Bespreking van Een nieuw geluid. De geboorte van de moderne poëzie in Nederland 1900-1940 Hoe te beginnen aan een bespreking van een academisch werk dat ruim 1100 pagina’s telt, de noten en bibliografie niet meegerekend? De lezer kan kiezen voor een thema, bijvoorbeeld poëzie van de socialistische beweging, om vervolgens te verdwalen in de vele verhalen en anekdotes over … [Lees meer...] overEen nieuwe lente in de poëzie
Uitgelicht
Een nieuw geluid
Toen ik in de zomer van 1990 met zo’n honderd jaargenoten als student Nederlands arriveerde in Utrecht, werden wij tijdens de feestelijke introductie net op tijd gewaarschuwd door een ouderejaars. ‘Schaf vooral die vuistdikke boeken van Knuvelder niet aan. Ze liggen in stapels bij De Slegte, maar je tilt je een breuk en ze zijn flink uit de tijd.’ Er waren inmiddels gloednieuwe … [Lees meer...] overEen nieuw geluid
Komt het nog goed met de wereld?
Hier: gisteren: de NOS: ‘Rechter: wolf die hardloopster beet op Hoge Veluwe mag gedood worden’. Terwijl het voor iedereen met maar een greintje hersens in zijn kop volslagen duidelijk is dat die wolf juist extreem voorzichtig en welwillend waarschuwend is geweest, en dat de wolf voorafgaand aan de beet meerdere signalen moet hebben gegeven aan de hardloopster dat ze niet te … [Lees meer...] overKomt het nog goed met de wereld?
Maar goed, een blog over maar goed
‘Ik had eigenlijk eerder aan dit essay moeten beginnen, maar goed’. Elke student zal zo’n zin herkennen. Het begint als een soort schuldbekentenis, maar buigt daarna af naar ‘het is nou eenmaal zo’. Paulien Cornelisse dook voor haar boekenweekessay van dit jaar in allerlei van dit soort woordjes. Het gebruik van maar goed definieert ze als een ‘U-bocht’: iemand werpt een … [Lees meer...] overMaar goed, een blog over maar goed
Nieuwe online master Nederlands in Stockholm:
Kom bij ons studeren! Vanaf de herfst van 2025 starten we met een gloednieuwe online master Nederlands aan de universiteit van Stockholm. De opleiding staat open voor studenten uit heel Europa en daarbuiten, de inschrijvingen lopen de hele lente. Kom ook bij ons studeren! De master is toegankelijk voor iedereen die eerder een bacheloropleiding Nederlands heeft behaald … [Lees meer...] overNieuwe online master Nederlands in Stockholm:
Een bevlogen idealist voor een toegankelijke letterkunde
Laudatio Cees Klapwijk Gisteren reikte de KANTL de Taalpenning uit aan Cees Klapwijk, oprichter van de DBNL. Ik schreef daarvoor de bijgaande laudatio. Cees Klapwijk, die de KANTL vandaag eert, is de verpersoonlijking van een ideaal: het ideaal van de vrije toegankelijkheid van kennis over boeken, van kennis over de Nederlandse taal en letterren, vrije toegankelijkheid … [Lees meer...] overEen bevlogen idealist voor een toegankelijke letterkunde
Wat ik van huis uit heb meegekregen, daar kon ik altijd mee verdergaan!
Tekstportret: Wyke Stommel In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier, ter gelegenheid van een bijzondere aanleiding. Op 21 maart 2025 hield neerlandica Wyke Stommel haar oratie aan de Radboud Universiteit met als titel ‘De regels van (digitale) gesprekken’. Mijn ‘leerschool’ als kind en student Mijn … [Lees meer...] overWat ik van huis uit heb meegekregen, daar kon ik altijd mee verdergaan!
