Kant-en-klare speelse opdrachten voor het vak Nederlands Voor het vak Nederlands lopen leerlingen in het voortgezet onderwijs vaak niet snel warm. Het voelt als saai en bekend, omdat je de taal al kent. Toch valt er ook heel veel leuks te ontdekken, is de overtuiging van docent Cécile van de Pol. ‘Leuk en leerzaam, dat gaat heel goed samen.’ In het boekje Taalbijters … [Lees meer...] overVerschenen: Taalbijters
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Hype in plaats van talent
De afgelopen dagen heb ik het een en ander over boek 1 van Martin Rombouts geschreven. Misschien is dat niet helemaal fair, want het gaat mij eigenlijk niet om dat boek, maar vooral om de ontvangst van die roman door onder andere NRC. Ik besteed er nu nog één keer aandacht aan en dan ga ik weer iets leukers doen dan zeuren. Miriam Piters schreef … [Lees meer...] overHype in plaats van talent
De klas die Oroppa las
Over leesbevordering en de lat hoog (blijven) leggen Anne Steenhoff schiet in haar boek Een lui letterland niet naast doel: onderschat je leerlingen en ze maken geen vooruitgang. Het boek, dat een fantastisch pamflet is voor leesbevordering in het primair onderwijs, bevestigde voor mij dat ik al meer dan twintig jaar op hetzelfde spoor zit, dan wel in het middelbaar … [Lees meer...] overDe klas die Oroppa las
Martin Rombouts en het wonder van de literatuur
Een paar weken geleden kreeg boek 1 (2025) van Martin Rombouts (1992) in NRC de hoogste lof toegezwaaid door Thomas de Veen: vijf ballen (een week later kreeg mijn roman van dezelfde criticus Aan het einde van de oorlog drie ballen, ik zeg het er maar even bij) en het toeval wil dat ik die dag buiten de Stadsschouwburg in Amsterdam (ITA) in de rij … [Lees meer...] overMartin Rombouts en het wonder van de literatuur
Vulgo: de Nederlanden
Midden jaren tachtig begon Matthijs van Boxsel, na in Raster te zijn gedebuteerd, bij de bibliofiele uitgeverij Riba-pers een monsterproject: De Encyclopedie van de Domheid. Er verschenen vlak na elkaar drie deeltjes, waarvan twee vertalingen. Na jaren stilte en voorbereidend werk in De Revisor, opgepookt door Anthony Mertens, kon net voor de eeuwwisseling een groter publiek … [Lees meer...] overVulgo: de Nederlanden
Een baas is de eenzaamste mens in de wereld
Over J.J. Voskuils dagboek, Jeroen Vullings en Jan Kostwinder Toen ik aan mijn heup geopereerd was en het bed diende te houden, las ik Het Bureau (alle zeven delen) en Bij nader inzien (twee delen). Ik zat flink onder de oxycodon en ervoer het wrokkige gekabbel van Voskuil als geruststellend. Het Bureau vond ik op den duur zelfs meeslepend, al … [Lees meer...] overEen baas is de eenzaamste mens in de wereld
Leesvaardigheid is wél een oplossing!
Wantrouw ieder die iets ten maximale heeft en zegt dat het onbelangrijk is. Een miljonair die zegt dat geld niet gelukkig maakt. Een man met tienduizenden boeken die zegt dat leesvaardigheid niet belangrijk is. (Interview met wetenschapshistoricus Wijnand Mijnhardt.)Wie de macht heeft van het woord, mag z'n woorden wijs gebruiken. Ja, we richten ons te veel op leesvaardigheid … [Lees meer...] overLeesvaardigheid is wél een oplossing!
