Op vrijdag 15 en zaterdag 16 maart speelt bij theatergezelschap Tryater in Leeuwarden It lêste wurd, een eigenzinnige performance over taal. Regisseur en bedenker Romke Gabe Draaijer maakt het samen met streektaal- en dialectsprekers uit Fryslân. ‘We belibje yn dit stik it ferstjerren fan it Frysk; de lytse farianten brokkelje as earste ôf. Wat misse we as it der net mear is, … [Lees meer...] over15 en 16 maart 2024: It lêste wurd. Tryater ziet het Fries afbrokkelen.
Frisistyk
“Tuun” ist kein typisch friesisches Wort
Im West- und Nordfriesischen, im Saterfriesischen und im ostfriesischen Plattdeutsch wird ein Garten mit "Tuun" und ähnlichen Wörtern angedeutet. Bedeutet das, dass dieses Wort typisch Friesisch sein sollte, wie ein Bekannter mich neulich fragte? Nein, das ist nicht der Fall. Die ursprüngliche Bedeutung von "Tuun" ist Zaun - und dieses verwandte hochdeutsche Wort hat immer … [Lees meer...] over“Tuun” ist kein typisch friesisches Wort
In memoriam: Jacobus Q. Smink
Frysk skriuwer en literêr oersetter Jacobus Q. Smink is 27 jannewaris op 69-jierrige leeftiid ferstoarn. Yn 2013 krige er de Gysbert Japicxpriis útrikt foar syn dichtbondel Sondelfal (2009). Jacobus Quiryn Smink groeie op as boeresoan yn Sondel. Op de basisskoalle en ek op it middelber ûnderwiis krige hy Fryske les. Hy folge de stúdzje Nederlânsk oan de learare-oplieding yn … [Lees meer...] overIn memoriam: Jacobus Q. Smink
Kinderboekenweekgeschenk 2024 ek yn it Frysk
It Nederlandse Kinderboekenweekgeschenk 2024 (2 oant en mei 13 oktober) ferskynt foar de twadde kear yn it Frysk. Pieter Koolwijk (1974) skriuwt it boek yn it Nederlânsk. Rymke Zijlstra is frege om de Frysktalige oersetting te fersoargjen. It is de twadde kear dat it Nederlandse Kinderboekenweekgeschenk tagelyk yn it Frysk ferskynt. Yn 2022 ferskynde Waanzinnige … [Lees meer...] overKinderboekenweekgeschenk 2024 ek yn it Frysk
23-24 maart 2024: online workshop Friesisch
Dieser Online-Schnupperkurs richtet sich an Anfänger ohne Vorkenntnisse. Hatelk Wäilkemen!Friesisch wird heutzutage in drei Varianten gesprochen: Westfriesisch in der niederländischen Provinz Friesland, Saterfriesisch in der Gemeinde Saterland nahe Cloppenburg und Nordfriesisch an der schleswig-holsteinischen Westküste und auf Helgoland.Beim ersten Online-Treffen erfahren Sie, … [Lees meer...] over23-24 maart 2024: online workshop Friesisch
Fakatuere: taalkundige by de Fryske Akademy
De Fryske Akademy hat in fakatuere foar in taalkundige. Foar 30,4-38 oeren wyks dochsto wittenskiplik ûndersyk op it mêd fan de Fryske taal en de leksikografy en leksikology. Do skriuwst ek artikels foar Fryske wurdboeken en soargest foar it ûnderhâlden, útwreidzjen en bewurkjen fan digitale taaldatabestannen en Frysker. Wy sykje ien dy't in masteroplieding taal- en … [Lees meer...] overFakatuere: taalkundige by de Fryske Akademy
Ferskynd: It OWL+ rapport: In djipgeande analyze fan de yntegraasje fan Europeeske minderheidstalen yn it ûnderwiis
Yn in tiid wêryn’t der in soad omtinken is foar kultureel ferskaat en taalrykdom, beljochtet it krekt ferskynde rapport "Ownership and Leadership module" (OWL +) fan it Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen de yntegraasje fan fjouwer Europeeske minderheidstalen binnen en bûten it ûnderwiissysteem fan harren regio’s. It West-Frysk (Nederlân), it … [Lees meer...] overFerskynd: It OWL+ rapport: In djipgeande analyze fan de yntegraasje fan Europeeske minderheidstalen yn it ûnderwiis
Jan Minno Rozendal skriuwt boek foar Lês No: ‘Young adult is in nijsgjirrige leeftiid’
It nijste boek yn de rige fan it lêsbefoarderingsprojekt Lês No is 11 jannewaris presintearre. It boek Tie / Break is skreaun troch Jan Minno Rozendal. Sa’n 5.200 brêgeklassers fan it fuortset ûnderwiis lêze it yn dit lêsbefoarderingsprojekt mei elkoar. Jelle en Femke binne al jierren de bêste freonen. Se spylje tegearre tennis en binne altyd byinoar. Mar no hat Femke op ’e … [Lees meer...] overJan Minno Rozendal skriuwt boek foar Lês No: ‘Young adult is in nijsgjirrige leeftiid’
