• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Sonnettenkrans en ChatGPT

17 oktober 2023 door Bas Jongenelen 6 Reacties

Bob Ross dressed as Michael Jackson paints a blue poem with the Smurfs about stormy weather with trees as his little friends.

Wat kan ChatGPT wel en wat niet? Schrijft het programma al poëzie? Dat wilde ik wel weten. En dan niet van die moeilijke hermetische poëzie vol diepzinnige gedachten, maar een simpele sonnettenkrans over het weer. Lekker oppervlakkig. Ik gaf de opdracht: Schrijf een sonnet van 14 regels over slecht weer. Gebruik de woorden ‘donder’, ‘bliksem’, ‘regenbui’ en ‘storm’.

Dit was het antwoord:

In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Een regenbui stort neer, een wilde haast,
De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap.

Het rommelt diep, de hemel schudt oprecht,
Met bliksemschicht en donder als een grom,
De regen danst als tranen van de nacht,
Een stormachtig spektakel, groot en pom.

Maar in dit slecht weer huist een schoonheid zacht,
De aarde laaft zich aan de zoete regen,
De bliksem kleurt de hemel met zijn pracht,

De donder klinkt als krachtig, diepe zegen.
Dus, laat de storm maar brullen, regen stroom,
In dit slecht weer vind ik mijn innerlijke droom.

Helemaal niet verkeerd. Ik was aangenaam verrast, vooral door het woord ‘pom’ – geen idee wat daarmee bedoeld werd. Dit moest het meestersonnet zijn, nu hoefde ik alleen nog maar de overige veertien sonnetten te laten schrijven op basis van steeds twee regels uit dit meestersonnet. Een beetje saai werk van copy-paste, maar ja, alles voor de kunst!

De volgende opdracht was dus: Schrijf een sonnet van 14 regels met ‘In dit slecht weer vind ik mijn innerlijke droom’ als eerste regel en ‘In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap’ als laatste regel.

Dit was het antwoord:

In dit slecht weer vind ik mijn innerlijke droom,
Waar regen striemt en stormen wilden razen,
De wereld lijkt gehuld in duist’re rozen,
En bliksems schijnen in de nacht, vol schroom.

De donder buldert als een diepe toon,
In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
Maar temidden van dit alles voel ik stap
Mijn droom, mijn innerlijke vlam, die schoon.

De regen spoelt de zorgen van me af,
De storm geeft kracht, de bliksem licht het pad,
In dit slecht weer, waar ik mijn rust bewaar.

Mijn droom gedijt in het tumult, de straf,
Het onweer brengt me dichter bij mijn schat,
In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap.

Prima toch? Ik zou zelf het rijm wat strakker gemaakt hebben, maar de dichterlijke vrijheid van ChatGPT kon ik toch wel op prijs stellen. De volgende opdracht: Schrijf een sonnet van 14 regels met ‘In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap’ als eerste regel en ‘De bliksem flitst, een felle vuurgeest’ als laatste regel.

In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
Een schouwspel van de natuur in volle pracht,
De wolken rollen als een donk’re vacht,
De hemel toont zijn onverwachte stap.

Een dreiging in de lucht, een dondertrap,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de nacht, een wonder van het meest,
In deze storm, als in een donker gat.

Maar in dit tumult schuilt een stille pracht,
De regen voedt de aarde, geeft haar leven,
De donder spreekt, een echo van de macht.

In deze nacht, waar donder wordt geheven,
Vind ik in de natuur, in al haar pracht,
Een diepe rust, een vrede gegeven.

Nee, je hebt nu niet ‘De bliksem flitst, een felle vuurgeest’ als laatste regel gebruikt.

Mijn excuses voor de vergissing. Hier is het herziene sonnet:

In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
Een schouwspel van de natuur in volle pracht,
De wolken rollen als een donk’re vacht,
De hemel toont zijn onverwachte stap.

Een dreiging in de lucht, een dondertrap,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de nacht, een wonder van het meest,
In deze storm, als in een donker gat.

Maar in dit tumult schuilt een stille pracht,
De regen voedt de aarde, geeft haar leven,
De donder spreekt, een echo van de macht.

In deze nacht, waar donder wordt geheven,
Vind ik in de natuur, in al haar pracht,
Een diepe rust, een vrede gegeven.

De laatste regel van dit sonnet is nog steeds niet ‘De bliksem flitst, een felle vuurgeest’

Mijn excuses voor de eerdere fout. Hier is het herziene sonnet met “De bliksem flitst, een felle vuurgeest” als laatste regel:

In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
Een schouwspel van de natuur in volle pracht,
De wolken rollen als een donk’re vacht,
De hemel toont zijn onverwachte stap.

Een dreiging in de lucht, een dondertrap,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de nacht, een wonder van het meest,
In deze storm, als in een donker gat.

Maar in dit tumult schuilt een stille pracht,
De regen voedt de aarde, geeft haar leven,
De donder spreekt, een echo van de macht.

