Op 24 en 25 oktober viert het Amsterdamse Instituut voor Theaterwetenschap zijn vijftigjarig jubileum met de conferentie Stukken, Stijlen, Stelsels. Tijdens die conferentie zal ook het project In reprise worden gelanceerd. Doel van dit project is de positie van het Nederlandse toneelstuk te verstevigen. Het publiek wordt gevraagd om uit een longlist van 100 … [Lees meer...] overInstituut voor Theaterwetenschap wil positie van het Nederlandse toneelstuk te verstevigen
Addenda EWN: Keuvelen
Door Michiel de Vaankeuvelenww. ‘babbelen’Aangetroffen vanaf de achttiende eeuw, bijv. bij Van Hoven (De Gewaande Krygsman, 1715): Polyxena, die most daer sneuvlen / en Priam die noch wat wou keuvlen. Keuvelenis door ronding van ee tot eu ontstaan uit het slechts enkele malen aangetroffen ww. kevelen ‘langdurig kauwen, de kaken langdurig bewegen’ (1710, in het woordenboek van … [Lees meer...] overAddenda EWN: Keuvelen
Nieuw verschenen: Rampspoedige reizen van Jan Struys
Rampspoedige reizen door Rusland en Perzië in de zeventiende eeuw Ingeleid en hertaald door Kees BoterbloemDe varensgezel en zeilmaker Jan Struys reisde in 1668 naar Rusland om in dienst van de tsaar mee te werken aan de opbouw van een vloot. In plaats daarvan raakten hij en zijn Hollandse metgezellen op drift in een land dat werd geteisterd door oorlog en een opstand van … [Lees meer...] overNieuw verschenen: Rampspoedige reizen van Jan Struys
www.janvandoesborch.com online
Sinds enige tijd ben ik bezig met de voorbereiding van een Engelstalig onlineboek rond de Antwerpse drukker/uitgever Jan van Doesborch. Hij is bekend als uitgever van onder meer de naar hem genoemde bundel Refreinen, maar hij is ook de uitgever van Engelse vertalingen van bijvoorbeeld Mariken van Nieumeghen en Frederick van Jenuen. De site heeft de intentie … [Lees meer...] overwww.janvandoesborch.com online
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel II: Van Hamburg tot Ulm
De komende maanden publiceren wij hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, gemaakt door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen:Ten geleideVerantwoordingDeel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel II: Van Hamburg tot Ulm
Addenda EWN: zwoerd
Door Michiel de Vaanzwoerd zn. ‘spekrand’Mnl. swarde, swaerde v. (ca. 1300) ‘met haar begroeide huid, hoofdhuid’, groensuarde (ook -waerde, -werde) ‘het begroeide aardoppervlak’ (1265–70), speckswarde (1477) ‘de huidlaag boven het spek’. De huidige betekenis ‘van haren ontdane varkenshuid, rand van het spek’ wordt vanaf 1560 aangetroffen in teksten. De oorspronkelijk … [Lees meer...] overAddenda EWN: zwoerd
Mededelingen E. du Perron-Genootschap
Najaarsbijeenkomst zaterdag 15 november in Den HaagOp zaterdag 15 november is de najaarsbijeenkomst van het E. du Perrongenootschap in de halfronde Ontvangstzaal van het Letterkundig Museum te Den Haag. Er wordt aandacht besteed aan de Vlaamse schrijver Victor Brunclair en aan Ronald Spoors persoonlijke betrokkenheid bij Du Perron en zijn activiteiten voor uitgaven van … [Lees meer...] overMededelingen E. du Perron-Genootschap
Addenda EWN: zult en zilt
Door Michiel de Vaanzult zn. ‘hoofdkaas’Oudnl. sulton [dat.sg.] ‘zoute grond’, Mnl. sulte, sult ‘pens, gepekeld vleesʼ, Nnl. zult ‘zoutwater, pekel; in zout geconserveerd vleesgerecht’. De huidige betekenis ‘hoofdkaas’ is vanaf 1639 in teksten geattesteerd. Er bestaat ook een afgeleid ww. zulten ‘inmaken, ter conservering inleggen in zout en kruiden’ (1560). In het Zeeuws luidt … [Lees meer...] overAddenda EWN: zult en zilt
Schrijven als spel
Door Karel Witteveen Vorig jaar vroeg uitgeverij Boom mij om Creatief schrijven te herschrijven. Het boek is inmiddels aardig versleten na zeven jaar trouwe dienst. Een herschrijving was niet zinvol: ik ben zeven jaar verder met trainen, coachen en lesgeven. Het werd dus een volkomen nieuw boek. In juni van dit jaar is het verschenen: Van idee naar tekst. Creatief … [Lees meer...] overSchrijven als spel
Vestdijkkroniek 124 is uit!
