Er is een nieuwe aflevering van het tijdschrift De Moderne Tijd verschenen, het vierde van de zevende jaargang. De Moderne Tijd. De Lage Landen, 1780-1940, het tijdschrift van onze gelijknamige Werkgroep, richt zich op het interdisciplinaire academisch onderzoek naar de Nederlandse cultuur in brede zin: beeldende kunst, architectuur, literatuur, … [Lees meer...] overVerschenen: Een nieuw nummer van De Moderne Tijd
cultuurgeschiedenis
‘Verlicht en vilein’ genomineerd voor Kleio-Klasse-Prijs
Het boek Verlicht en vilein. van Marleen de Vries is genomineerd voor de Kleio-Klasseprijs. De jury schrijft: "Marleen de Vries geeft een rijke dwarsdoorsnede van de achttiende eeuw in Nederland. Daarbij verkent ze ingenieus wat de eeuw van de Verlichting is en wat die betekent voor de contouren van Nederland in de Zilveren Eeuw. Ze beschrijft de Verlichting meer als een ‘state … [Lees meer...] over‘Verlicht en vilein’ genomineerd voor Kleio-Klasse-Prijs
Huygens Instituut maakt nieuwe Thijssen Schoute-fellowship mogelijk
Het Huygens Instituut kondigt met trots een nieuw fellowship aan in samenwerking met de Dr. C. Louise Thijssen-Schoute Stichting. Met dit fellowshipprogramma willen zowel de stichting als het instituut jonge onderzoekers helpen hun onderzoek verder te ontwikkelen. Elk jaar wordt één Thijssen-Schoute fellow geselecteerd. De fellow krijgt voor een periode van drie maanden een … [Lees meer...] overHuygens Instituut maakt nieuwe Thijssen Schoute-fellowship mogelijk
21 maart 2025: Jaarcongres De Moderne Tijd
Jaarcongres De Moderne TijdToekomst in de lage landen, 1780-1940vrijdag 21 maart 2025Locatie: Amsterdam, Spuistraat 134, P.C. Hoofthuis, zaal 1.04 De huidige tijd lijkt doordrenkt te zijn met beelden van de toekomst. Wie de krant openslaat leest sombere analyses over de toekomst van het klimaat, de democratie en de rechtsstaat. Ook in de negentiende en de eerste decennia … [Lees meer...] over21 maart 2025: Jaarcongres De Moderne Tijd
26 januari 2025: Symposium Jenever en slavernij in het Nationaal Jenevermuseum Schiedam
Welke rol speelde jenever in de slavenhandel en dwangarbeid in de achttiende en negentiende eeuw? Hoewel jenever bekend staat als een belangrijk cultureel product van Nederland, blijkt het ook een rol te hebben gespeeld in het koloniale verleden. Jenever werd gebruikt als betaalmiddel, als gift aan inheemse vorsten om handelsbetrekkingen op te zetten, en als proviand voor zowel … [Lees meer...] over26 januari 2025: Symposium Jenever en slavernij in het Nationaal Jenevermuseum Schiedam
Jaarboek De Zeventiende Eeuw 2024 verschenen
De zesde editie van het Jaarboek De Zeventiende Eeuw is verschenen. Deze opvolger van het tijdschrift De Zeventiende Eeuw beoogt korte, goed leesbare artikelen aan te bieden over het cultureel erfgoed van de Nederlanden in de zeventiende eeuw. Deze editie opent met een themadossier rond MICRO-MACRO. Het dagelijkse leven onder de loep, het onderwerp van het Jaarcongres … [Lees meer...] overJaarboek De Zeventiende Eeuw 2024 verschenen
Artikel Lotte Jensen gratis online
Bij wijze van kerstverrassing heeft de redactie van het Engelstalige vaktijdschrift Dutch Crossing een nieuw artikel van Lotte Jensen meteen vrijgegeven voor het publieke domein: Remembered and Forgotten: The Nineteenth-Century Flemish and Dutch Famine in Cultural Memory. Hieronder een vertaling van het abstract: In de jaren 1845-1848 leden België en Nederland hongersnood … [Lees meer...] overArtikel Lotte Jensen gratis online
Lotte Jensen over rampen
Mijn collega bij Nederlands in Nijmegen, Lotte Jensen, schreef een boek Rampen. Wat kunnen we leren over Nederland aan de hand van rampen en de menselijke reacties daarop? … [Lees meer...] overLotte Jensen over rampen
Verschenen: Lotte Jensen, Rampen: een nieuwe geschiedenis van Nederland
Bij Uitgeverij Prometheus is deze week het nieuwe boek van Lotte Jensen verschenen, Rampen. Een nieuwe geschiedenis van Nederland. Rampen zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de Sint-Elisabethsvloed in 1421, toen mensen, dieren en dorpen verdronken. Het landschap veranderde voorgoed. Of aan de Bijlmerramp in 1992, toen een … [Lees meer...] overVerschenen: Lotte Jensen, Rampen: een nieuwe geschiedenis van Nederland
Verschenen: In Rome 1846-1851
In Rome 1846-1851 (1869) is de bijzondere getuigenis van het verblijf van de Nederlandse kunstenaar Johan Philip Koelman in de Eeuwige Stad. Het boek biedt een volstrekt unieke inkijk in de internationale artistieke bubbel van wat toen nog de kunsthoofdstad van de wereld was. Bovendien is het een zeldzaam ooggetuigenverslag van een roerige periode in de politieke … [Lees meer...] overVerschenen: In Rome 1846-1851
Hoe vangen we geur in woorden?
