Door Yves T'Sjoen Sedert vorig jaar worden plannen gemaakt voor de oprichting van een leerstoel Nederlands in Zuid-Afrika. In overleg met partnerinstellingen in de Kaap, met name Universiteit van die Wes-Kaapland en Universiteit van Stellenbosch (bij uitbreiding het Kaapse Forum), met de Nederlandse Taalunie en met universiteiten in de Lage Landen wordt de leerstoel … [Lees meer...] overNieuwe leerstoel Nederlands in Zuid-Afrika
Artikel
19 oktober 2019, Gent: Nacht van de canon
De Nacht van de canon wordt een spectaculair hoogtepunt van onze werking rond klassiekers uit de Nederlandstalige literatuur. Een nachtelijk concert van Roosbeef (solo) is alvast iets om reikhalzend naar uit te kijken. In 2020 wordt de lijst met 50(+1) essentiële werken uit de literaire canon voor het eerst hernieuwd. Sommige titels … [Lees meer...] over19 oktober 2019, Gent: Nacht van de canon
Twee soorten baie in het Afrikaans
In het Nederlands heb je twee verschillende woorden om een verhoogde graad uit te drukken. Bij bijvoeglijk naamwoorden gebruik je erg of heel ('hij is erg leuk', 'hij is heel leuk'), bij werkwoorden die activiteiten uitdrukken die meer of minder intensief zijn, alleen erg ('het regent erg', maar niet 'het regent heel'), bij werkwoorden die een activiteit uitdrukken die zich kan … [Lees meer...] overTwee soorten baie in het Afrikaans
Gedicht: Hagar Peeters • De man met de snor
Uit De schrijver is een alleenstaande moeder, de nieuwe bundel van Hagar Peeters. De man met de snor Over M.G. De man met de snoris bekoorlijk en snelis een terror en felis van het vuur de hel is van hitte de stoomis van slapen de droomis van woorden de klankis van afscheid de dank is pommade en drankis van drank de dronkis van woorden de mondis van lippen de kusis van vuur het … [Lees meer...] overGedicht: Hagar Peeters • De man met de snor
22 september 2019, Den Haag: Hofstede Lezing ’Jacob Westerbaen’, dr. Ad Leerintveld
Na de wetenswaardige Hofstede Lezing ‘Constantijn Huygens’ van dr. Ineke Huysman en de Hofstede Lezing ‘Jacob Cats’ van prof. dr. Johan Koppenol, volgt 22 september a.s. de derde en laatste Hofstede Lezing ‘Jacob Westerbaen’ in Villa Ockenburgh. Met deze drie lezingen krijgt u verdiepende informatie over de levens en dicht- en tuinkunst van Constantijn Huygens, Jacob Cats … [Lees meer...] over22 september 2019, Den Haag: Hofstede Lezing ’Jacob Westerbaen’, dr. Ad Leerintveld
We kunnen prima zonder gouden eeuw
Door Ivo Nieuwenhuis Toen het Amsterdam Museum vorige week aankondigde om de term ‘gouden eeuw’ in de ban te doen, waren voor velen de rapen gaar. Niet alleen politici, maar ook diverse wetenschappers lieten van zich horen, inclusief neerlandici. Met name emeritus hoogleraar middeleeuwse letterkunde Herman Pleij reageerde fel. Met veel pathos sprak hij in De Volkskrant … [Lees meer...] overWe kunnen prima zonder gouden eeuw
Potlood, penseel en poëzie
Door Nico Keuning Beeldende kunst en poëzie gaan goed samen. Niet alleen zijn er dubbeltalenten als Lucebert en Armando, vaak komen beeldende kunstenaars en dichters samen in een kunststroming of -beweging. Denk maar aan de Tachtigers en Vijftigers. Soms worden dichters geïnspireerd door beeldende kunst, of, andersom, worden schilders of tekenaars geraakt door … [Lees meer...] overPotlood, penseel en poëzie
8 oktober 2019, Leiden: middag groene taal
Wat verstaan we onder ‘groene taal’ en wat valt er allemaal onder dat vage begrip duurzaam? Waarom spreken we eerder van vliegschaamte dan van treintrots? En kunnen we klimaatverandering niet beter klimaatcrisis noemen? … [Lees meer...] over8 oktober 2019, Leiden: middag groene taal
In memoriam Wim Klooster (1935-2019)
