Persbericht Universiteit Utrecht De weinige jeugdliteratuur uit de achttiende eeuw die we tegenwoordig nog kennen, heeft de reputatie braaf te zijn: denk aan ‘Jantje zag eens pruimen hangen’ van Hiëronymus van Alphen. Zelfs letterkundigen haalden lang hun neus op voor de gemakzuchtige lectuur die de moraliserende boodschappen op een presenteerblaadje aanbood. Die reputatie … [Lees meer...] overVerschenen: Feike Dietz, Lettering Young Readers in the Dutch Enlightenment
jeugdliteratuur
Het verloren schaap (1921)
Jeugdverhalen over joden (150) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Ida Keller (1869-1951)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Ybeltje (‘Ida’) Keller werkte zij eerst als dienstbode en vanaf 1911 als onderwijzeres op een fröbelschool. Volgens het … [Lees meer...] overHet verloren schaap (1921)
Jonathan (1985)
Jeugdverhalen over joden (149) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: A. Korpershoek-Van Wendel de Joode (geboren 1947)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘Jonathan’ is geschreven door A. Korpershoek-van Wendel de Joode (geboren in 1947). Zij … [Lees meer...] overJonathan (1985)
Albert Verwey-lezing Bibi Dumon Tak
'Wipneus en zijn schimmelige vriendje Pim' is de titel van de Albert Verwey-lezing die Bibi Dumon Tak op woensdag 23 juni 2021 uitsprak, ter afsluiting van haar gastschrijverschap aan de Universiteit Leiden. Als auteur en als lezer van jeugdliteratuur, kan ze niet aanzien hoe jonge lezers worden afgescheept met stoffige boeken en saaie methoden. In … [Lees meer...] overAlbert Verwey-lezing Bibi Dumon Tak
Dagboek van moeder (1967)
Jeugdverhalen over joden (148) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Cornelia Maria van den Berg-Akkerman (1906-2008)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Vanaf 1937 schreef Cornelia Maria van den Berg-Akkerman (1906-2008) zo’n vijftig kinderboeken. … [Lees meer...] overDagboek van moeder (1967)
23 juni 2021: Albert Verwey-lezing door Bibi Dumon Tak
'Wipneus en zijn schimmelige vriendje Pim' In het collegejaar 2020-2021 is Bibi Dumon Tak gastschrijver aan de Universiteit Leiden. Vast onderdeel van het gastschrijverschap is de jaarlijkse Albert Verwey-lezing. De lezing vindt normaal gesproken in november plaats, maar is dit jaar uitgesteld vanwege corona. Deze lezing vindt op 23 juni plaats met beperkt publiek op … [Lees meer...] over23 juni 2021: Albert Verwey-lezing door Bibi Dumon Tak
Rebecca van Exmorra (1989)
Jeugdverhalen over joden (147) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Rina Hoogerwerf-Holleman (geboren 1928)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Rina Hoogerwerf-Holleman debuteerde in 1982 met Oorlogsherinneringen en publiceerde daarna nog ruim … [Lees meer...] overRebecca van Exmorra (1989)
Lakki, een jodenjongen (1965)
Jeugdverhalen over joden (146) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: A. Vogelaar-van AmersfoortOorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Lakki, een jodenjongen is het debuut van Alie van Amersfoort (geboren in 1943). Zij schreef dit boek toen zij zestien … [Lees meer...] overLakki, een jodenjongen (1965)
Maup komt thuis! (1959)
Jeugdverhalen over joden (145) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Aart Grimme (1911-1984)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Aart Grimme (1911-1984) was onderwijzer en schrijver van jeugdboeken. Hij debuteerde in 1931 met De dolle Driessen. … [Lees meer...] overMaup komt thuis! (1959)
Ruth van Laar (1951)
Jeugdverhalen over joden (144) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Heleen van Ramshorst-Callenbach (1894-1969)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Ruth van Laar is geschreven door ‘Heleen’. Dat is een van de schrijversnamen van Heleen van … [Lees meer...] overRuth van Laar (1951)
Rachel, het Joodse meisje (1950)
Jeugdverhalen over joden (143) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: A. van der Spelt, onder het pseudoniem Annie VreelandOorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘Rachel, het Joodse meisje’ is geschreven door Annie Vreeland. Dit is een pseudoniem van … [Lees meer...] overRachel, het Joodse meisje (1950)
Sally en zijn hondje (1950)
Jeugdverhalen over joden (142) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Cornelia Theodora Jongejan-de Groot (1899-1980)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Sally en zijn hondje is geschreven door Cornelia Theodora Jongejan-de Groot (1899-1980). Zij … [Lees meer...] overSally en zijn hondje (1950)
Van een jongetje dat een andere naam kreeg (1945)
Jeugdverhalen over joden (141) In deze reeks publiceert Ewoud Sanders het ruwe materiaal voor een in 2022 te verschijnen boek met een analyse van deze bronnen. Auteur: Cornelia Theodora Jongejan-de Groot (1899-1980)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Cornelia Theodora Jongejan-de Groot (1899-1980) was journaliste en redacteur van het maandblad … [Lees meer...] overVan een jongetje dat een andere naam kreeg (1945)