Servische neerlandistiek in tijd van protest
Stemmen uit Belgrado In november 2024 is in Novi Sad de overkapping van het treinstation ingestort waarbij 16 mensen zijn omgekomen. Als reactie daarop zijn universitaire studenten overal in Servië gestopt met naar colleges gaan, eerst op de universiteit van Belgrado, daarna ook op andere universiteiten. Leerlingen van middelbare scholen hebben hun voorbeeld gevolgd. In vier … [Lees meer...] overServische neerlandistiek in tijd van protest
De geur van de tijd
Over getijdenboeken en geesteswetenschappen Een crisis kan ertoe leiden dat we nieuwe vragen aan onze onderzoeksobjecten stellen. Hoe helpen middeleeuwse getijdenboeken ons nadenken over de waarde van de geesteswetenschappen? Op dit moment van schrijven zitten we middenin de estafettestaking tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs. Met die geplande bezuinigingen … [Lees meer...] overDe geur van de tijd
Geen taalstrijd, maar onderwijsdebat
Taal: brug of barrière? Een pleidooi voor gelijke onderwijskansen in het Koninkrijk (13) 'Taal: Brug of barrière' is de titel van een boek van Juana Kibbelaar. Wij hebben toestemming van de auteur deze prikkelende tekst over onderwijstaal in de Benedenwindse eilanden als serie op Neerlandistiek te plaatsen. Het boek kan ook hier worden gedownload. Gevolgen voor … [Lees meer...] overGeen taalstrijd, maar onderwijsdebat
Slim Ape en Braaf Slegt Wijn
‘n Vroeg Gesproke Africaansch Skets Vroeg Gesproke Africaansch (VGA) bring die verlede tot lewe met gedramatiseerde opvoerings en moderne video-sketsverwerkings van 1800’s Suid-Afrikaanse tekste. Hierdie spesifieke skets is ‘n komiese herverwerking van ‘n werklike 19de-eeuse dialoog wat in Zamenspraak (1826) deur die Nederlandse reisiger M.D. Teenstra neergeskryf … [Lees meer...] overSlim Ape en Braaf Slegt Wijn
Als schrijver op schoolbezoek
Vorige week verscheen een column van collega-auteur Thomas Heerma van Voss over een schoolbezoek dat hij aflegde. Dat is iets wat je als schrijver wel vaker doet. In Nederland zijn er mooie subsidieregelingen waardoor scholen voor weinig geld auteurs kunnen uitnodigen in de les, en de schrijvers worden daar vervolgens voor betaald. Veel schrijvers doen dit regelmatig. Niet … [Lees meer...] overAls schrijver op schoolbezoek
Geen bewijs dat koeien taal hebben
Het is niet gemakkelijk om collega's te bekritiseren – de taalwetenschap is een klein vak, iedereen kent iedereen, en de meeste academici houden niet van discussie. Alleen: de wetenschap leeft wel bij kritiek, en af en toe moet het zogeheten 'zelfreinigende vermogen' ook zijn werking hebben. Dan moeten bepaalde zaken aan de kaak worden gesteld, bijvoorbeeld als men bedenkingen … [Lees meer...] overGeen bewijs dat koeien taal hebben
Is Nederlands studeren iets voor jou?
Een beslisboom door Katinka Polderman … [Lees meer...] overIs Nederlands studeren iets voor jou?
Van achterstelling naar gelijkwaardigheid
Taal: brug of barrière? Een pleidooi voor gelijke onderwijskansen in het Koninkrijk (1) 'Taal: Brug of barrière' is de titel van een boek van Juana Kibbelaar. Wij hebben toestemming van de auteur deze prikkelende tekst over onderwijstaal in de Benedenwindse eilanden als serie op Neerlandistiek te plaatsen. Het boek kan ook hier worden gedownload. Al meer dan zeventig … [Lees meer...] overVan achterstelling naar gelijkwaardigheid
Etymologica: Sibbediksie
Een lezer vroeg me naar de etymologie van het Scheveningse woord sibbediksie ‘gezag, toezicht’: “Ik heb al bij latinisten geïnformeerd, Latijnse en Franse woordenboeken geraadpleegd, zonder resultaat. Sibi dictus? Kunt u dit raadsel oplossen?” Ik ga mijn best doen. Sibbediske Van dit sibbediksie had ik nooit gehoord, maar Scheveningse bronnen vermelden het woord … [Lees meer...] overEtymologica: Sibbediksie
Neerlandistiek in Servië onder druk door politieke ontwikkelingen
