• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Bij deze

18 juni 2024 door Gert de Jager Reageer

De verre uittrap op de kaft van Veld 4 gaat over 23 lege bladzijden, een imaginair Veld 5 en komt dan neer in Veld 6. Niet op de plek waar je het zou verwachten: op de linkerpagina, op een kwart van boven enz. Op de rechterpagina staat, ook niet op de plek waar je het zou verwachten:  

goedkomt 
goed komt 

De bal komt goed neer? Alles zal goed komen? De plek van het neerkomen kwamen we één keer eerder tegen: het is exact dezelfde plek op de pagina als die van de dramatische ‘r ‘ uit het vorige katern met tekst, Veld 3. Daaraan geef ik veel betekenis: de betekenis van een begin. Het neerkomen van de bal op nu weer een ‘echt’ veld: geeft dat vertrouwen? Er zijn nog veel bladzijden te gaan en de bal ligt nog niet in een doel.  

Wat de spatie doet in ‘goed komt’ lijkt een belangrijke rol te spelen in Veld 6. Op alle bladzijden, de lege en de bedrukte, manifesteren of tonen zich identiteit en verschil. ‘hetzelfde dan’ wordt droog opgemerkt op de pagina na ‘goedkomt/goed komt’. Op de helft lezen we: ‘van en aan elkaar’; tegen het slot ‘hetzelfde/bij deze dan’. De schuine streep geeft hier geen nieuwe versregel aan, maar is een leesteken in Van Dixhoorns tekst. Op de een na eerste en de voorlaatste pagina komen we vrijwel dezelfde tekst tegen, maar dan die streep en ‘bij deze’. ‘Bij deze’ is een alledaagse uitroep die erop zou kunnen wijzen dat zich tussen de een na eerste en de voorlaatste pagina een ontwikkeling heeft voorgedaan. Een ontwikkeling die zichtbaar is, in deze tekst met deze pagina’s.

Op één tekstpagina, vlak voor het midden, vinden we volstrekte identiteit: ‘ze ze’ staat er, niet meer dan dat. Tegen het slot volgen opeens drie lege pagina’s elkaar op. Daarna de langste tekst uit het hele katern:  

zij dank 
met recht 
familie zeg 

Ruw parafraserend: god of de hemel zij dank, wij lijken wel echt familie zeg. Wat is meer familie dan de lege pagina’s er vlak voor? Kan ik dit alles lezen in het licht van ‘het doel van de opticien’, waarin aan het aaneengeniete slot verbondenheid zichtbaar en tastbaar werd? Wordt die verbondenheid hier voorzichtig aangekondigd? Verbondenheid bestaat bij de gratie van identiteit en verschil. Wie identiek aan zichzelf was, was ‘ze’ en een ‘ze’ wordt door een ander waargenomen. 

Veld 6 sluit verrassend af. Op een lagere plek dan je zou verwachten, staat ‘of toedoen’. Toedoen in de betekenis van ‘ertoe doen’? In de betekenis van ‘sluiten’, van de ogen bijvoorbeeld? In de betekenis van ergens aan toe- of afdoen? Dat woordje ‘of’ lezen we nog ook. In een dubbele polysemie worden identiteit en verschil niet alleen versterkt, maar in hun verbondenheid bijna zelf een fenomeen.  

(Het twaalfde deel van een serie over het doel van de opticien en de kat van de muziekschool van F. van Dixhoorn, gepubliceerd op https://gertdejager.blogspot.com/)

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: F. van Dixhoorn, interpunctie, letterkunde, poëzie

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Leo Vroman • Gras hooi

maar de geur van hooi
is dood zo mooi
als dorrend vel
of groeiend gras

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

IJSBLOEMEN

Het raampje is een Séraphine,
een bloemstilleven ongezien,
een nonnenspiegel, een gewas
vol donzen dorens, melk van gras,
oase onder een pak sneeuw,
berijpte manen van een leeuw,
albino’s, schedelverentooi,
strikken van tule, ’t krullenooi —
ze drukt haar pop tegen haar vacht
en ooilam, ooilam zegt ze zacht —,
paard, pluim, toom, tuig en rinkellast,
dood fluitekruid, een holle bast,
een schalvel, een dicht berkenbos,
een meisjesschool met haren los
het duin afrennend wie-het-eerst,
een knippapieren kinderfeest,
van porselein, van gips, van steen,
soldaten op hun tinnen teen.
Het ziet er van de doden wit. [lees meer]

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

17 december 2025

➔ Lees meer
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

16 december 2025

➔ Lees meer
14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

10 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1937 Adriaan Beets
1978 Mea Verwey
➔ Neerlandicikalender

Media

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

23 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d