• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Onder de motorkap van Carmiggelt

13 juli 2023 door Siemon Reker Reageer

Vooraf. Het beeld in de titel klopt (proberen te kijken naar de taal en de aanpak in Simon Carmiggelts Kronkel-cursiefjes) en het woordgrapje is verleidelijk (motorkap en car-). Maar het is anderzijds niet een al te technische zomercheck die hier uitgevoerd wordt. Als ik dingen beweer die elders al verdedigd of bestreden zijn, wees zo vriendelijk me dat te mailen, dan maak ik daar graag vermelding van. De serie sluit als het ware aan bij de reeks met advertenties en hun taal uit Het Parool van de zomer van 1955. (Zie hier en de 50 vervolg-afleveringen).

Toen Simon Carmiggelt eind november 1987 overleed, was hij sinds enkele jaren niet meer actief als schrijver van de dagelijkse Kronkel in Het Parool. Hij was er betrekkelijk kort na zijn pensioen mee opgehouden althans op de manier waarop hij ze jarenlang (met de hand) schreef, stukje bij beetje en dat zes dagen per week. De bekendste schrijver van Nederland was een van de overtreffende trappen waaronder hij bekend stond en dat voor iemand die weliswaar veel maar toch in een vooral regionale krant publiceerde. In zijn begintijd werd het dagelijkse stukkie ook met enige vertraging geplaatst in Het Rotterdamsch Parool en in het Nieuw Utrechtsch Dagblad. Later moesten niet-Paroollezers wachten op de jaarlijkse bundeling van de beste 50 Kronkels die De Arbeiderspers jaar na jaar heeft uitgegeven. Dat was een deel van wat Carmiggelt schreef en het zou wat ver voeren om een overzicht van al die bundels te geven. Bovendien zijn die pak ‘m beet 8700 cursiefjes de bouwstenen die de kern van zijn werk uitmaken. Die zouden toegankelijk(er) moeten zijn.

Jaren na de jaarlijkse succesnummers die ook nog eens herdrukt en herdrukt werden, kwam in de loop van de jaren ‘90 van de vorige eeuw bij De Arbeiderspers een reeks bundelingen uit. Die zijn handzamer, met beter papier en een dikker formaat van in de 200 pagina’s per deel. Wat dunner maar zichtbaar in die serie paste S. Carmiggelt Een levensverhaal van Sylvia Witteman en Thomas van den Bergh (1998).

Bijzonder – en een onderstreping van de positie van Carmiggelt – is dat in 1999 van de hand van Henk van Gelder Carmiggelt. Het levensverhaal verscheen, bij Nijgh & Van Ditmar. Wat bij Witteman en Van den Bergh in 1998 een onbepaald lidwoord was (een) en op het omslag zichtbaar, werd een jaar later bij Van Gelder het bepaalde lidwoord. Dat het staat alleen op het titelblad. Ook daar moet bij de uitgeverij royaal over nagedacht en gediscussieerd zijn.

Dit stukje verscheen eerder op het blog van Siemon Reker

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 20e eeuw, letterkunde, S. Carmiggelt

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Sint Nicolaas

Zie eens, Mietje! wat al lekkers
U, Sint Nicolaas al bragt;
Omdat ge’ als gehoorzaam Meisje,
Uw verpligting hebt volbragt.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 januari 2026: Vlekflits

2 januari 2026: Vlekflits

5 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d