Het Joodje (1933)
Jeugdverhalen over joden (140) Het Joodje (1933) Auteur: Regina van der Hauw-Veltman (1899-1979)Oorspronkelijk Nederlands Het joodje verscheen bij uitgeverij G.F. Callenbach in Nijkerk en beleefde twee drukken: in 1933 en 1935. In de samenvatting is geciteerd uit de eerste druk. Najaar 1940 was de tweede druk nog leverbaar. Het joodje is geschreven door Regina van … [Lees meer...] overHet Joodje (1933)
Zelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Een pleidooi voor het lezen van hele boeken in de klas De Zevensprong (1966) van Tonke Dragt, Anderland (1990) van Paul Biegel en Hele verhalen voor een halve soldaat (2020) van Benny Lindelauf gaan alle drie over (de kracht van) het vertellen van verhalen, zelftwijfel van de verteller en het manipulatieve karakter van verhalen. Alle drie zijn ze heel geschikt om met een … [Lees meer...] overZelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Mozes en Sam (1914)
Jeugdverhalen over joden (139) Auteur: Kees Hoekendijk (1873-1948)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Christiaan Johannes (‘Kees’) Hoekendijk was aanvankelijk een vrij-evangelische zendeling op Java en later dominee in Rotterdam en Bussum. Hij noemde zichzelf ‘vrolijk orthodox’. Op Java werkte hij voornamelijk onder Chinezen – hij wist er … [Lees meer...] overMozes en Sam (1914)
‘Dagen van duisternis’ (1898)
Jeugdverhalen over joden (138) Door Pieter Brouwer (1868-1926)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Pieter Brouwer was hoofdonderwijzer in Leerbroek, in de provincie Utrecht. Hij was van gereformeerde huize. Tussen 1897 en 1917 schreef hij een kleine twintig jeugdboeken. De meeste verschenen bij uitgeverij G.F. Callenbach in Nijkerk. Brouwer was … [Lees meer...] over‘Dagen van duisternis’ (1898)
In ’t groote leger (1878)
Jeugdverhalen over joden (137) Auteur: Franz Hoffmann (1814-1874)Vertaald uit het Duits door Suze Andriessen (1850-1924) Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij contracten af met … [Lees meer...] overIn ’t groote leger (1878)
‘Vooroordeel’ (1860)
Jeugdverhalen over joden (136) Auteur: onbekendWaarschijnlijk oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis De Kinder-Courant publiceerde ‘Vooroordeel’ in 1860. Het verhaal is niet ondertekend. Tussen circa 1857 en circa 1868 trad de Haagse onderwijzer J. van Weerden op als uitgever en hoofdredacteur van de Kinder-Courant. Dit weekblad verscheen tussen 1852 … [Lees meer...] over‘Vooroordeel’ (1860)
‘Joden’ (1860)
Jeugdverhalen over joden (135) Door Ewoud Sanders Auteur: Aart Cornelis de Zwart (1836-1885)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaaltje ‘Joden’ is te vinden in het tweede deeltje van Oom Thomas: een leesboekje voor de middelste klasse. Toen A.C. de Zwart dit schreef was hij onderwijzer op een christelijke school in Utrecht. Vervolgens … [Lees meer...] over‘Joden’ (1860)
‘De zilveren lepel’ (1855)
Jeugdverhalen over joden (134) Auteur: Nicolaas Antonie van Charante (1811-1873)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘De zilveren lepel’ is een verhaal uit Kinderleven: schetsen en novellen voor de jeugd. De auteur, Nicolaas Antonie van Charante, was predikant en halverwege de negentiende eeuw een bekende schrijver en dichter voor de jeugd. Hij gaf … [Lees meer...] over‘De zilveren lepel’ (1855)
‘De brandewijn-verkoopster’
Jeugdverhalen over joden (133) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij contracten af met verschillende … [Lees meer...] over‘De brandewijn-verkoopster’
‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
Jeugdverhalen over joden (132) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacobus Kornelis Thomson (1806-1867)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Pieter Jacobus Kornelis (officieel Cornelis) Thomson was ‘huisonderwijzer’ in Goes. In de eerste helft van de 19de eeuw schreef hij verschillende jeugdboeken, deels onder de initialen P.J.K.T. Het verhaal … [Lees meer...] over‘Christen! bedenk dat ook de jood uw naasten is’ (1846)
‘Hulp en onhulpzaamheid’ (1801)
Jeugdverhalen over joden (131) Door Ewoud Sanders Auteur: Henricus (‘Hendrik’) Essenberg, Gerritsz. (1763-1804)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Hendrik Essenberg was onderwijzer in Oostvoorne. In 1795, tijdens de Bataafse Republiek, sloot hij zich aan bij een groep burgers die de plaatselijke schout en schepenen ontsloeg. Zo’n vijf jaar … [Lees meer...] over‘Hulp en onhulpzaamheid’ (1801)
‘Kleerkoop! Kleerkoop!’ (1872)
Jeugdverhalen over joden (130) Door Ewoud Sanders Auteur: Willem Frederik Oostveen (1849-1890) Herkomst en drukgeschiedenis W.F. Oostveen was halverwege de 19de eeuw een geliefd schrijver van jeugdboeken. Hij schreef het lied ‘Sinterklaas is jarig’ (‘Sinterklaas is jarig!/ Ik zet mijn schoen vast klaar’) en was redacteur van het jeugdtijdschrift Ons genoegen. Hij … [Lees meer...] over‘Kleerkoop! Kleerkoop!’ (1872)