Beatrijs (vóór 1374)
Vijftig canonteksten in de klas (8) In zijn onvolprezen Beatrijseditie vat T. Meder het werk als volgt samen: ‘In essentie wordt in de Beatrijs verhaald hoe Maria de reputatie en, in het verlengde daarvan, het zielenheil redt van een non die een ernstige misstap begaat. Deze redding geschiedt op wonderbaarlijke wijze, en daarom wordt de Beatrijs wel getypeerd als een … [Lees meer...] overBeatrijs (vóór 1374)
Lof der lust
Het thema van internationale vrouwendag is dit jaar ‘Vrouw van de Toekomst’. Ik citeer: ‘Het draait om het scheppen van een inclusieve toekomst waarin vrouwen in alle facetten van de samenleving – van technologie en wetenschap tot cultuur, politiek en gemeenschappen – een gelijkwaardige rol spelen. “Vrouw van de Toekomst” is een oproep om barrières te doorbreken, kansen te … [Lees meer...] overLof der lust
Onder de radar
Niet lang geleden raakte ik in de knoop bij verwijswoorden in de eerste zinnen van een roman. Raar, omdat de verwarring zich pas bij kalme lectuur openbaarde. Op het gehoor was er niets aan de hand. Inmiddels moet ik denken aan soortgelijke openingszet in een duet van Willy en Willeke Alberti uit 1983: Niemand laat zijn eigen kind alleenJe bouwt het … [Lees meer...] overOnder de radar
‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
Tatjana Almuli (33) is schrijver, journalist, fotograaf en podcastmaker. Ze heeft de bachelor Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam gedaan. Lara Bleker en Suzanne van Schaik van de redactie van Jong Neerlandistiek gingen met haar in gesprek over haar werk, studietijd en toekomstdromen. Waar ben je nu vooral mee bezig?''Het verschilt per maand wat ik … [Lees meer...] over‘Ik geloof er toch echt in, dat je iets moet kiezen waar je blij van wordt.’
‘Schrijver voor de spiegel’
Nieuw nummer van ‘de lage landen’ over autobiografische literatuur Als je een grote literaire prijs wil winnen, ben je maar beter geen vrouw die over haar eigen leven schrijft. Dat is een van de vaststellingen in ‘Schrijver voor de spiegel’, het nieuwe themanummer van de lage landen over autobiografische literatuur. Presentatie op zaterdag 8 maart in Oostende tijdens het … [Lees meer...] over‘Schrijver voor de spiegel’
Middelnederlandse Karelromans
Vijftig canonteksten in de klas (7) Het leermiddel over Karel ende Elegast is zowel bedoeld voor leerlingen die het verhaal al gelezen hebben als voor leerlingen die er in de klas pas mee kennismaken. Behalve vragen en opdrachten voor de leerlingen bevat het ook achtergrondinformatie voor de leerkracht, die de leerlingen achteraf ook zelf als correctiemodel kunnen … [Lees meer...] overMiddelnederlandse Karelromans
Verplicht fictie lezen met vmbo-leerlingen om de leesvaardigheid te verbeteren
Niets is zo goed voor de leesvaardigheid als het lezen van hele boeken. Toch gaan er stemmen op om leerlingen op het vmbo slechts fragmenten te laten lezen. Leraren Nederlands Matijs Lips, Anoek de Gardeijn, Linda Vos en Marie-José Klaver en hoogleraar Els Stronks reageren op een voorstel van een lerarenopleider die ervan uitgaat dat het vmbo-leerlingen niet lukt om zelfstandig … [Lees meer...] overVerplicht fictie lezen met vmbo-leerlingen om de leesvaardigheid te verbeteren
‘De feiten zijn maar kiezelstenen’
Overwegingen bij de Bomans-biografie van Gé Vaartjes Over Godfried Bomans kunnen we kort zijn: dat was een ronduit nare man. Hij loog, fantaseerde, was in vrijwel alle opzichten ontrouw, was in de omgang en financieel onbetrouwbaar, gedroeg zich bij voortduring miskend en verwend, was een ijdeltuit die schreeuwde om bevestiging en hij vertoonde pestgedrag, bij voorkeur … [Lees meer...] over‘De feiten zijn maar kiezelstenen’
Penninc en Pieter Vostaert, de Roman van Walewein (ca. 1260)
Vijftig canonteksten in de klas (3) De Roman van Walewein, ook genoemd Walewein en het zwevende schaakbord, afgekort als de Walewein, is een oorspronkelijke Middelnederlandse Arthurroman, geschreven in het midden van de dertiende eeuw door twee onbekende auteurs: Penninc en Pieter Vostaert. Het werk behoort tot de literaire canon, wat betekent dat het een van de … [Lees meer...] overPenninc en Pieter Vostaert, de Roman van Walewein (ca. 1260)