Met een primeur! Brieven van Vestdijk aan 'Ina Damman': 'Deze roman was het grote keerpunt in mijn leven'. In het een themakatern over Ina Damman beantwoorden lezers de vraag: Is Ina Damman na 80 jaar de ideale kandidaat voor Nederland leest..? Uit het biografenduel tussen Otterspeer en Hazeu: ‘Hermans beschouwde Vestdijk wel degelijk als een concurrent' ‘Hermans … [Lees meer...] overVestdijkkroniek 124 is uit!
Addenda EWN: Zode
Door Michiel de Vaanzodezn. ‘plag’ en zodde zn. ‘drassig land’Zode kent twee klinkervarianten, oo en aa. De oudste attestaties betreffen Noordhollandse plaatsnamen, Saden bij Zaandam (ca. 1180) en in Sadenhorne (1130–1161 kopie ca. 1420). In het Vroegmiddelnederlands staat in het Vlaams het mv. saden ‘graszoden’ (1260, 1287) naast eenmaal soeden (datief mv.) ‘weiland’ … [Lees meer...] overAddenda EWN: Zode
Addenda EWN: dra
Door Michiel de Vaandra, n. bw. van tijd, ‘spoedig’, benevens weldra bw. en zodra vw.Mnl. drade ‘gauw’ (1220–1240, Nederrijnse Aiol). Vnnl. zelden draey (Souterliedekens, Antwerpen, 1540; Het Offer des Heeren, 1570), normaal dra ‘snel, vlug; spoedig’ (1598), tot 1700 ook als drae gespeld. In de loop van de 20e eeuw verdwijnt dra uit de schrijftaal, behalve waar … [Lees meer...] overAddenda EWN: dra
Nederlands voor taalhelden: een gemiste kans?
Door Jan Uyttendaele Alle eerstejaarsscholieren van het middelbaar onderwijs in Nederland en Vlaanderen hebben op 1 september 2014 een gratis taalboekje gekregen van de Nederlandse Taalunie: Nederlands voor Taalhelden. Volgens een bericht op de website vande Taalunie is het ‘niet bedoeld als leerboek, wel als naslagwerk. Het is getoetst aan het referentieniveau … [Lees meer...] overNederlands voor taalhelden: een gemiste kans?
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch in elektronische editie
De komende maanden publiceren wij hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, gemaakt door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staat de inleiding. Het eerste deel ('mei 1674: Van Amsterdam tot Hamburg') vindt u hier. Voor gebruikers van Google Earth is er een kmz-bestand waarop u de reis kunt volgen.Wanneer de editie voltooid … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch in elektronische editie
A Germanic Sandwich, Nottingham 2015, 2nd Call for Papers
A Germanic Sandwich 2015 will be the fifth in a series of conferences in which Dutch is compared with its closest Germanic neighbours, English and German. The first edition took place in Berlin in 2005 to commemorate the appearance of Nederlands tussen Duits en Engels (‘Dutch between German and English’), a study by the renowned Dutch linguist C.B. van … [Lees meer...] overA Germanic Sandwich, Nottingham 2015, 2nd Call for Papers
Addenda EWN: inpalmen ww. ‘zich toe-eigenen’
Door Michiel de Vaan Samenstelling van in en palmen, ontstaan als scheepvaartterm. Het Vroegnieuwned. simplex palmen betekent ‘met de handpalm omvatten’ en ‘hand over hand naar zich toehalen’, bijv. om een lijn binnen te halen of langs een mast omhoog te klimmen. In die tweede betekenis lijkt palmen – gezien de oudste attestaties – aan de scheepvaart te zijn ontleend. Bij … [Lees meer...] overAddenda EWN: inpalmen ww. ‘zich toe-eigenen’
15 oktober: Symposium over Floris ende Blancefloer
WEGEN VAN CONTACT: HANDSCHRIFTEN EN CULTUREN SYMPOSIUM OVER FLORIS ENDE BLANCEFLOER WOENSDAGMIDDAG 15 0KTOBER-VOSSIUSZAAL UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK LEIDENDe geschiedenis van Floris ende Blancefloeris misschien het meest romantische verhaal uit de Middeleeuwen. Twee kinderen, een islamitische koningszoon en de dochter van een christelijke slavin, groeien samen op in Spanje. … [Lees meer...] over15 oktober: Symposium over Floris ende Blancefloer
