Geen kopzorgDe vader van Bram Jammerdanvond vreemde beestjes in zijn kam.Hij hield ze tegen ’t licht en zei:‘Daar kan mijn arme hoofd niet bij.’ Bram Jammerdan zijn vroom verstandwees Pa’s repulsie van de hand,want zelfs de minste neet mag hopenop Gods almacht’ge microscopen. Van de oer-Vijftigers, de dichters die deel uitmaakten van de zogenoemde Experimentele Groep in … [Lees meer...] overNonsens
Gerrit Kouwenaar
ELB
Je bent niet belbaar, ELB, neeniet telbaar in je verstrooiingmaar wakker in je namen appelboom belbus beugelbekcelbewoner enkelband fabelboekfakkelbaard grendelbuur egelbuikketelbink koppelbaas telbaronrinkelbel sleutelbos wikkelbandijzelbeker speekselbrand slapende jij met je muis in de meelbakpersen de luizen je stem nog uit schellakontruimen je stenen mijn … [Lees meer...] overELB
Fama non olet – Zikken, Kouwenaar en Haasse
In de prachtige biografie men moet beschrijft Arjen Fortuin meerdere financiële troebelen alsmede het eeuwige gevecht om aandacht en reputatie in het leven van Gerrit Kouwenaar. Enig soelaas op beide gebieden bracht, neem ik aan, het aanbod van Querido dat Kouwenaar samen met Adriaan Morriën en Jacques den Haan de redactie zou vormen van Stemmen van schrijvers, … [Lees meer...] overFama non olet – Zikken, Kouwenaar en Haasse
Men moet
Men moet niet menen dat ik overdrijf als ik hier zeg dat ik werkelijk zelden een zo innige, goede en goed geschreven en mooi gestructureerde biografie heb gelezen als deze. Als ik deze stelling zou moeten onderbouwen, zou ik minstens Fortuins Van Oorschot-biografie (2015) moeten herlezen, maar dat mag iemand anders doen. Deze biografie van Gerrit Kouwenaar vind ik … [Lees meer...] overMen moet
Lepel, mes en vork
Vrouw Lepel en heer Meslazen elkaar de les.Sprak Lepel, vol van stress:‘Ach Mes, word toch eens wijzer,je bent een prul van ijzer!’ Maar leep sprak Mes tot Lepel:‘Jij mutsje zonder klepel,als ik niet altijd naast je lagzei niemands mond je nog gedag.Want ík heet Steeltje Repel. Heer Vork hoorde dit aanen dacht: ’k moet hier vandaan.’k Zal trouwen met mijzelfof dapper tot … [Lees meer...] overLepel, mes en vork
Dubbel
De uil had zich vervlogen naar een kat,sloeg daar zijn nagels uit terwijl hij dieveel liever zag verloren aan een rat.Wie dat niet vat, die vreet geen poëzie. Je kunt naar Rome of het Leidseplein,maar het zal altijd draaien om het rijmvan wie je bent of graag zou willen zijn.Om scherven, snippers, een tekort aan lijm. Wie gelooft nog in de rechte lijn?Dat je geen vader … [Lees meer...] overDubbel
De prunus
Je had een prunus in mijn tuin geplantwaarmee je mijn verjaardag vieren wilde.Een tere boom, pril in het oud verbandvan bloeien, sterven, huilen, tierelieren. Hij heeft het niet gered – geen zin in grondom te bestaan – maar gaf mij reden omniet steeds te denken aan de vreemde wonddie woorden vloeien liet, de korst die glom. Hoe bloeit hij nu, hoe lang ook al verdord.Met … [Lees meer...] overDe prunus
Een dode dichter
Dode dichter Dat je vooruitliep op de dood des vaders,die nog niet onsterflijk was maar kwetsbaarzoals ook jij het nu niet langer bent:het werd je ingefluisterd door de taal, dezelfde waarin ik je schrijvend nader,me dralend dra bewust van het gevaardat elk woord voorbij zijn schaduw rentnaar waar het in de grond vergaat, totaal. Ik volg je niet, blijf mij voorgoed … [Lees meer...] overEen dode dichter
Wandeling met Gerrit
Een klim, die wandeling naar de ruïnevan Mourcairol, Chapelle Saint Michel.Verlaten heiligdom van ’t ongeziene.Herinnering, tot ik hem vergezel. Hij licht de klink en opent het gedichtvan steen. Een drinkbak die de leegte tartligt voor ons. Adem die voor stilte zwicht.Het bidden van een langzaam kloppend hart. Hij nadert haast voorgoed een leeg altaar,elk woord gedoofd. … [Lees meer...] overWandeling met Gerrit