Waarom is het zo lastig om geuren goed te omschrijven? Hadden we vroeger meer woorden voor geur? Kun je met meer geurwoorden beter over geur praten? En hoe belangrijk is het om over geur te (kunnen) praten? We spreken erover met kunst- en geurhistorica Caro Verbeek. Een odoresk gesprek over geurwoorden, geurindelingen en geurhistorie, over de Maleisische Jahai die veel … [Lees meer...] overHoe vangen we geur in woorden?
Oproep: scriptieprijs Madelein
Eens in de twee jaar reikt de Werkgroep 18e Eeuw de scriptieprijs Madelein uit aan de auteur van een masterproef over een aspect van de geschiedenis, literatuur, filosofie of beeldende kunst van de ‘lange’ achttiende eeuw (1670-1830). Scripties kunnen zowel in het Nederlands, Engels, Frans en Duits zijn opgesteld. Voor deze editie dient de scriptie tussen 1 september 2022 en 1 … [Lees meer...] overOproep: scriptieprijs Madelein
Beschikbaar in Open Access: Lotte Jensen, Celebrating Peace
Celebrating Peace shows how peace treaties gave a significant boost to Dutch national identity. The idealised image of the Netherlands as a harmonious country grown prosperous on fatted cows and flourishing trade was a popular one at national celebrations of peace. When in 1648 the Peace of Münster formally recognized the Dutch Republic as a sovereign state, countless … [Lees meer...] overBeschikbaar in Open Access: Lotte Jensen, Celebrating Peace
Fries en vrij voor het toerisme
"Het besef van de waarde van het Fries ontstaat juist daar waar die waarde niet langer vanzelfsprekend wordt geacht", schrijft Goffe Jensma in zijn recente essaybundel Exit Fryslân. Het moderne idee van een Friese identiteit en de Friese taal en cultuur vindt volgens hem zijn oorsprong in een maatschappelijk trauma in de vroege negentiende eeuw. Belangrijk in dat trauma was dat … [Lees meer...] overFries en vrij voor het toerisme
Daar waar de mensen (niet) zwegen
Laaten de menschen zingen! zingen is gezond, zingen is goed zo wel voor het lichaam als voor den geest: en dewyl wy van hen vergen, dat aangenaam talent niet te misbruiken, […], zo behooren wy hen schadeloos te stellen; wat zeg ik? zo behooren wy hen zulke Liedjes te bezorgen, die zy met vermaak kunnen zingen, en die evenwel altoos eene zedelyke bedoeling hebben. (Wolff & … [Lees meer...] overDaar waar de mensen (niet) zwegen
Verschenen: Cultuur en plein public. Emancipatie en cultuurparticipatie in de Lage Landen
Op 29 augustus nam Lizet Duyvendak afscheid als hoofddocent letterkunde aan de Faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit. Ter gelegenheid van dit afscheid werd op zaterdag 8 oktober, na haar afscheidscollege, de bundel Cultuur en plein public. Emancipatie en cultuurparticipatie in de Lage Landen gepresenteerd. In deze bundel bieden 16 cultuurwetenschappers een … [Lees meer...] overVerschenen: Cultuur en plein public. Emancipatie en cultuurparticipatie in de Lage Landen
Call for papers: Eerste gezamenlijke Jaarcongres van de Werkgroepen Zeventiende Eeuw & Achttiende Eeuw
Emoties hebben we allemaal en soms is er sprake van een conflict. Dat kan een conflict zijn tussen emoties of conflicten die emoties veroorzaken. In dit eerste gezamenlijke jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende Eeuw en de Werkgroep Achttiende Eeuw willen we verkennen hoe mensen individueel of in groep in de vroegmoderne tijd omgingen met emoties, of dat nu conflicterende … [Lees meer...] overCall for papers: Eerste gezamenlijke Jaarcongres van de Werkgroepen Zeventiende Eeuw & Achttiende Eeuw
Leest spreekt – over vertalen in de Nederlanden
Eerder spraken we in de podcast met de Engelse en Roemeense vertalers van Bezette stad van Paul van Ostaijen, maar voor de ontwikkeling van de Nederlandse literatuur zijn uiteraard de vertalers naar het Nederlands veel belangrijker geweest. Er wordt, ondanks de krimpende boekenmarkt, nog altijd erg veel vertaald in het Nederlands – en dat is eigenlijk … [Lees meer...] overLeest spreekt – over vertalen in de Nederlanden
6 juli 2021: Vervlogen. Geuren van het verleden weer tot leven
Webinar 18de Eeuw Ook dit jaar organiseert de Werkgroep 18de Eeuw een reeks webinars, telkens op de eerste dinsdagmiddag van de maand, over zinnenprikkelende thema’s. In het tweede webinar van de serie Het rijk der zinnen, op dinsdag 6 juli, staat het zintuig van de geur centraal. William Tullett, verbonden aan het Europese onderzoeksproject Odeuropa, vertelt … [Lees meer...] over6 juli 2021: Vervlogen. Geuren van het verleden weer tot leven
Wat is de geschiedenis van de vrijheid van meningsuiting?
De kracht van het woord (2) Door Martine Veldhuizen Waar komen onze ideeën over vrijheid van meningsuiting vandaan? In het Spinoza Museum Rijnsburg maak je kennis met Baruch de Spinoza, die hier in de zeventiende eeuw over spraakmakend schreef. Hij staat in een lange traditie van waarheidssprekers. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overWat is de geschiedenis van de vrijheid van meningsuiting?
De durf van het grote gebaar
Door Marc van Oostendorp Eind vorig jaar werd Rens Bod volkomen terecht door de Universiteit van Amsterdam uitgeroepen door UvA'er van het jaar. Hij is een academicus die zijn verantwoordelijkheid als intellectueel neemt. Hij is enorm breed belezen, heeft twee jaar geleden een zware administratieve taak op zich genomen, is een van de belangrijkste drijvende krachten achter WO … [Lees meer...] overDe durf van het grote gebaar
7 juni, Nijmegen: Mini-symposium over water
Op donderdag 7 juni vindt aan de Radboud Universiteit een mini-symposium over water plaats. Water heeft allerlei functies in de samenleving: het is een bron van leven, maar het kan ook een bedreiging vormen als gebieden door overstromingen getroffen worden. Water heeft ook talloze kunstenaars door de eeuwen heen geïnspireerd. Sprekers van verschillende achtergronden buigen zich … [Lees meer...] over7 juni, Nijmegen: Mini-symposium over water
De democratische erfenis van 68: waar staat de universiteit vandaag?
De studentenprotesten van 1968 stelden modernisering, democratisering en sociale gelijkheid centraal. Aan de universiteiten eisten de studenten meer inspraak en maatschappelijk engagement. Hoe schatten we anno 2018 de democratische erfenis van 68 in? Hoe is het gesteld met de maatschappelijke kerntaak van de universiteit om een brug te slaan met de samenleving? De Utrechtse … [Lees meer...] overDe democratische erfenis van 68: waar staat de universiteit vandaag?
In de achteruitkijkspiegel van de Daf: Thomas Vaessens’ ‘tegengeschiedenis’ van naoorlogs Nederland
Door Wilbert Smulders In De Daf van mijn vader heeft Thomas Vaessens een vergeten stukje Nederlandse cultuurgeschiedenis grondig beschreven. Hoewel hij het verband zelf niet legt, zie ik een duidelijke overeenkomst met de aanpak in Mythologies van Roland Barthes uit 1957. Mythologies is de inmiddels beroemde verzameling korte essays waarin Barthes een aantal collectieve … [Lees meer...] overIn de achteruitkijkspiegel van de Daf: Thomas Vaessens’ ‘tegengeschiedenis’ van naoorlogs Nederland
Turn. Cultural? Historical?
Door Johan Oosterman Er is iets opvallends gaande in de wereld van de letterkundige neerlandistiek. In razend tempo verschijnen er boeken waarvan je niet zou vermoeden dat ze zijn geschreven door hoogleraren letterkunde als dat niet op de achterkant stond. De Daf van mijn vader is een 'een bijzonder verhaal over het naoorlogse Nederland aan de hand van de Daf. De … [Lees meer...] overTurn. Cultural? Historical?
