Het Expertisecentrum Nederlandstalige Terminologie (ENT) biedt op de website van het  Instituut voor de Nederlandse Taal al geruime tijd Termenlijsten aan. Sinds kort is daar een aparte rubriek Historische termenlijsten aan toegevoegd. Aanvullingen zijn welkom.

Wat is een term?

Als je in een tekst een moeilijk woord tegenkomt, kun je de betekenis opzoeken in een woordenboek of het woord even googelen. Vaak levert dat snel het gewenste resultaat op en kun je – weer een beetje wijzer – rustig verder lezen.

Lastiger wordt het als je je verdiept in specialistische literatuur, waarin het soms wemelt van termen. Het ENT definieert een term als ‘een taalkundig element van een of meerdere woorden dat in een vakgebied of tak van wetenschap gebruikt wordt en daar een specifieke, vastomlijnde betekenis heeft’.

Veel termen worden ontleend aan de algemene woordenschat en krijgen een specifieke betekenis in een vakgebied. Zo kan voorwaarts een gewoon woord, uit het gewone taalgebruik zijn (“Moedig ging hij voorwaarts”) maar binnen het domein van de paardensport is het een term die gebruikt wordt voor een bepaalde ‘houding’ van het paard.  

Elk vakgebied heeft zijn eigen jargon. Terminologie is belangrijk om misverstanden te voorkomen en professioneel te communiceren. Dat geldt bijvoorbeeld voor het onderwijs en de gezondheidszorg. Het is belangrijk dat in die sector termen gebruikt waarvan iedereen weet wat die precies inhouden.

Historische termenlijsten

Het ENT verzamelt termenlijsten en stelt die beschikbaar op de website van het Instituut voor de Nederlandse Taal. Ze zijn ingedeeld naar onderwerp volgens de Library of Congress-classificatie. Tot voor kort betrof het hier een overzicht van Termenlijsten met hedendaagse termen.

Kort geleden is er ook een overzicht van Historische termenlijsten online gekomen. Hier kun je links vinden naar bijvoorbeeld Latijnse begrippen in doop- en trouwboeken, een VOC-glossarium en het Glossarium van verouderde rechtstermen, kunstwoorden en andere uitdrukkingen uit Vlaamsche, Brabantsche en Limburgsche oorkonden van K. Stallaert. Ze zijn een handig hulpmiddel voor genealogisch of historisch onderzoek.

Het aantal titels is vooralsnog beperkt. Kent u openbaar toegankelijke online historische termenlijsten die in het overzicht niet zouden mogen ontbreken, dan kunt u die doorgeven aan  terminologie@ivdnt.org.