Wildwest met Gerrit Kouwenaar
Ik loop met jou in Berkeley over straat.Kijk nou hoe rustig deze zin hier staatna zoveel jaar. Maar je wordt kwaaden komt pas uren later tot bedaren.Je rookte een sigaret, dat had het ’mgedaan, was tegen het totaalverbod.Een cowboy sprak je daarop aan, vrij bot,maar ja, een Hollands dichter kauwt geen gum.Het was meteen al duidelijk in het huisen bij het zwembad van professor … [Lees meer...] overWildwest met Gerrit Kouwenaar
Gerrit Kouwenaar • Men moet
• Uit de pas verschenen Verzamelde gedichten van Gerrit Kouwenaar. Men moet Men moet zijn zomers nog tellen, zijn vonnisnog vellen, men moet zijn winter nog sneeuwen men moet nog boodschappen doen voor het donkerde weg vraagt, zwarte kaarsen voor in de kelder men moet de zonen nog moed inspreken, de dochterseen harnas aanmeten, ijswater koken leren men moet de … [Lees meer...] overGerrit Kouwenaar • Men moet
Gerrit Kouwenaar • rebuut
'rebuut' is nr. 273 in de 'Klassieker'-reeks van poëzietijdschrift Meander. rebuut Het is laat zoals ieder jaar, de tijdzit krap in zijn heden, vandaagis steeds weer geweest steek dus het licht aandat de toekomst nog uitspaart, spreekhet brood aan dat nog niet doof is, maakde taal waar achter zijn tekens, spelhet vlees, stil de tijd, leef nog even – Gerrit … [Lees meer...] overGerrit Kouwenaar • rebuut
Het onsentimentele einde van Hiske Dibbets
De Nieuwe Contrabas 109 Hans en Chrétien bespreken hun uurloon als podcasters, een ingezonden brief over schrijver Adriaan van Dis en het bedrag waarvoor ze bereid zijn het dichten weer op te pakken. Daarnaast recenseren ze ‘Niet niks’, het indrukwekkende boek waarmee Hiske Dibbets afscheid nam van het leven en ‘Men moet’, de biografie van gelauwerd dichter Gerrit … [Lees meer...] overHet onsentimentele einde van Hiske Dibbets
Want geluk is niet te verduren
Stilleven is allereerst de aanduiding van een genre in de schilderkunst: een aantal objecten bij elkaar gelegd of gezet en dan min of meer realistisch op doek gebracht, vaak om schoonheid en vergankelijkheid te tonen (memento mori). Meestal komt er geen mens of ander levend wezen op voor, maar zijn het dingen, vaak voedingswaren, geslachte dieren, vaatwerk, overrijp fruit, een … [Lees meer...] overWant geluk is niet te verduren
De wording van Gerrit Kouwenaar
De Nieuwe Contrabas podcast 105 In navolging van het artikel ‘Waar is de literaire arena?’, op Tzum, praten Hans en Chrétien over de wenselijkheid en bezwaren van centralisme in het literaire landschap. Daarnaast een bespreking van Een tafel aan het raam, de nieuwe roman van Mirthe van Doornik, alsmede van de deelbiografie van Gerrit Kouwenaar Morgen wordt het voor … [Lees meer...] overDe wording van Gerrit Kouwenaar
De vormende jaren van Gerrit Kouwenaar
100 jaar geleden werd Gerrit Kouwenaar (1923-2014) geboren – een van de meest gelauwerde Nederlandse dichters uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Wiel Kusters, dichter en auteur van de biografie Morgen wordt het voor iedereen maandag. De oorlog van Gerrit Kouwenaar, gaat met liefhebbers en kenners van Kouwenaar in gesprek. … [Lees meer...] overDe vormende jaren van Gerrit Kouwenaar
17 juni 2023: Een middag over Gerrit Kouwenaar
Komende zaterdagmiddag praat ik in het Poëziecentrum Nederland over de dichter Gerrit Kouwenaar, met Wiel Kusters (biograaf van de jonge schrijver) en Wim van Til (vriend en gelegenheidschauffeur van de dichter en directeur van het Poëziecentrum Nederland). Vanaf 14:00 uur, Mariënburg 29, Nijmegen. Aanleiding is het verschijnen van 'Morgen wordt het voor iedereen maandag. De … [Lees meer...] over17 juni 2023: Een middag over Gerrit Kouwenaar
Portret van de artiest als een jonge illegaal
