• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Kindermisbruik binnenskamers

6 juni 2018 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Door Marc van Oostendorp

Een te weinig beoefende vorm van literatuuronderzoek is volgens mij: de literatuur gebruiken als een thermometer van de obsessies van een tijd. Waarover schrijven de schrijvers nu? En wat zegt dat over de tijd waarin ze leven? Waarom verschijnen er in Frankrijk zoveel boeken over mensen die volkomen vereenzamen én doordraaien in hun appartementje in Parijs? Waarom verliezen zoveel personages in Britse boeken alles wat ze hebben opgebouwd? Waarom gaan Duitse boeken vaak over migratie?

Tegen de schenen is een verzameling artikelen over recente Nederlandse boeken (tien romans en een verhalenbundel) die besproken zijn in de serie lezingen die mijn Nijmeegse collega Jos Muijres ieder jaar over die boeken organiseert. Zoals het boek zegt, gaat het meestal over boeken die op de een of andere manier een taboe willen doorbreken.

Verstikkend

Je kunt dan met recht zeggen dat het geen representatieve steekproef is, je zou eigenlijk tientallen romans op het onderwerp moeten bestuderen, maar mij lijkt dat er wel wat inzit. Nederlandse en Vlaamse schrijvers zijn geobsedeerd met het aan de orde stellen van van alles en nog wat waar over gezwegen wordt. Vooral kindermisbruik is om de een of andere reden een centraal thema. Alleen al in deze 11 boeken komt zowel hypocrisie rondom pedofilie (Ted van Lieshout, Anton Dautzenberg) als het misbruik in de katholieke kerk aan de orde (Jeroen Brouwers), en het is niet lastig om er nog andere boeken bij te bedenken (Muidhond!)

Je zou kunnen denken dat het een moderne uitwerking is van de aloude trek om het binnenskamers te zoeken in de Nederlandse letteren – het altijd maar verstikkende familieband.

Vrij specifiek

Het is natuurlijk ook al decennia een kwestie in de literatuurkritiek: dat er meer straatrumoer en actuele kwesties moeten en zo. Dat het niet altijd maar over mensen hun jeugd mag gaan, want dat de echte wereldliteratuur over de échte grote kwesties gaat. Het thema van deze boeken valt daarin en zet toch geen stap buiten de deur. Twee andere romans die aan de orde komen zijn Moedervlekken van Arnon Grunberg en Sprakeloos van Tom Lanoye, die allebei over moeders en minstens evenveel  over vaders gaan, terwijl ook daar grotere thema’s worden aangeraakt.

Ik heb het idee dat dit vrij specifiek is voor de hedendaagse Nederlandse literatuur – dat dit soort onderwerpen elders minder leven. Het is een Nederlands thema. Dat moet iets over ons zeggen.

Jos Muijres en Marieke Winkler (red.) Tegen de schenen. Opstellen over recente Nederlandse en Vlaamse literatuur. Nijmegen: Vantilt, 2018. Bestelinformatie bij de uitgever.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 21e eeuw, fictie

Lees Interacties

Reacties

  1. msvandermeulen zegt

    6 juni 2018 om 08:54

    Je kunt het denk ik ook omdraaien: het zou natuurlijk ook kunnen dat dit onderwerp juist een trend laat zien onder literatuurwetenschappers. Dat lijkt me te controleren door, inderdaad, meer romans te bekijken.

    Beantwoorden
  2. Gerard van der Leeuw zegt

    6 juni 2018 om 09:38

    Terwijl hij (illustraite0 op de hielen Wera gezeten, werd hij pijnlijk tegen zijn schenen getrapt…..

    Maar inderdaad, er zit denk ik wel wat in. Ook al omdat we in onze (mooie) landjes minder graag aan de rest van de wereld denken……

    Beantwoorden
  3. Gerard van der Leeuw zegt

    6 juni 2018 om 09:39

    Ik word een beetje stapel van de computer

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Agenda

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1774 Matthijs Siegenbeek
1872 Jacobus Heinsius
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d