De geschiedenis van het verloren Pijpelijntjes
Een roman met een opdracht aan een vriend Het is het jaar 1904. De roman Pijpelijntjes van Jacob Israël de Haan is zojuist uitgegeven met een opdracht aan zijn vriend Arnold Aletrino, misschien de eerste Nederlandstalige roman waarin een homoseksuele relatie openlijk beschreven wordt. Het verloop heeft iets weg van een detectiveroman. Onmiddellijk na de verschijning heeft … [Lees meer...] overDe geschiedenis van het verloren Pijpelijntjes
Een Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
De dichter Fritz Vanderpyl (Den Haag, 1876 - Lagnes, 1965) of de zoektocht naar een vergeten Nederlandse schrijver in de Provence en elders Waarde collega’s, beste vrienden, Ik ben blij vandaag hier het woord te mogen voeren over een vergeten Nederlandse schrijver. Alles is in Brussel, mijn huidige woonplaats, aan het begin van de pandemie begonnen. Ik genoot toen van … [Lees meer...] overEen Nederlandse vriend van Guillaume Apollinaire
Hadewijch (ca. 1200 – ca. 1250), Liederen
Vijftig canonteksten in de klas (2) In het begin van de dertiende eeuw ontstonden er in heel West-Europa begijnhoven. Die begijnhoven werden bewoond door gemeenschappen van religieuze vrouwen, die hun persoonlijke bezittingen wilden behouden en daarom niet voor het kloosterleven kozen. De beroemdste begijn uit de Nederlanden was ongetwijfeld de dertiende-eeuwse … [Lees meer...] overHadewijch (ca. 1200 – ca. 1250), Liederen
Lauwe banketstaaf
Over de biograaf over de biografie over Godfried Bomans Daar komt-ie aan, hoor! De (altijd zeggen: ‘langverwachte’) biografie van Godfried Bomans door Gé Vaartjes. De boekenbijlage van de Volkskrant heeft de primeur, met maar liefst vier hele pagina’s over het boek. Of, dat wil zeggen: over het boek? Nou nee, over het boek gaat het eigenlijk helemaal niet, het gaat over … [Lees meer...] overLauwe banketstaaf
Ze schrijven
Bruur Jaopik van Jacob Jan Cremer in een internationale taal Vandaag promoveert in Nijmegen Anneloek Scholten over negentiende-eeuwse streekromans: wat voor beeld van het platteland, en van Nederland, komt er uit die boeken naar voren? In de negentiende eeuw beleefde het genre zijn hoogtijdagen. Terwijl de term streekroman tegenwoordig vaak met beperkte literaire kwaliteit … [Lees meer...] overZe schrijven
De taal van een steeds stiller wordende stilte
C.O. Jellema over poëzie van Faverey Met veel belangstelling heb ik het artikel van Helge Bonset over Faverey gelezen. Die belangstelling betreft allereerst zijn enthousiasme en vooral ook waardering voor poëzie waar hij (en ik) bij een eerste lezing niet veel van begrijpen. Daarnaast trof het me hoe zowel Bonset als degenen die reageerden het belang van het verzameld … [Lees meer...] overDe taal van een steeds stiller wordende stilte
Ik heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
Toen ik zo’n drie jaar geleden begon aan de studie Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen, deelde een van mijn docenten letterkunde aan ons een leeslijst uit: vijf aan elkaar geniete A4’tjes – voor- en achterkant – met in totaal 158 ‘titels van literaire werken die een afgestudeerde neerlandicus (bachelor) gelezen zou moeten hebben.’ Ik geloof dat de meeste van mijn … [Lees meer...] overIk heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
Uitgelachen en bespot en gedood
Over 'Brommer op zee' van J.M.A. Biesheuvel Het kortverhaal Brommer op zee – leestijd: nauwelijks een tiental minuten – is een iconisch verhaal uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het is een tijdloos, surrealistisch verhaal van de onbetwiste Nederlandstalige grootmeester van het korte verhaal J.M.A. Biesheuvel (1939 – 2020). Het verhaal stond in … [Lees meer...] overUitgelachen en bespot en gedood
Is deze kwaliteitscontrole nodig?
Ik weet niet of het weleens eerder is gebeurd, maar ik had hier nog nooit van gehoord: 11 hoogleraren en hoofddocenten van 5 universiteiten protesteerden deze week tegen het feit dat Groningen een doctoraat heeft verleend. Het gaat om een proefschrift over leesonderzoek, en volgens degenen die bezwaar maken is dat onderzoek niet goed uitgevoerd. Een kort verslag staat hier. … [Lees meer...] overIs deze kwaliteitscontrole nodig?
