Gert de Jager Een gedicht van Frida Vogels op de kalender van Van Oorschot vandaag. In dromen is er niet wat er geweest isook niet wat had kunnen zijn, maareen werkelijkheid die men haat; die men eigenlijk weleens werkelijk zou willen beleven, om er in rond te trappen als een paard in een porseleinkast,maar die, tergend opdoemend, een spel van schimmen … [Lees meer...] overIdeaal
Discipline
Gert de Jager Eeuwige roem door in 356 v. Chr. een Artemistempel in brand te steken, een verhaal in Sartres Le mur, een gedicht van Menno Wigman ter gelegenheid van de troonswisseling. Het werd afgelopen woensdag gepubliceerdop het literaire weblog Tzum en op de website van de Slaa. Ik neem aan dat ik het integraal mag citeren. Herostratos Er tikken pissebedden in … [Lees meer...] overDiscipline
Polyfonie
Gert de Jager Een polyfone roman met één hoofdpersonage – dat is Pier en oceaan. Polyfoon volgens de auteur zelf: “Daarom heb ik een polyfone roman geschreven, over individuele levens in verscheidene generaties.” Aldus De Jong in een interviewin Vrij Nederland. Dat er in ruim achthonderd pagina’s doorgaans één stem opklinkt, die van het achter Friese en Zeeuwse … [Lees meer...] overPolyfonie
Perspectief
Gert de JagerNauwelijks een groter tegenstelling dan die tussen Frits van Egters en de mevrouw van Kleyntjes uit De tienduizend dingen. De benauwde bovenhuiswereld van De avonden versus de sensualiteit van een tropische plantage. Uitzicht op de Schilderskade of een zee met in de verte de contouren van een Moluks eiland. Een winterverhaal of geen winterverhaal. Toch … [Lees meer...] overPerspectief
Lied en waarheid
Gert de Jager Le pacte autobiographique – het is de titel van een baanbrekende studie van Philippe Lejeune uit 1975. Hoeveel manco’s het geheugen ook kan vertonen, wat de schrijver van een autobiografie zichzelf ook wijsmaakt, hoeveel fictie een autobiografie noodzakelijkerwijs bevat: de schrijver van een autobiografie maakt met de lezer een afspraak. Wat u gaat lezen, … [Lees meer...] overLied en waarheid
Mar in staetlike rôffûgel hie ik wêze wollen
Gert de Jager Vorige week overleed Tsjêbbe Hettinga – de Friese dichter die in zijn eentje de rechtvaardiging was voor een heel taalgebied. Nederlands gestudeerd in Groningen, lees ik in de biografieën, beïnvloed door Slauerhoff en Dylan Thomas, vertalingen in het Duits, Engels, Frans en Spaans, overal optredens, de nationale gedichtendagbundel van 2010. De eerste … [Lees meer...] overMar in staetlike rôffûgel hie ik wêze wollen
Laatste gedicht (slot)
Gert de Jager Een gedicht van een oogverblindende eenvoud lijkt me dit: In een bos Ik loop in een bos, de bomen dicht bij elkaar alsof zij teruggestuurd zijn om hier te wachten. Daar loop ik, tussen de bomen, kom nauwelijks vooruit, zo veel takken die ik weg moet duwen. … [Lees meer...] overLaatste gedicht (slot)
Objet trouvé
Gert de Jager Search Keyphrases Full Listyesterday the beatles gedichtconcreet gedicht … [Lees meer...] overObjet trouvé
Laatste gedicht (6)
Gert de Jager Een van de gedichten uit Als ik als eerste aankom – niet het laatste gedicht – werd voorgepubliceerd op het gedichtenforum van poëzieweblog De Contrabas. Op dat forum vinden soms heftige discussies plaats – zonder veel respect voor rang of stand en getuigend van opvattingen die nogal uiteen kunnen lopen. Opmerkelijk was dat Wijnberg zelf de discussie afsloot … [Lees meer...] overLaatste gedicht (6)
Woord
Gert de JagerHet mooiste woord is een Frans woord: svelte. Het zou uit een verdwenen Slavische taal kunnen komen of uit het Noors. Een handgebreide trui met een svelte-motief. De s en de v vormen ook visueel een prachtige combinatie. Eigenlijk niet toelaatbaar, verboden schoonheid. Dat het woord 'slank' betekent, is er te veel aan. Schoonheid wordt kitsch dankzij betekenis. … [Lees meer...] overWoord
Citaat
Gert de Jager Wolken, wolken, wolken - en af en toe een bliksemflits. Charles de Gaulle over André Malraux. Een man van de daad karakteriseert zijn minister van cultuur. Ik las het misschien wel dertig jaar geleden, ergens. In een krantenartikel. Hoeveel zinnen zijn me in de jaren daarna onder ogen gekomen? … [Lees meer...] overCitaat
Evenement
Gert de Jager Voor het eerst in zijn huidige, pregnante betekenis gehoord uit de mond van een koopman in tapijten - van iemand die mijn kamers kwam opmeten ter wille van vaste vloerbedekking, om precies te zijn. Die moest gelegd voordat ik met vakantie ging. ‘U gaat genieten.’ … [Lees meer...] overEvenement
Nieuwe regels
Omdat dit nogal veel gelezen werd en misschien niet iedereen belendende websites bijhoudt: over de fotografe met haar rekening van 968 euro doen momenteel verschillende juridische argumentaties de ronde. Op de website van Boekblad gaat jurist Hans Bousie uit van het citaatrecht. Het plaatsen van een fotootje bij een bespreking is functioneel. Wanneer aan de eisen van een … [Lees meer...] overNieuwe regels