'De oorlog van Gerrit Kouwenaar' is de ondertitel van Wiel Kusters' boek over Gerrit Kouwenaar Morgen wordt het voor iedereen maandag. Het boek speelt zich voor een belangrijk deel af tijdens de Tweede Wereldoorlog, tijdens die oorlog was Kouwenaar een half jaar opgesloten door de Duitsers vanwege medewerking aan een illegaal blad, maar toch dringt zich bij lezing van dit rijke … [Lees meer...] overPortret van de artiest als een jonge illegaal
Kou klinkt in, ze dringt door naden
Over Wiel Kusters, Morgen wordt het voor iedereen maandag Het lijkt mij niet zo vreemd dat veel schrijversbiografieën meer aandacht schenken aan de vroege dan aan de late jaren van een auteur. Uit welke grondstoffen is het werk van een belangrijke kunstenaar ontsproten? Welke gebeurtenissen en ervaringen hebben de schrijver gevormd? Zijn in het vroegste werk - voor de … [Lees meer...] overKou klinkt in, ze dringt door naden
Verschenen: Morgen wordt het voor iedereen maandag: de oorlog van Gerrit Kouwenaar
Bij Uitgeverij Cossee is Morgen wordt het voor iedereen maandag. De oorlog van Gerrit Kouwenaar van Wiel Kusters verschenen. In mei 1940 is de dichter Gerrit Kouwenaar (1923-2014) zestien jaar en schrijft hij zijn eerste gedichten. Zes jaar later en een wereldoorlog verder is hij, zonder dat nog te beseffen, op weg om een van de meest invloedrijke Vijftigers te … [Lees meer...] overVerschenen: Morgen wordt het voor iedereen maandag: de oorlog van Gerrit Kouwenaar
Te verschijnen: Morgen is het voor iedereen maandag
In mei 1940 is de dichter Gerrit Kouwenaar (1923-2014) zestien jaar en schrijft hij zijn eerste gedichten. Zes jaar later en een wereldoorlog verder is hij, zonder dat nog te beseffen, op weg om een van de meest invloedrijke Vijftigers te worden. De Tweede Wereldoorlog, die grote ontvormer van mens en moraal, heeft hem gemaakt tot de dichter die later liever ‘men’ dan ‘ik’ … [Lees meer...] overTe verschijnen: Morgen is het voor iedereen maandag
Peter Theunynck leest Gerrit Kouwenaar
Het verblijf (dag 115) Peter Theunynck (1960) is schrijver en dichter in Antwerpen. Gerrit Kouwenaar (1923-2014) was een Nederlands schrijver en dichter van ‘dingmatige poëzie’. Presentatie, format, productie, vogels en muziek: Michiel van de Weerthof. Het verblijf wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Taalunie. … [Lees meer...] overPeter Theunynck leest Gerrit Kouwenaar
Literatuurmuseum verwerft nalatenschap Gerrit Kouwenaar
Het Literatuurmuseum heeft de literaire nalatenschap van een van de grootste naoorlogse Nederlandse dichters in huis gekregen: Gerrit Kouwenaar (1923-2014). De omvangrijke nalatenschap (circa 10 strekkende meter) beslaat ruim zeventig jaar literatuurgeschiedenis. Aad Meinderts, directeur van het Literatuurmuseum: ‘Het fantastische archief van Kouwenaar was de missing … [Lees meer...] overLiteratuurmuseum verwerft nalatenschap Gerrit Kouwenaar
De heldhaftige leraar Nederlands van Gerrit Kouwenaar
Door Marita Mathijsen drs van schaffelaar Hoewel de stenen marva van de generaalover zijn schouder meelas, brak hijde atjeh-oorlog af, stak hij het socialistischochtendblad op, haast in tranen, daags nahet vervalste sprookje van andersen, genaamdde kristalnacht de dood was toen nog niet vertaaldde onsterfelijkheid nog gangbaar in deze taalmaar hij vervoegde het werkwoord … [Lees meer...] overDe heldhaftige leraar Nederlands van Gerrit Kouwenaar
Kooi
In de gedichten 'De Mus' en ''s Morgens' van Jan Hanlo (zie mijn vorige stukje in deze reeks) hoorde ik een echo, ja meer dan een echo, van een oud dichterlijk verlangen: de wens om zo 'natuurlijk' te kunnen dichten als zangvogels zingen. We hebben het dan over de taal, over wat de dichter daarmee doet en wat die op haar beurt met hém doet. Maar het hoeft niet alleen over … [Lees meer...] overKooi