Karen Bies oer de Skriuwersarke: ‘Ik fûn it hearlik’
As dokumintêremakker by Omrop Fryslân hat Karen Bies it drok. Sadwaande fielde se faak net de romte om literêr wurk te skriuwen en dat wylst se dat se graach docht. Foarich jier makke se dêrom trije wiken gebrûk fan de Skriuwersarke om yn alle rêst efter de laptop te krûpen. ‘Ik fûn it hearlik!’ Yn har ferbliuw op it wetter slagge it Bies om har ôf te sluten fan de … [Lees meer...] overKaren Bies oer de Skriuwersarke: ‘Ik fûn it hearlik’
Advysbrief DINGtiid ‘Set yn op in breed tagonklike minor Frysktalige sjoernalistyk’
Wat is der nedich om de kwaliteit fan de Frysktalige sjoernalistyk te ferbetterjen no’t nije generaasjes sjoernalisten de Fryske taal minder goed yn de macht hawwe? Dy advysfraach krige DINGtiid yn april 2023 fan de ministearjes fan BZK en OCW, as gefolch fan in troch de Twadde Keamer oannommen moasje út desimber 2022. Yn ús advysbrief oan BZK en OCW skriuwe wy … [Lees meer...] overAdvysbrief DINGtiid ‘Set yn op in breed tagonklike minor Frysktalige sjoernalistyk’
Fakatuere: Meiwurker citizen science en kennisbenutting Fryske Akademy
Sjochsto kânsen om ûndersyk op it mêd fan taal, kultuer, skiednis en identiteit fan Fryslân mooglik te meitsjen en op in strategyske wize út te dragen nei en mei de mienskip? En wurkesto graach gear mei elkenien binnen en bûten de Fryske Akademy oan de ferhalen fan Fryslân? Dan is de funksje Meiwurker citizen science en wittenskipsfalorisaasje wat foar dy. As Meiwurker citizen … [Lees meer...] overFakatuere: Meiwurker citizen science en kennisbenutting Fryske Akademy
Besykje en probearje
Yn it Frysk hawwe wy twa wurden foar wat yn it Nederlânsk ‘proberen’ is, nammentlik ‘probearje’ en ‘besykje’. De twa wurden hawwe elk ek krekt wat in oare betsjutting. As je wat besykje, dan spanne je je yn om wat te dwaan of om wat te berikken. Je witte dan net hielendal seker oft it slagje sil. Je kinne bygelyks besykje om lekker sop klear te meitsjen. As je wat probearje, … [Lees meer...] overBesykje en probearje
Op syn Standertfrysk
Oanlieding Op 22 jannewaris ll. kaam Marc van Oostendorp mei Leve de spreektaal op foar de sprutsen fariant fan it Frysk (en it Nederlânsk). Hy die dat nei oanlieding fan in haadredaksjoneel kommentaar fan de NRC fan 19 jannewaris dat opkaam foar it belang fan de (universitêre bestudearring fan de) skriuwtaal, lês Standerttaal fan it Frysk. ‘De krant komt daarbij wel met … [Lees meer...] overOp syn Standertfrysk
Ferskynd: Us Wurk vol. 72 No. 3-4 (2023)
It nijste nûmer fan Us Wurk is ferskynd en lykas altyd (en lykas eardere nûmers) digitaal tagonklik. Articles Richthofen en Hettema. Een ongemakkelijke visite in 1834A.T. Popkema99-112 Altfriesisch *gēda und *gētaA. Versloot113-126 It Fryske bynwurdsysteem: in enklityske ûnderskikker en in Doubly-Filled CompJ. Hoekstra127-171 Reviews and commentaries Jesse van … [Lees meer...] overFerskynd: Us Wurk vol. 72 No. 3-4 (2023)
Stephen Laker fertält uur seelterfräiske Toalwietenskup
Stephen Laker oarbaijet as Toalwietenskupper an ju Kyushu-Universität in Fukuoka in Japan. Hie befoatet sik toutieds mä't Unnersäiken un Beskrieuwen fon ju Seelter Toal. Hie beskrift foar Taalportaal ju Fonologie fon't Seeltersk, man is uk mä morfologiske und syntaktiske Fäildfoarskenge biezich. In krit Video uut de Riege "Anne Äi" fertält Laker uur sien Oarbaid. … [Lees meer...] overStephen Laker fertält uur seelterfräiske Toalwietenskup
Een toegankelijke academische Bachelor Fries, echt aan de universiteit
‘De Toekomst van de Frisistiek’, het adviesrapport van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen over het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek op het terrein van Fries, werd op 23 januari 2024 gepresenteerd op het Provinsjehûs in Leeuwarden. Het was een bijeenkomst in een positieve sfeer, waar veel waardevols gezegd is over een weer op te bouwen … [Lees meer...] overEen toegankelijke academische Bachelor Fries, echt aan de universiteit
De rol fan it Frysk as aktyf brûkte taal yn de Fryske identiteit