De medewerkers van de Vakgroep Neerlandistiek aan de Filologische Faculteit van de Universiteit van Belgrado hebben de IVN op de hoogte gebracht van de zorgwekkende ontwikkelingen binnen het hoger onderwijs in Servië op dit moment. Sinds 2 december 2024 zijn alle universiteiten in Servië geblokkeerd door studentenprotesten. Deze beweging ontstond naar aanleiding van de … [Lees meer...] overNeerlandistiek in Servië onder druk door politieke ontwikkelingen
Frida Vogels
De enige die van mij hield was de poes. Ziek en met haar laatste krachten verliet ze het huis en kwam toch terug. Ik heb haar zien sterven. Wat een mens mist, is een poezenluikje. Daarom gaat het vaak mis tussen mensen en is de muziek de enige een troost. Schrijven is muziek maken, muziek spelen is schrijven. De poes, daar werd ik vrolijk van. … [Lees meer...] overFrida Vogels
Een empathische poëzietolk
Tekstportret: Michiel van Kempen In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier, ter gelegenheid van een bijzondere aanleiding. Onlangs nam hoogleraar Nederlands-Caraïbische Letteren, Michiel van Kempen, afscheid van de Universiteit van Amsterdam. Inderdaad, de Kempen Ik was een paar jaar oud, en ging mee naar de familie … [Lees meer...] overEen empathische poëzietolk
Hype in plaats van talent
De afgelopen dagen heb ik het een en ander over boek 1 van Martin Rombouts geschreven. Misschien is dat niet helemaal fair, want het gaat mij eigenlijk niet om dat boek, maar vooral om de ontvangst van die roman door onder andere NRC. Ik besteed er nu nog één keer aandacht aan en dan ga ik weer iets leukers doen dan zeuren. Miriam Piters schreef … [Lees meer...] overHype in plaats van talent
De klas die Oroppa las
Over leesbevordering en de lat hoog (blijven) leggen Anne Steenhoff schiet in haar boek Een lui letterland niet naast doel: onderschat je leerlingen en ze maken geen vooruitgang. Het boek, dat een fantastisch pamflet is voor leesbevordering in het primair onderwijs, bevestigde voor mij dat ik al meer dan twintig jaar op hetzelfde spoor zit, dan wel in het middelbaar … [Lees meer...] overDe klas die Oroppa las
Overleden: Cor van Bree (1932-2025)
Ons bereikt het bericht dat afgelopen zaterdag Cor van Bree in zijn woning in Oegstgeest is overleden. Van Bree was enkele jaren docent Nederlands in Schiedam voordat hij verbonden raakte aan de Universiteit Leiden, uiteindelijk als hoogleraar Historische Taalkunde. Hij publiceerde onder andere het invloedrijke Handboek Historische Taalkunde. Nog maar recent voltooide hij deel … [Lees meer...] overOverleden: Cor van Bree (1932-2025)
Martin Rombouts en het wonder van de literatuur
Een paar weken geleden kreeg boek 1 (2025) van Martin Rombouts (1992) in NRC de hoogste lof toegezwaaid door Thomas de Veen: vijf ballen (een week later kreeg mijn roman van dezelfde criticus Aan het einde van de oorlog drie ballen, ik zeg het er maar even bij) en het toeval wil dat ik die dag buiten de Stadsschouwburg in Amsterdam (ITA) in de rij … [Lees meer...] overMartin Rombouts en het wonder van de literatuur
Doorbraak: het miljoen voor de internationale neerlandistiek
In 2025 zullen de Taalunie en IVN samen voor het eerst de toegezegde extra middelen voor versterking van de internationale neerlandistiek kunnen besteden. Vandaag heeft minister Bruins de Kamerbrief verstuurd waarin het nieuwe plan voor de uitvoering van het amendement Van der Molen / Van der Woude (2022) staat. Met dat amendement stelde de Nederlandse Tweede Kamer middelen … [Lees meer...] overDoorbraak: het miljoen voor de internationale neerlandistiek
Volhardend, nieuwsgierig, enthousiasmerend
Laudatio voor Nicoline van der Sijs bij de uitreiking van de Everwinus Wassenbergh Penning 2025 Het was nu de Everwinus Wassenbergh-penning vijf jaar bestaat onvermijdelijk geworden: de jury van wat in de volksmond wel heet de ‘Nobelprijs voor de neerlandistiek’, heeft unaniem besloten om de penning voor 2025 toe te kennen aan prof. dr. Nicoline van der Sijs. Haar naam is … [Lees meer...] overVolhardend, nieuwsgierig, enthousiasmerend
