• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

19e eeuw

Bestsellers van de 19e eeuw (1848-1900)

30 december 2022 door Vlogboek Reageer

In deze video bespreekt Jörgen de literaire bestsellers in Nederland uit de tweede helft van de 19e eeuw.  Verwacht bekende én onbekende auteursnamen als Meijboom, Van Oosterzee, Broes, Van Lennep, Mulder, Kaiser, Multatuli, Bosboom-Toussaint, Van Calcar, Cremer, Hildebrand, De Génestet, Van de Linde, Van Beers, Ten Kate, Van Zeggelen, Tollens, Van Logchum, De Jong van … [Lees meer...] overBestsellers van de 19e eeuw (1848-1900)

Bestsellers van de 19e eeuw (1800-1848)

21 december 2022 door Vlogboek Reageer

In deze video bespreekt Jörgen de literaire bestsellers in Nederland uit de eerste helft van de 19e eeuw. Verwacht bekende én onbekende auteursnamen als Wolff & Deken, Feith, Kist, Helmers, Loosjes, Tollens, Da Costa, Van Oosterwijk Bruijn, Van der Palm, Egeling, Van Lennep, Van Heyningen Bosch, Anslijn, Ter Haart, Van Zeggelen, Beets, Hasebroek, Toussaint & Van … [Lees meer...] overBestsellers van de 19e eeuw (1800-1848)

Kerstgedichten in de 19e eeuw

18 december 2022 door Rolf den Otter 2 Reacties

Tijdens de 7e mastodoncast duik ik in 19e eeuwse kerstsferen. Vader kwam thuis met een boek of almanak en wat werd er dan voorgelezen? Misschien wel een gedicht van S.J. van den Bergh uit 1852, over een koetsier die op kerst nog moest werken. Of een heuse tranentrekker van N.A de Charante uit 1869, over een arm en doodziek kind, die nog één keer langs de ramen van rijke … [Lees meer...] overKerstgedichten in de 19e eeuw

Koudum en de Friese literatuur (19e eeuw): de Halbertsma’s en de Rimen en teltsjes

9 december 2022 door Jelle van der Meulen Reageer

Koudum speelt geen grote rol in de Friese literatuur. Als Koudum al een rol speelt, dan is het niet meer dan een figurantenrol. Je moet het soms ver zoeken en dat heb ik dan ook gedaan. Zo zag ik op mijn zoektocht dat de beroemde 19e-eeuwse schrijver en taalwetenschapper Joost Hiddes Halbertsma (1789-1869 ), toen hij in Amsterdam aan het Doopsgezind Seminarie studeerde, les … [Lees meer...] overKoudum en de Friese literatuur (19e eeuw): de Halbertsma’s en de Rimen en teltsjes

25 november 2022: Symposium Reizen in de tijd van Bilderdijk

16 november 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Op vrijdag 25 november 2022 vindt in de Universiteitsbibliotheek Leiden een symposium van de Werkgroep Bilderdijk plaats. Belangstellenden worden van harte uitgenodigd deze middag bij te wonen. Het thema is: Reizen in de tijd van Bilderdijk Datum: Vrijdag 25 november 2022Plaats:  UB Leiden, Vossiuszaal, Witte Singel 27, 2311 BG LeidenToegang:  Gratis … [Lees meer...] over25 november 2022: Symposium Reizen in de tijd van Bilderdijk

Het koloniaal gehalte van Multatuli’s Max Havelaar

25 oktober 2022 door René van Stipriaan 2 Reacties

Afgelopen week werd er in NRC door Jacqueline Bel een stevige terechtwijzing uitgedeeld. Het is ook bizar dat literair historicus René van Stipriaan Multatuli in NRC karakteriseerde als een auteur die „in de eerste plaats aanbevelingen deed om de exploitatie van de kolonie Nederlands-Indië te verbeteren”. Van Stipriaan weet wel beter: bijvoorbeeld dat de Indonesische … [Lees meer...] overHet koloniaal gehalte van Multatuli’s Max Havelaar