In deze nacht, waar donder wordt geheven,
Vind ik in de natuur, in al haar pracht,
Een diepe rust, een vrede gegeven.

Waarom schrijf je niet een sonnet met ‘De bliksem flitst, een felle vuurgeest’ als 14e regel?

Mijn excuses voor de verwarring. Hier is het sonnet zoals gevraagd:

In donk’re lucht, daar dreigt een donderklap,
Een schouwspel van de natuur in volle pracht,
De wolken rollen als een donk’re vacht,
De hemel toont zijn onverwachte stap.

Een dreiging in de lucht, een dondertrap,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de nacht, een wonder van het meest,
In deze storm, als in een donker gat.

Maar in dit tumult schuilt een stille pracht,
De regen voedt de aarde, geeft haar leven,
De donder spreekt, een echo van de macht.

In deze nacht, waar donder wordt geheven,
Vind ik in de natuur, in al haar pracht,
De bliksem flitst, een felle vuurgeest.

Schrijf een sonnet van 14 regels met ‘De bliksem flitst, een felle vuurgeest’ als 1e en ‘Een regenbui stort neer, een wilde haast’ als 14e regel.

De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de hemel met zijn vlammend schijnen,
In donk’re nacht, waar dromen zich verschijnen,
Een kracht die woedt, de natuur op haar beheerst.

De regen valt als tranen onbevreesd,
Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water danst, het raakt de aarde, raast,
Een symfonie van leven, onverweesd.

In deze storm, waar elementen strijden,
Vind ik een schoonheid in hun ruwe spel,
Een les dat soms de chaos ons kan leiden.

De donder roept, de lucht is vol rebel,
In dit schouwspel van onstuimige tijden,
Ontwaakt de ziel, een diep en wonderlijk wel.

Nee, ik wil een sonnet met ‘Een regenbui stort neer, een wilde haast’ als 14e regel.

Mijn excuses voor de verwarring. Hier is het sonnet zoals je hebt gevraagd:

De bliksem flitst, een felle vuurgeest,
Verlicht de hemel met zijn vlammend schijnen,
In donk’re nacht, waar dromen zich verschijnen,
Een kracht die woedt, de natuur op haar beheerst.

De regen valt als tranen onbevreesd,
Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water danst, het raakt de aarde, raast,
Een symfonie van leven, onverweesd.

In deze storm, waar elementen strijden,
Vind ik een schoonheid in hun ruwe spel,
Een les dat soms de chaos ons kan leiden.

De donder roept, de lucht is vol rebel,
In dit schouwspel van onstuimige tijden,
Een regenbui stort neer, een wilde haast.

Schrijf een sonnet van 14 regels met ‘Een regenbui stort neer, een wilde haast’ als 1e regel en met ‘De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap’ als 14e regel.

Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water valt als tranen uit de lucht,
De aarde drinkt, haar dorst wordt snel geblust,
In deze dans van regendruppels, vast.

De wind die ruist, een lied vol levenslust,
De bomen buigen voor de regenlaag,
Een symfonie van de natuur vandaag,
In deze storm, die raast, een wilde must.

De bliksem flitst, een heldere verschijning,
Verlicht de nacht, een tijdelijke schijn,
En toont de wereld in zijn ware kleuren.

De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap,
Maar in dit natuurgeweld vol dreunen,
Ontwaakt een rust, een diepe, innerlijke traap.

Nee, ik wil ‘De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap’ als 14e en dus als laatste regel.

Mijn excuses voor de verwarring. Hier is het sonnet met ‘De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap’ als laatste regel:

Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water valt als tranen uit de lucht,
De aarde drinkt, haar dorst wordt snel geblust,
In deze dans van regendruppels, vast.

De wind die ruist, een lied vol levenslust,
De bomen buigen voor de regenlaag,
Een symfonie van de natuur vandaag,
In deze storm, die raast, een wilde must.

De bliksem flitst, een heldere verschijning,
Verlicht de nacht, een tijdelijke schijn,
En toont de wereld in zijn ware kleuren.

De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap,
In dit tumult, waar de natuur komt leuren,
Vind ik in haar geweld een diepe gaap.

Nee! Deze regel: ‘De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap’ moet de laatste regel van het sonnet zijn!

Mijn excuses voor de verwarring. Hier is het juiste sonnet:

Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water valt als tranen uit de lucht,
De aarde drinkt, haar dorst wordt snel geblust,
In deze dans van regendruppels, vast.

De wind die ruist, een lied vol levenslust,
De bomen buigen voor de regenlaag,
Een symfonie van de natuur vandaag,
In deze storm, die raast, een wilde must.

De bliksem flitst, een heldere verschijning,
Verlicht de nacht, een tijdelijke schijn,
En toont de wereld in zijn ware kleuren.

In dit tumult, waar de natuur komt pleiten,
De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap,
Een rustig droomland waar we kunnen weiden.