Yn de twadde helte fan 2023 haw ik foar myn bachelorskripsje sosjale geografy en planology oan de Universiteit fan Amsterdam ûndersyk dien nei it ferbân tusken in ‘regionale’ taal en regionale identiteit, yn de kasus fan Fryslân en it Frysk. Dêrby haw ik my yn it bysûnder konsintrearre op de mjitte fan aktyf taalgebrûk troch de persoan sels, en ek op de bleatstelling oan aktyf … [Lees meer...] overDe rol fan it Frysk as aktyf brûkte taal yn de Fryske identiteit
7 maart 2024: Silent Book Club Fryslân
Lang om let lêze In oerke foar dysels? Soest wol wolle, mar wannear dan?Altyd mar drok? En gjin rêst om dy del te jaan?Hast in moai boek? Mar leit dy noch altyd net lêzen yn 'e kast?Híel werkenber... Dêrom organisearret Tresoar de Silent Book Club yn Fryslân! De Silent Book Club is in wrâldwide mienskip fan lêzers en boekleafhawwers, mei mear as 500 lokaasjes yn 50 lannen … [Lees meer...] over7 maart 2024: Silent Book Club Fryslân
Hoe sit it no krekt: Frysk yn it spesjaal ûnderwiis
Op dit stuit wurdt wurke oan de nije Bestjoersôfspraak Fryske taal en kultuer 2024-2028 (BFTK). De foarige edysje is jildich fan 2019 oant 2023 (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties & Provinsje Fryslân, 2018). Neffens de ‘âlde’ BFTK is in útgongspunt dat it Ryk en Provinsje der tegearre op lange termyn foar soargje dat op alle ûnderwiisnivo’s en yn de … [Lees meer...] overHoe sit it no krekt: Frysk yn it spesjaal ûnderwiis
Frommes
Yn earder tiden wie 'frouminske' in wurd dat brûkt waard om in minske fan it froulik slachte mei oan te tsjutten. De foarm frouminske is yn ûnbrûk rekke, mar de gearlutsen en ferbastere foarm frommes bestiet noch wol yn it Frysk fan hjoed-de-dei, bygelyks yn 'Dêr rint in frommes mei in laptop.' De fraach is oft frommes hjir neutraal is, mooglik sil elk dêr net … [Lees meer...] overFrommes
Febrewaris 2024 – april 2024: Kursus berneproaza foar trochsetters
Hast in begjinkursus Proazaskriuwen foar bern folge? Lit it skriuwen fan in moai ferhaal of miskien in boek dy net los? Dan is de kursus Berneproaza foar trochsetters grif wat foar dy! De kursus wurdt jûn troch Hanneke de Jong. Mear ynformaasje en oanmelde fia de webside fan Tresoar. … [Lees meer...] overFebrewaris 2024 – april 2024: Kursus berneproaza foar trochsetters
Op syn Sealtersk
SinjalemintHenk Wolf (Hrsg.) (2023), Saterfriesische Beobachtungen. Festschrift zum Anlass des 50-jährigen Bestehens der Gemeinde Saterland. Ramsloh: Gemeinde Saterland. 120 Seiten By prefester Nils Århammar krige ik yn Grins op it kolleezje Fryske dialekten, hiel lang lyn dus, koart in tekst fan it Sealtersk ûnder eagen en dat wie it dan ek. Ik tink dat de measte frisisten … [Lees meer...] overOp syn Sealtersk
2024 Lêste tongersdei fan ‘e moanne: Skriuwerskafee
Alle lêste tongersdeis fan de moanne) kinne skriuwers en dichters inoar moetsje by it Skriuwerskafee, yn Kafee De Gouden Leeuw. Tusken 19.00 en 21.30 uur is der tiid om by te praten, wurk te dielen en literêre plannen te meitsjen. Nim ‘pinnefruchten’ en ideeën mei foar in ynspirearjende jûn. It Skriuwerskafee wurdt organisearre troch Sigrid Kingma, Gabrielle Terpstra en Arjan … [Lees meer...] over2024 Lêste tongersdei fan ‘e moanne: Skriuwerskafee
Wêr is … keard?
In kollega op ’e Fryske Akademy frege my nei oanlieding fan de fynst fan in kacheltsje fan it Poptaslot fan Marsum oft ik de ûndertitel “mar wêr binne de oaren keard?” wol bêst genôch fûn. Ik hie der gjin problemen mei, mar bin fansels kleure troch de regio dêr’t ik opgroeide en de hast acht jier dat ik al yn de Fryske akademyske rûnten meidraai. Neffens rabbeltsjes yn ’e … [Lees meer...] overWêr is … keard?
Weinig weten, veel vinden
Instrumenten en standaardwerken van de frisistiek voor onderzoek en onderwijs van neerlandici en anderen* * Ik wil Siebren Dyk en Willem Visser bedanken voor hun nuttig commentaar op dit artikel. Resterende fouten zijn uiteraard voor mijn rekening. Een belangrijk verschil tussen frisisten en neerlandici is dat frisisten beter op de hoogte zijn van de neerlandistiek … [Lees meer...] overWeinig weten, veel vinden