In Dubio Senseo
Door Fabian Stolk Toen mijn eermalige collega-docent, leidinggevende en promotor Wiljan van den Akker (1954) begon te tellen, niet op een Montessoritelraam, maar beroepsmatig, toen hij, in andere woorden, begon te kwantificeren – zichtbaar sedert het eerste nummer van Nederlandse letterkunde (Van den Akker 1996) – kon je, strictly speaking for my self (Erick Parker 2013), op … [Lees meer...] overIn Dubio Senseo
Uitslag van de Grote(-)Vondelquiz
Door Roland de BonthOp 15 juli 2014 verscheen op Neder-L de Grote(-)Vondelquiz, die betrekking had op al Vondels toneelstukken. Wie alle vragen goed had beantwoord, kreeg 33 letters te zien die te samen de slotregel vormden van het beroemde hekeldicht ‘Roskam’. Uit deze regel was het woord ‘gebeente’ weggelaten. Na één dag waren de juiste antwoorden en het ontbrekende … [Lees meer...] overUitslag van de Grote(-)Vondelquiz
Addenda EWN: Blein en blaaien
Door Michiel de Vaanblein zn. ‘blaar’Mnl. bleine ‘blaar’ (1287, WVla.), Vnnl. bleyn (1561). MoWfri. blein. In veel moderne dialecten is het woord nog bekend als ‘blaar’ of in meer gespecialiseerde functies, bijv. ‘zoolzweer’ van een rund, in Vlaanderen. Verwante vormen: Oudengels blegen, MoE blain ‘blaar’, Ouddeens blen, blene, Oudzweeds blena ‘blaasje’.De Wgm. vormen … [Lees meer...] overAddenda EWN: Blein en blaaien
Toponderzoekers moeten topdocenten willen zijn
Door Johan Oosterman, hoogleraar oudere Nederlandse letterkunde, Radbouduniversiteit NijmegenAfgelopen week was er reden voor opgetogen persberichten van de Nederlandse universiteiten. Vrijwel allemaal zijn ze gestegen in de Shanghai ranking, een van de toonaangevende ‘hitlijsten’ van de beste universiteiten in de wereld, en alle Nederlandse universiteiten behoren tot de … [Lees meer...] overToponderzoekers moeten topdocenten willen zijn
Het die klok begin lui vir Afrikaans?
Door Prof. Wannie Carstens, voorsitter van die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns. Taal is altyd gekoppel aan mense. Dit geld ook Afrikaanse mense, wat passievol oor hul taal is en aandring op die gebruik daarvan. Afrikaanse mense glo in die algemeen in moedertaalonderrig en in die reg om hul taal te mag gebruik. Afrikaanse mense weet ook die Grondwet gee hulle daardie … [Lees meer...] overHet die klok begin lui vir Afrikaans?
Addenda EWN: altoos bw. ‘altijd’
Door Michiel de VaanMnl. altos (Limburg,1200), altoes (Limburg,1240), alle /alto:s/, ‘voortdurend, elke keer weer; volstrekt’. Een lokale variant emmertoes wordt in de 15e eeuw in Antwerpen gevonden (MNW). Nnl. altoos,daarnaast ook Vlaams altoost (1598;WNTs.v.Uitb-). Vanaf de 17e eeuw als bw. ook ‘tenminste’.Verwante vormen: Middelnederduits … [Lees meer...] overAddenda EWN: altoos bw. ‘altijd’
Addenda EWN: holsblok zn. o. ‘klomp’
Door Michiel de VaanOp het eerste gezicht een samenstelling van hol en blok: een klomp wordt gemaakt door een blok hout uit te hollen. Nnl. hoolsblok (1727 mv. hoolsblokken in de klucht De vervrolykende Momus, of koddige berisper van Willem van Swaanenburg), holsblok(1743; Chomel, Huishoudelyk Woordboek: “Buiten ’t bovengemelde, is de Abeel nog goed om tot Holsblokken te maken, … [Lees meer...] overAddenda EWN: holsblok zn. o. ‘klomp’
Oproep: Word abonnee van de Bert van Selm-lezingen!
Sinds 1992 vindt elk jaar, in de eerste week van september, de Bert van Selm-lezing plaats, ter nagedachtenis aan de Leidse boekwetenschapper Bert van Selm (1945-1991). De tekst van de lezing wordt telkens in boekvorm uitgebracht, in een bijzondere, bibliofiele uitgave van 200 genummerde exemplaren. U kunt de Bert van Selm-lezing steunen door abonnee te worden. Eerlijk gezegd, … [Lees meer...] overOproep: Word abonnee van de Bert van Selm-lezingen!
