag zichtbaar, werd een jaar later bij Van Gelder het bepaalde lidwoord. Dat het staat alleen op het titelblad. Ook daar moet bij de uitgeverij royaal over nagedacht en gediscussieerd zijn.

Dit stukje verscheen eerder op het blog van Siemon Reker

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 20e eeuw, letterkunde, S. Carmiggelt

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Michel van der Plas • Uit Amerika

een hardnekkig vasthouden aan een stal,
aan koetsbellen die niet uit het gehoor
mogen; star blijft men een ster op het spoor
tot die zich op zijn dak nestelen zal

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

IJSBLOEMEN

Het raampje is een Séraphine,
een bloemstilleven ongezien,
een nonnenspiegel, een gewas
vol donzen dorens, melk van gras,
oase onder een pak sneeuw,
berijpte manen van een leeuw,
albino’s, schedelverentooi,
strikken van tule, ’t krullenooi —
ze drukt haar pop tegen haar vacht
en ooilam, ooilam zegt ze zacht —,
paard, pluim, toom, tuig en rinkellast,
dood fluitekruid, een holle bast,
een schalvel, een dicht berkenbos,
een meisjesschool met haren los
het duin afrennend wie-het-eerst,
een knippapieren kinderfeest,
van porselein, van gips, van steen,
soldaten op hun tinnen teen.
Het ziet er van de doden wit. [lees meer]

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

13 februari 2026: DBNL-dag 2026 in Den Haag

13 februari 2026: DBNL-dag 2026 in Den Haag

24 december 2025

➔ Lees meer
6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

17 december 2025

➔ Lees meer
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

16 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1937 Adriaan Beets
1978 Mea Verwey
➔ Neerlandicikalender

Media

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

23 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d