6 oktober 2022: Boekpresentatie Het slechte geweten van Vlaanderen

15 september 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Nationalisme, racisme en kolonialisme in de tijd van Hendrik Conscience  Het nieuwe boek van Kevin Absillis (Universiteit Antwerpen) verscheen bij Davidsfonds Uitgeverij. Programma Een panelgesprek op het scherp van de snee met: Martha Claeys, verbonden als doctor in de filosofie aan het Centrum voor Ethiek (Universiteit Antwerpen), podcastmaker … [Lees meer...] over6 oktober 2022: Boekpresentatie Het slechte geweten van Vlaanderen

Te koop: literaire Rond1900-bibliotheek

18 mei 2022 door Sander Bink Reageer

Ik heb een voorjaarsschoonmaak gehouden. Dan kan en moet van alles weg, waaronder ruim honderd boeken van en over ‘decadentisme’ en symbolisme en aanverwante. Het betreft vroege, oorspronkelijke of bibliofiele uitgaven van schrijvers als J.-K. Huysmans, De Maupassant, Catulle Mendes, Jean Lorrain, Elemir Bourges, Villiers de l’Isle-Adam of Jean de Tinan. Daarnaast ook enkele … [Lees meer...] overTe koop: literaire Rond1900-bibliotheek

A.C.W Staring (1767-1840) Herdenking 1820

11 april 2022 door Rolf den Otter 1 Reactie

Het is boekenweek 2022 en het thema is “eerste liefde”. Wat past er dan beter dan dit gedicht, waar Staring zo’n veertig jaar aan gewerkt heeft? De eerste kus, ergens op het veld in Gelderland. Het is avond en het heeft net geregend. Nog voor het nacht wordt heeft Anthony zijn eerste kus te pakken. De ontstaansgeschiedenis van dit gedicht, met een overzicht van de diverse … [Lees meer...] overA.C.W Staring (1767-1840) Herdenking 1820

Presentatie Lockdown Max Havelaar

9 april 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Afgelopen maandag 4 april werd de handgeschreven lockdown Max Havelaar feestelijk gepresenteerd op de VU door prinses Laurentien. Voorzitter van het College van Bestuur Mirjam van Praag, die ook een passage overschreef, opende de bijeenkomst. Enkele bekende medeschrijvers luisterden de bijeenkomst op met hun commentaar op Max Havelaar: Elsbeth Etty, Freek de Jonge, Margriet … [Lees meer...] overPresentatie Lockdown Max Havelaar

DPM Huet (Piet Huet) 1827-1895. Mosselbaai. Uit Afrikaansche Gedichten 1867

2 april 2022 door Rolf den Otter Reageer

In het recente meesterwerk “L de lezer in de 19e eeuw”, maakt Marita Mathijsen gehakt van de dichter-dominee D.P.M (kortweg Piet) Huet. Zij vindt zijn gedichten sentimenteel en clichématig en dicht Piet’s publiek vooral piëtistische gedachten toe. Als voorbeeld geeft zij het acrostichon “Jezus Christus” uit Afrikaansche gedichten (1867), die inderdaad nogal bruiloften en … [Lees meer...] overDPM Huet (Piet Huet) 1827-1895. Mosselbaai. Uit Afrikaansche Gedichten 1867

Nationalisme in de 19e eeuw

20 december 2021 door Vlogboek Reageer

Nationalisme is een vorm van verbeelding en daarom werd in de 19e eeuw de literatuur ingezet om het nationale gevoel over te brengen. Hierbij ging het verzet tegen de Franse overheersing gepaard met een verhoogde interesse in de vaderlandse geschiedenis.  Besproken werken: J.F. Helmers, De Hollandsche natie … [Lees meer...] overNationalisme in de 19e eeuw