Taal
Marsmans 'Verzen', toetsing van een ergocentrisch interpretatiemodel: zo luidt de titel van een 510 pagina’s tellend proefschrift waarop de schrijfster die zich later Hannemieke Stamperius zou noemen, in 1977 cum laude promoveerde. Ik was tweedejaars student Nederlands; promoties kwamen toen zelden voor. Stamperius had alle mogelijke betekenisconstellaties van … [Lees meer...] overTaal
Regels
De foto’s komen van de promotionele pagina’s van een uitgeverij. Die pagina’s barsten van de recensentenquotes en ander juichend proza, ze bevatten You Tubefilmpjes, biografische informatie en steevast een minuscuul fotootje. Het laatste zonder vermelding van een fotograaf. De uitgeverij geeft onder meer debuten uit. Nooit is het uitgeversrisico zo groot als bij een debuut. … [Lees meer...] overRegels
Derde huwelijk
Een hoogliedje van de dood: het slot van Het derde huwelijk van Tom Lanoye doet aan Kellendonks Mystiek lichaam denken. Het is niet de enige overeenkomst. De hoofdpersoon is in beide gevallen een homo uit de culturele sector – succesvolle, welvarende mannen die hun succes en welvaart danken aan uiterlijke schijn. Het topsegment van de beeldende kunst, de filmindustrie. … [Lees meer...] overDerde huwelijk
Laatste gedicht (5)
De liefhebbers van mijn werk zijn gering in aantal. Ik denk niet dat het er ooit veel meer zullen worden. De dichter Faverey op 1 maart 1975 in Vrij Nederland. Op dat moment had hij Gedichten en Gedichten 2 gepubliceerd. Zijn relatieve doorbraak zou twee jaar later komen met Chrysanten, roeiers. Net als … [Lees meer...] overLaatste gedicht (5)
Laatste gedicht (4)
De dichter over het kale van zijn gedichten: Ik probeer zo te schrijven dat mijn gedichten lezen als een krantenartikel, het is goed te volgen, maar je kunt er ook diepere lagen van betekenissen en emoties in vinden. De interviewer: Uw gedichten worden ‘moeilijk’ en ‘ontoegankelijk’ genoemd. Zelf noemt u ze juist ‘hitgevoelig’. De dichter: Leg mijn gedichten maar naast … [Lees meer...] overLaatste gedicht (4)
Laatste gedicht (3)
Exemplarische of existentiële anekdoten die soms aan chassidische vertellingen deden denken, het objectiverende van Chinese landschapspoëzie, de inwisselbaarheid van levens in Het leven van, het personage Ghalib in Wijnbergs voorlaatste bundel Divan van Ghalib – na alle onpersoonlijkheid was niet alleen het persoonlijk voornaamwoord in Als ik als eerste aankom een verrassing. … [Lees meer...] overLaatste gedicht (3)
Laatste gedicht (2)
Veertien dichtbundels, een VSB-prijs, de belangrijkste dichter van zijn generatie volgens Piet Gerbrandy – ik kom regelmatig neerlandici tegen die zelfs de naam van Nachoem Wijnberg niet kennen. Dat zijn geen luie neerlandici: geen uitgebluste leraren of in communicatie opgaande taalbeheersers. Het zijn mannen en vrouwen die toegewijd zijn aan hun beroep, de literaire … [Lees meer...] overLaatste gedicht (2)
Van inspecties en uitvaarten
Erachter gekomen wat me ergert aan de Eenzame Uitvaart. ‘Ergert’ is misschien te drastisch uitgedrukt; ‘irriteert’ - is dat zwakker? Een licht hinderlijk malaisegevoel. Een steentje in de schoen dat net niet vervelend genoeg is om en plein publicdie schoen uit te doen. Zaterdagmiddag in de Kalverstraat. Aan de dichters ligt het niet. Goede dichters soms. En/of sympathieke. … [Lees meer...] overVan inspecties en uitvaarten
Laatste gedicht (1)
Een nacht Ik kwam door de voordeur naar binnen, sliep een nacht in een goed bed, ’s ochtends door de achterdeur naar buiten, … [Lees meer...] overLaatste gedicht (1)
Sociaal
Steek ik mijn neus buiten de deur dan begint iedereen, echt waar, over de biografie van Reve. De vanzelfsprekendheid waarmee het particuliere publiek bezit wordt. Het soortelijk gewicht van Gerard en Joop. Gefragmenteerde intellectuele wereld creëert zijn gesprek bij de koffieautomaat. Het angstaanjagende geroddel bij de dorpskapper dat ik me, echt waar, herinner als de … [Lees meer...] overSociaal
Dode sleutel
‘(…) waar je zoekt naar een muziek die zoals Bach / De hartklop van je hersenfuncties kan verklaren’‘blijvend vertrek’‘We leefden er berustend in een hel van puur geluk’‘Laat je vervelingsworm maar los op het drukke verkeer.’ … [Lees meer...] overDode sleutel
Laatste gedicht (4)
Nogmaalsgrassère, het laatste gedicht in Van de maltentige losbol: grassère dwars door mistroostige mistblijft hij van herfst naar lente ons vervoerendeze lachende alchemistmet zijn picturale partiturenVan de roerloze woelgeesthad Lucebert afgeslotenmet het beeld van een wereld ‘zonder morgenrood zonder jaargetijden zonder taal’ – een wereld die uit niets meer bestond … [Lees meer...] overLaatste gedicht (4)