Door Hans Broekhuis, Joop van der Horst, Henk Verkuyl het universum zal steeds wijder gapenje wendt je tot de arts de lieve heer’t is al laat ventjewe gaan slapenLevensloop (fragment)Uit: Wim Klooster, Een kwestie van tijd (2019) Wim als taalkundig neerlandicus Wim Kloosters carrière als taalkundig neerlandicus beslaat een periode van ruim 60 jaar. Hij zal bij … [Lees meer...] overIn memoriam Wim Klooster (1935-2019)
Beetje dom
Door Jos Joosten Bij de presentatie van Romantici en revolutionairen, het nieuwe boek van Rick Honigs en Lotte Jensen over Literatuur en Schrijverschap in Nederland in de 18e en 19e eeuw, was een van de sprekers schrijfster Nelleke Noordervliet. Het onderwerp van haar voordracht: wat is een schrijver nog vandaag de dag? Ik las dat bij Carel Peeters in ‘Vrij Nederland’, … [Lees meer...] overBeetje dom
Honden hebben drie poten
Veel van wat we elkaar vertellen over de wereld bestaat uit algemene waarheden die bijvoorbeeld de volgende vorm hebben: Tijgers hebben strepen. Het ligt voor de hand om te denken dat die zin betekent: alle tijgers hebben strepen. Maar dat kan niet kloppen, zeggen de Amsterdamse taalkundigen Robert van Rooij en Katrin Schulz in een nieuw artikel in Linguistics & … [Lees meer...] overHonden hebben drie poten
Deze Troonrede kon zoveel beter
Door Wouter van der Land Vorige week probeerde ik hier het begin van de Troonrede te voorspellen. Ik zat er dichtbij. Mijn voorspelling luidde: ‘Leden van de Staten-Generaal, vandaag is het precies 75 jaar geleden dat operatie Market Garden plaatsvond.’ De koning begon als volgt: ‘Leden van de Staten-Generaal, vandaag precies 75 jaar geleden begon operatie Market … [Lees meer...] overDeze Troonrede kon zoveel beter
Gedicht: Annie MG Schmidt • Herinnering
HerinneringIk heb jou eens ontmoet in achttien-zevenOf achttienhonderd-acht, zoo ongeveer......In elk geval was 't in een vorig levenEn aan je oogen kende ik je weer. We waren toen óók twintig, en ik zag jeIn 't roefje van de schuit naar OverschieJe hebt nu weer precies hetzelfde lachje......Alleen zit je nu naast me, in lijn drie. Je bent wel érg veranderd in die jaren!Je … [Lees meer...] overGedicht: Annie MG Schmidt • Herinnering
Olyvier van Castillen : Capittel 4
Een seer schone ende suverlike hystorie van Olyvier van Castillenende van Artus van Algarbe, sijnen lieven gheselle, zoals gedrukt door Henric Eckert van Homburch te Antwerpen (ca. 1510). Een kritische, synoptische editie samen metL’Hystoire de Olivier de Castille et de Artus d’Algarbe, son loyal compaignon zoals gedrukt door Loys Garbin te Genève (1493), bezorgd door Willem … [Lees meer...] overOlyvier van Castillen : Capittel 4
amoreel / immoreel
Verwarwoordenboek Vervolg (135) Door Jan Renkema In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek. Mocht u ook een … [Lees meer...] overamoreel / immoreel
11 oktober 2019, Gent: Studiedag neerlandistiek
De voorbije maanden verschenen er in de pers geregeld berichten over de ‘crisis in de neerlandistiek’. Als antwoord op de onheilstijdingen werd er begin dit jaar een Platform voor de neerlandistiek in het leven geroepen. Dit platform, dat neerlandici verenigt van UGent, KULeuven, VUB, UAntwerpen en de KANTL, organiseert op 11 oktober een studiedag neerlandistiek. Acht sprekers … [Lees meer...] over11 oktober 2019, Gent: Studiedag neerlandistiek
Minister tegen onderwijs
Iets meer dan twee weken geleden zei minister Van Engelshoven tegen haar gehoor in de Leidse Pieterskerk: "U begrijpt dat ik hier niet vooruit mag lopen op Prinsjesdag (...) maar weet dat het kabinet scherp op het netvlies heeft staan hoe cruciaal wetenschap en innovatie zijn voor onze toekomst." Buiten stonden vele honderden wetenschappers te protesteren tegen haar … [Lees meer...] overMinister tegen onderwijs
Gedicht: H. Marsman • Annie
