Yn juny is in mânske bondel mei artikels oer allerhanne aspekten fan it Aldfrysk ferskynd: Perspectives on Old Frisian Philology. It is in skoandere tsjûgenis fan de niget dy’t taalgelearden en histoarisy fan oer de hiele wrâld yn dizze lytse tûke fan de germanistyk hawwe. Rolf Bremmer, Stephen Laker en Anne Tjerk Popkema ha foar de redaksje tekene.

Ein tachtiger jierren fan de foarige iuw hie Rolf Bremmer de foarstap nommen om sa’n bondel Aldfryske stúdzjes út te bringen. Dat wie nei oanlieding fan twa jubilea: it ferskinen yn 1840 fan Karl Freiherr von Richthofen syn monumintale Friesische Rechtsquellen en it Altfriesische Wörterbuch dat der mei anneks gie, en yn 1890 de publikaasje fan Willem Lodewijk van Helten syn Altostfriesische Grammatik. Dy boeken hawwe in grut stimpel set op de njoggentjinde- en tweintichste-iuwske âldfrisistyk.

Mei syn hânsume edysje fan alle Aldfryske rjochtsteksten dy’t doe bekend wienen, hie de rjochtsgelearde Von Richthofen in ynternasjonaal publyk berikt. De tiid wierre mei: rûnom yn Dútslân wiene gelearden dwaande mei it op ’en nij ûntdekken fan it Germaanske ferline. Neffens syn learmaster, Jacob Grimm, soene de Aldfryske wetten it Germaanske rjocht it bêst bewarre hawwe. Mei syn ambisjeus opsette wurdboek by de teksedysje soarge Von Richthofen dat dy teksten ynhâldlik better tagonklik waarden. Van Helten, heechlearaar Nederlânsk en Aldgermaansk yn Grins, hie foar syn grammatika dy rjochtsteksten – alteast dy út Easterlauwersk Fryslân – neffens de doe jongste taalkundige ynsichten oant op ’e bonke útslachte. It feit dat er as Hollander it Dútsk as fiertaal foar kar namen, makke it boek tagonklik foar de wide wrâld.

Sawol de beide boeken fan von Richthofen as it boek fan Van Helten binne yn draachwiidte ûnoertroffen bleaun. Om dat te fieren kaam de bondel Aspects of Old Frisian Philology út yn 1990. In ynternasjonaal selskip fan tritich gelearden, jong en âld, hie bydragen levere. It earste eksimplaar waard op de Fryske Filologedagen oanbean oan ‘perfester mjirkes’ Wybren Jan Buma, doe de nestor fan de âldfrisistyk. De provinsjale parse joech rom omtinken oan de bondel en de Leeuwarder Courant seach der sels stipe yn foar it behâld fan de stúdzje Frysk oan de Vrije Universiteit, dy’t mei opheffing bedrige waard.

De bondel Aspects wie sa’n sukses – in werprintinge folge yn 2007 – dat der noch wol ien komme moast. Dat waard Approaches to Old Frisian Philology (1998). Mei in tuskenskoft fan hieltiten sa’n acht jier folgen noch Advances yn Old Frisian Philology (2007) en Directions for Old Frisian Philology (2014). De bondels folgen altiten itselde stramyn: in kombinaasje fan âlde rotten en nijkommers op it mêd fan Aldfrysk levere de bydragen.

Perspectives is de fyfde yn ’e rige, lykas de eardere bondels ferskynd as diel fan it tydskrift Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik. Tweintich minsken hawwe meidien oan de bondel. Hja komme út Fryslân, Nederlân, Ingelân, Dútslân, Italië, Switserlân, Feriene Steaten, Kanada en Japan. It ferskaat oan ûnderwerpen is grut. It giet fan fonology oant leksikology, fan Romeinsk rjocht yn de Fryske wetten nei ferwûningen troch bisten, fan santjinde-iuwske gelearden dy’t harren mei Aldfrysk dwaande holden oant in wurdearring fan Von Richthofen syn Altfriesisches Wörterbuch. De bondel is opdroegen oan ’e neitins fan de alsidige Sweedske frisist Nils Århammar (1931–2022), dy’t ek in skoftlang heechlearaar Frysk yn Grins wie. Mei it ferskinen fan Perspectives is it totaal tal artikels oer it Aldfrysk dy’t de bondels befetsje, oer de hûndert brocht. Meardere dêrfan binne wiere klassikers yn it fak wurden.

Perspectives on Old Frisian Philology, red. Rolf H. Bremmer Jr, Stephen Laker en Anne Tjerk Popkema. Amsterdamer Beiträge zur älteren Germanistik 84.1–3/Estrikken 115. Leiden: Brill. Pp. V + 457, mei yllustraasjes. Op dit stuit allinne noch digitaal te besetten; Brill wurket oan in printe ferzje. In soad artikels binne fergees online te lêzen, sjoch op: https://brill.com/view/journals/abag/84/1-3/abag.84.issue-1-3.xml