Dichtertje

28 november 2021 door Mathijs Sanders Reageer

In de cursus 'Moderne Letterkunde in de klas: Literatuur en burgerschap' (Master Language) besprak ik deze week met een groep masterstudenten uit het hele land de intrigerende novelle 'Dichtertje' van Nescio uit 1917 tegen de achtergrond van de mentaliteit van de burgerlijke cultuur. Een van de beste boeken over die mentaliteit vind ik nog altijd The Bourgeois van Franco … [Lees meer...] overDichtertje

De Elfde Jacob van Lennep lezing met Jenny Reynaerts

26 november 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

De Jacob van Lennep-lezing keert jaarlijks terug in de eerste week van oktober en beoogt de Nederlandse literatuur en cultuur van de negentiende eeuw onder de publieke aandacht te brengen. Dit jaar onderzoekt Jenny Reynaerts de negatieve stereotypering van de negentiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst. … [Lees meer...] overDe Elfde Jacob van Lennep lezing met Jenny Reynaerts

L. De lezer van de negentiende eeuw

8 november 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Als iets opvalt aan de literatuur van de negentiende eeuw, dan is het hoe verantwoordelijk veel schrijvers zich voelden voor het welzijn van de maatschappij. Maar hoe zat dat met de lezers? Wat lazen negentiende-eeuwers eigenlijk? Waar haalden mensen hun boeken vandaan, welke modes volgden ze en welke literaire schandalen trokken hun aandacht? Deze avond staan we stil bij het … [Lees meer...] overL. De lezer van de negentiende eeuw

Nergens dansen de boeren en boerinnen

8 november 2021 door Marc van Oostendorp 4 Reacties

Joris-Karl Huysmans en zijn vaderland Onderverdelingen zoals die tussen de neerlandistiek enerzijds en de romanistiek anderzijds, zijn een ongewenst overblijfsel uit de romantiek. We mogen wel doen alsof we de wereld kunnen opdelen in 'taalgebieden' met ieder hun eigen literatuur, maar de werkelijkheid trekt zich daar weinig van aan. Dat is een van de conclusie die je kunt … [Lees meer...] overNergens dansen de boeren en boerinnen

De historische roman in de 19e eeuw

18 oktober 2021 door Vlogboek Reageer

In de eerste helft van de negentiende eeuw is er sprake van historiezucht en is er een toename van verhalen over het vaderlandse verleden. Mede onder invloed van de populaire boeken van Walter Scott verovert de historische roman zijn plek in de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Besproken historische romans: Adriaan Loosjes, Het leven van Maurits Lijnslager (1808) … [Lees meer...] overDe historische roman in de 19e eeuw

De top-10 van de negentiende eeuw bevat vooral onbekende boeken

17 oktober 2021 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

Hoe zou L het boek gevonden hebben dat Marita Mathijsen over hem geschreven heeft? Hij (of zij) is voor haar een typische, gemiddelde lezer uit de negentiende eeuw, iemand zoals jij en ik, die de literatuur probeert bij te houden. Zo iemand leest per definitie boeken die middle of the road zijn: de beststellers, niet de experimenten. Door deze gemiddelde lezer centraal te … [Lees meer...] overDe top-10 van de negentiende eeuw bevat vooral onbekende boeken

Nieuw nummer De Moderne Tijd

16 september 2021 door AUP Reageer

Het nieuwe nummer van De Moderne Tijd (2021-2) is nu online beschikbaar (voor abonnees). Met speciale aandacht voor het aanstaande congres van de werkgroep met als thema Veerkracht- Wegen uit de crisis, 1780-1940. Inhoud‘In díe stad ga ik de wereldtentoonstelling zien’ De Amsterdamse wereldtentoonstelling van 1895 als instrument voor stadspromotie- Steven … [Lees meer...] overNieuw nummer De Moderne Tijd