AnnieHaar lichaam golfde in het bed– de herten traden uit het woudvan berkenzon en beukengoud –en in het deinen van haar schoot,gevangen in het gouden net,verging mijn lichaam in het wedtusschen haar schouders en haar schoot. in 't zachte golven van haar buikverging de ziel en stroomde uitin 't donker, wijnrood golvend dal,en samen, hemel en heelal,waren in snellen wisselvalwij … [Lees meer...] overGedicht: H. Marsman • Annie
Call for papers. Vloeibare verhalen: Neerlandistiek onder laatmoderne condities
Universiteit Leiden, 17-18-19 Juni 2020 We staan op de drempel van het derde decennium van de 21ste eeuw en de neerlandistiek bevindt zich in een heikele situatie. Het aantal studenten is sterk teruggelopen en er vindt een verregaande literaire ontlezing plaats over de volle breedte van de bevolking. Als wetenschappers worstelen we met de vraag hoe we ons zinvol kunnen … [Lees meer...] overCall for papers. Vloeibare verhalen: Neerlandistiek onder laatmoderne condities
De positie van het Nederlands in 2019
(Persbericht Nederlandse Taalunie) Resultaten van het eerste vervolgonderzoek naar de Staat van het Nederlands Met de Staat van het Nederlands laat de Taalunie elke twee jaar het gebruik van het Nederlands en andere talen onderzoeken in sociale situaties. Welke talen gebruiken inwoners van Nederland, Vlaanderen, Brussel en Suriname in welke situaties? In … [Lees meer...] overDe positie van het Nederlands in 2019
Het leven een verdienvermogen
Door Marc van Oostendorp Waar je bij minister van onderwijs Ingrid van Engelshoven kon vermoeden dat ze zomaar in het wilde weg wat aan het hakken is in de universiteiten omdat iemand tegen haar gezegd heeft dat dit nu eenmaal moest, en haar collega Arie Slob vorige week de euvele moed had te suggereren dat hij de leraren meer geld ging geven zonder dat dit waar bleek te … [Lees meer...] overHet leven een verdienvermogen
Gedicht: Herman de Coninck • Herfst is de tijd van vermoeden, niet van weten
Herman De Coninck maakte een groot aantal (vrije) vertalingen van gedichten van Edna St. Vincent Millay (1892-1950). ‘Herfst is de tijd van vermoeden’ is er daar een van. Herfst is de tijd van vermoeden, niet van weten.Van tasten, niet van grijpen. Van eerst met mijn duimhet waas wegvagen van een purperen pruimen van voelen en van dàn pas eten. Herfst is rustig doende, niet als … [Lees meer...] overGedicht: Herman de Coninck • Herfst is de tijd van vermoeden, niet van weten
Welke taal sprak Karel de Grote en doet dat er toe?
Door Peter Alexander Kerkhof Omstreeks het jaar 800 regeerde Karel de Grote een rijk dat zich uitstrekte van de wouden van Noord-Duitsland tot de Catalaanse kust. Diezelfde man, Karel de Grote, werd een kleine vijftig jaar eerder geboren in de koningshof van Herstal, een klein dorpje tussen Maastricht en Luik. Over Karel de Grote en zijn leven is veel geschreven; over zijn … [Lees meer...] overWelke taal sprak Karel de Grote en doet dat er toe?
Olyvier van Castillen : Capittel 3
Een seer schone ende suverlike hystorie van Olyvier van Castillenende van Artus van Algarbe, sijnen lieven gheselle, zoals gedrukt door Henric Eckert van Homburch te Antwerpen (ca. 1510). Een kritische, synoptische editie samen metL’Hystoire de Olivier de Castille et de Artus d’Algarbe, son loyal compaignon zoals gedrukt door Loys Garbin te Genève (1493), bezorgd door Willem … [Lees meer...] overOlyvier van Castillen : Capittel 3
Goud wat er blinkt
Door Jos Joosten De verandering van ‘Gouden Eeuw’ in ‘zeventiende eeuw’ door het Amsterdam Museum (wie zegt trouwens eens iets over de naamswijziging van het Amsterdams Historisch Museum in een foeilelijk anglicisme?) is niet alleen vaag maar ook monopoliserend. Correct was de aanduiding pas geweest als men zou zijn gaan spreken over de ‘zeventiende eeuw van de Amsterdamse … [Lees meer...] overGoud wat er blinkt