Je hebt nu die regel als 13e regel, maar het moet de 14e regel zijn!

Mijn excuses voor de aanhoudende verwarring. Hier is het sonnet zoals je hebt gevraagd:

Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water valt als tranen uit de lucht,
De aarde drinkt, haar dorst wordt snel geblust,
In deze dans van regendruppels, vast.

De wind die ruist, een lied vol levenslust,
De bomen buigen voor de regenlaag,
Een symfonie van de natuur vandaag,
In deze storm, die raast, een wilde must.

De bliksem flitst, een heldere verschijning,
Verlicht de nacht, een tijdelijke schijn,
En toont de wereld in zijn ware kleuren.

In dit tumult, waar de natuur wil pleiten,
De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap,
Een rustig droomland waar we binnenleiden.

Waarom lukt het niet om ‘De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap’ als 14e regel te plaatsen?

Mijn excuses voor de eerdere fouten. Hier is het sonnet met “De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap” als de 14e regel:

Een regenbui stort neer, een wilde haast,
Het water valt als tranen uit de lucht,
De aarde drinkt, haar dorst wordt snel geblust,
In deze dans van regendruppels, vast.

De wind die ruist, een lied vol levenslust,
De bomen buigen voor de regenlaag,
Een symfonie van de natuur vandaag,
In deze storm, die raast, een wilde must.

De bliksem flitst, een heldere verschijning,
Verlicht de nacht, een tijdelijke schijn,
En toont de wereld in zijn ware kleuren.

In dit tumult, waar de natuur wil pleiten,
De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap,
Een diepe rust, in dromen ons geleiden.

Toen gaf ik het op. Tegen zoveel domheid was ik niet opgewassen, hoezo weet ChatGPT niet dat er een verschil is tussen 13 en 14? ChatGPT is wel kunstmatig, maar zeker niet intelligent. (Morgen meer.)

Morgen meer.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: ChatGPT, kunstmatige intelligentie, letterkunde, sonnettenkrans

Lees Interacties

Reacties

  1. Marc van Oostendorp zegt

    17 oktober 2023 om 08:18

    Je hebt vermoedelijk ChatGPT 3.5 gebruikt (de gratis versie). ChatGPT 4 doet het voor beide gedichten in 1 keer goed. Zie hier mijn conversatie: https://chat.openai.com/share/f9191dae-cbbf-4363-8261-4a16d85cc472

    Het laatste sonnet luidt dan:

    Een regenbui stort neer, een wilde haast,
    De druppels slaan het land met vast besluit,
    De hemel huilt, een traan zo koud en vaast,
    Elk wezen zoekt een schuilplaats, gaat naar buiten.

    De bladeren dansen op het ritme mee,
    De meren glimmen, opgevuld en blij,
    Maar mensen wensen voor een droge stee,
    Een onderdak, beschut en warm en vrij.

    De donder buldert, echoot ver en luid,
    En bliksem verlicht de donkere nacht,
    De natuur spreekt met krachtige geluid,
    Toont haar kracht, haar wil, haar volle pracht.

    Toch ondanks dit, in ’t midden van de knap,
    De storm raast voort, de wereld lijkt in slaap.

    De keuze van rijmwoorden is een beetje, eh, apart, maar het verschil tussen de dertiende en de veertiende regel is geen probleem. (Hoewel een van de opmerkelijke eigenschappen van dit soort taalmodellen inderdaad is dat ze niet heel goed zijn met tellen en rekenen.) Ik wil ook wijzen op het interessante metrum en vooral op de listige antimetrie in de regel over de bliksem.

    Beantwoorden
    • Bas Jongenelen zegt

      18 oktober 2023 om 10:10

      Ik heb inderdaad de gratis versie gebruikt. Dat leek mij de meestgebruikte en bovendien is enige zuinigheid mij niet vreemd.

      Beantwoorden
  2. Robert Kruzdlo zegt

    17 oktober 2023 om 13:10

    Het is aangenaam leuk geweest als je zelf de oplossing had gegeven.

    Beantwoorden
    • Bas Jongenelen zegt

      18 oktober 2023 om 10:11

      Welke oplossing? Het idee was om ChatGPT een krans te laten schrijven.

      Beantwoorden
  3. Huib zegt

    18 oktober 2023 om 10:44

    Er valt in elk geval weer genoeg te lachen, dat lijkt toch de bijvangst van dit experiment.

    Beantwoorden
    • Bas Jongenelen zegt

      18 oktober 2023 om 14:23

      Dat gelukkig wel!

      Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OEUVRE

Het oeuvre van de dood is wel onmetelijk,
maar elke bladzij, blad na blad, is vastgeplakt
en ieder deel staat vastgespijkerd op de plank
en elke plank: nog in de boom onuitgehakt.

Bron: Barbarber, december 1969

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1914 Karel Meeuwesse
1936 Mieke Smits
1939 Seth Gaaikema
sterfdag
1978 Sonja Witstein
2021 Mark de Haan
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d