29 september 2021: Presentatie L. De lezer van de negentiende eeuw

12 september 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Spui25 en Uitgeverij Balans nodigen u graag uit voor de presentatie van L. De lezer van de negentiende eeuw van Marita Mathijsen op woensdag 29 september om 20.00 uur in de Singelkerk, Singel 452 Amsterdam (ingang Herengracht 431).  Programma: Welkomstwoord door uitgever Plien van AlbadaMarita Mathijsen over de lezer van de 19e eeuwVoordracht Alma … [Lees meer...] over29 september 2021: Presentatie L. De lezer van de negentiende eeuw

Te verschijnen: Gendelettre. De vormende jaren van Frans Erens, 1857-1893

21 augustus 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Op 9 september verdedigt Jean Frins zijn proefschrift 'Gendelettre. De vormende jaren van Frans Erens, 1857-1893' aan de Rijksuniversiteit Groningen. Deze eerste aan de Limburgse Tachtiger Frans Erens gewijde biografische studie is vanaf maandag 13 september te koop als geïllustreerde hardcover (564 pagina's, ISBN 978-90-826310-7-4). 'Gendelettre' vertelt het wonderlijke … [Lees meer...] overTe verschijnen: Gendelettre. De vormende jaren van Frans Erens, 1857-1893

Hendrik Conscience als aardige man

19 juli 2021 door Marc van Oostendorp 5 Reacties

2021 is een jaar van herwaardering voor Hendrik Conscience (1812-1883). Het begon met een indrukwekkende serie blogposts Platform Leest waarin Kevin Absillis het vermeende racisme van de grote negentiende-eeuwse schrijver besprak. Absillis liet zien hoe Conscience in Vlaamse intellectuele kring in de afgelopen decennia zo'n beetje het toonbeeld van bedenkelijk gedachtengoed … [Lees meer...] overHendrik Conscience als aardige man

Vlogboek – Zwarte romantiek

7 juli 2021 door Vlogboek Reageer

In de eerste helft van de 19e eeuw schrijven sommige romantische auteurs onheilspellende verhalen met een opvallende fascinatie voor het duistere en het onverklaarbare. Deze periode wordt in Nederlandse literatuurgeschiedenissen vaak geduid als de zwarte romantiek. Duik met Vlogboek in deze verhalen vol duivels, geestverschijningen, vampieren, ruïnes, kerkhoven en gruwelijke … [Lees meer...] overVlogboek – Zwarte romantiek

13 september 2021: Oratie Rick Honings, Het land van ‘Oosterzonnegloed’

6 juli 2021 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Sporen van Indië in negentiende-eeuwse schrijversarchieven De laatste jaren staat het Nederlandse koloniale verleden in Indië volop in de belangstelling. Het proces waarin Nederland in het reine probeert te komen met zijn beladen geschiedenis is in volle gang. Wat kunnen schrijversarchieven ons leren over dat koloniale verleden? In de Bijzondere Collecties van de … [Lees meer...] over13 september 2021: Oratie Rick Honings, Het land van ‘Oosterzonnegloed’

Sijbrand Edes Feitama • Des stervenden afscheid van zijne vrienden en magen

3 juli 2021 door Raymond Noë Reageer

uit: Lijkkransje uit fraaije bloemen (op den Nederlandschen Helikon geplukt) zamen gevlochten, neergelegd op het graf van Henriette Wilhelmina Rojer (1850). Des stervenden afscheid van zijne vrienden en magen Vaart wel, mijn magen, en mijn vrienden, mij zoo waard!Ik ga nu onzen God en onzen Vader vinden:Mijn strijd heeft uit; niets kan me aan de ijdelheden binden;Ik … [Lees meer...] overSijbrand Edes Feitama • Des stervenden afscheid van zijne vrienden en magen

« Vorige
Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Sint Nicolaas

Zie eens, Mietje! wat al lekkers
U, Sint Nicolaas al bragt;
Omdat ge’ als gehoorzaam Meisje,
Uw verpligting hebt volbragt.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

28 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact