Het laatste boek van Theo Meder moet het ultieme boek worden over Volksverhalen en Vertelcultuur in Nederland, van de oertijd tot nu. Maar wat weten we eigenlijk over die prehistorie? Wanneer zijn mensen in Nederland gaan praten en vertellen? En hoe komt dat zo? De komende tijd gaat Meder zich met Groningse studenten in onderzoeksateliers en tutorials buigen over talloze … [Lees meer...] overHoe de mens ging vertellen
fictie
Het verschil tussen ‘in’ en ‘volgens’
Wat betekent fictie? Dat is een uitdagende vraag voor de betekenisleer, bijvoorbeeld omdat er vaak van wordt uitgegaan dat de betekenis van een keiharde nonfictiezin zoals 'het regent' iets te maken heeft met de vraag of het buiten wel of niet regent. In het eerste geval is de zin waar en in het tweede niet. Zinnen verwijzen in dat opzicht naar de werkelijkheid buiten de taal – … [Lees meer...] overHet verschil tussen ‘in’ en ‘volgens’
6 juli 2022: Feit en fictie – Hoe gaan schrijvers om met de geschiedenis?
Op 6 juli vindt in het domein van Kasteel Beauvoorde het jaarlijkse zomerfestival van de KANTL plaats. Dit jaar zoomen we in op de literaire relatie tussen fictie en historische feiten. Jeroen Olyslaegers, Rachida Lamrabet, Stefan Hertmans en Annette Portegies vertellen ons hoe ze in hun schrijven omgaan met historische feiten en gaan erover in gesprek … [Lees meer...] over6 juli 2022: Feit en fictie – Hoe gaan schrijvers om met de geschiedenis?
De grenzen van fictie
Een schrijver kan een wereld verzinnen waarin draken rondlopen, of waarin de wetten van de zwaartekracht worden getart, of een wereld waarin vrijwel iedereen een verdorven persoon is. Maar een wereld waarin onze moraal niet geldt, dat wordt lastiger, stellen Daniel Altshuler en Emar Maier in een nieuw artikel in het Journal of Semantics. Neem het volgende … [Lees meer...] overDe grenzen van fictie
De heiligenlevens
Neerlandistiek plaatst in de regel geen fictie. Maar regels zijn er om doorbroken te worden. Bij wijze van uitzondering dus vandaag een longread. Aan de overzijde speelt een cyperse kat. Het is vroeg, het gebouw is nog gesloten. Op een trede steek ik een sigaret op. Dit is de nazomer en het is september. De kat speelt met bladeren van de lindebomen. Ik rook mijn sigaret. … [Lees meer...] overDe heiligenlevens
Wat is waarheid in een wereld in woorden?
Op school hadden we vroeger een lesmethode voor het literatuuronderwijs die Een wereld in woorden heette – een schrijver bouwde een wereld op door woorden te gebruiken. Maar wat is dat voor wereld? Wat is er precies waar in een wereld die iemand maakt door erover te vertellen en wat niet? Kan dat eigenlijk wel, een 'wereld' maken in woorden? Je zou om te beginnen kunnen … [Lees meer...] overWat is waarheid in een wereld in woorden?
De meesterlijke ironie van Harry Mulisch
Door Marc van Oostendorp In de novelle Het beeld en de klok van Harry Mulisch vindt een personage dat 'de meester' wordt genoemd en in wie de lezer vrij gemakkelijk de contouren van de schrijver kan onderscheiden een ironieteken uit: Dat nieuwe leesteken had hij ingevoerd omdat hij voortdurend verkeerd werd begrepen. Omdat het uitroepteken gezien kon worden als het cijfer één … [Lees meer...] overDe meesterlijke ironie van Harry Mulisch
Kindermisbruik binnenskamers
Door Marc van Oostendorp Een te weinig beoefende vorm van literatuuronderzoek is volgens mij: de literatuur gebruiken als een thermometer van de obsessies van een tijd. Waarover schrijven de schrijvers nu? En wat zegt dat over de tijd waarin ze leven? Waarom verschijnen er in Frankrijk zoveel boeken over mensen die volkomen vereenzamen én doordraaien in hun appartementje in … [Lees meer...] overKindermisbruik binnenskamers
Een dood kind verzin je niet
Door Marc van Oostendorp 'Het dode kind in de literatuur' – op het eerste gezicht is het misschien niet het aantrekkelijkste onderwerp, maar wie Van Constantijtje tot Tonio leest, het boek dat Rick Honings, Olga van Marion en Tim Vergeer over het thema samenstelden, kan alleen maar vaststellen: dit is een gouden greep geweest. Er blijken namelijk maar weinig onderwerpen te … [Lees meer...] overEen dood kind verzin je niet
Charlotte Mutsaers: ‘Ik ben een verteller, die mode dat alles waar moet zijn, daar heb ik niets mee.’
Over fictie, ironie en de mediastrategie van Charlotte Mutsaers Door Sander Bax Een nieuwe roman van Charlotte Mutsaers is altijd goed nieuws. Bovendien werd de lancering van de (goed ontvangen) roman Harnas van Hansaplast gekoppeld aan een groots feest ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van de P.C.Hooftprijs-winnares. Wat een goed door uitgeverij Das Mag geënsceneerd … [Lees meer...] overCharlotte Mutsaers: ‘Ik ben een verteller, die mode dat alles waar moet zijn, daar heb ik niets mee.’
Wat als Gregor Samsa niet in een kever was veranderd, maar in een paard?
Door Marc van Oostendorp Wanneer ik jullie ontroerende anekdotes vertel over mijn dochtertje, Cinzia, en wat voor grappige dingen ze gisteren allemaal zei, dan hangen jullie natuurlijk aan mijn lippen. Maar als ik daarna vertel dat Cinzia helemaal niet bestaat, worden jullie waarschijnlijk kwaad. Dat Cinzia zulke grappige dingen heeft verteld en dat ze niet bestaat, dat kan … [Lees meer...] overWat als Gregor Samsa niet in een kever was veranderd, maar in een paard?
’n Vunzig verhaal
Door Marc van Oostendorp Deze week onthulde de schrijfster Stella Bergsma dat een lerares Nederlands een verhaal van haar weigerde te laten lezen aan leerlingen omdat het 'niet kies' en 'vunzig' was. Dat was nog tot daaraan toe, maar diezelfde lerares bleek het werk van Jan Cremer wél kies te vinden, en niet vunzig. Wat? Bekijk deze video op YouTube. Lees het … [Lees meer...] over’n Vunzig verhaal
Ilja Leonard Pfeijffer als lekker wijf
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (5) Door Marc van Oostendorp Het tweede leven dat de dichter Ilja Leonard Pfeijffer ooit leidde, bestaat nog steeds. In 2007 begaf hij zich enkele maanden op Second Life, een website waar de internetgebruiker zich een andere identiteit kan aanmeten – een poppetje dat je kleren kon aandoen en een naam kon geven en waarmee je dan een … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als lekker wijf
