In Och, eeuwig is zo lang blaast Jos Joosten, hoogleraar Nederlandse letterkunde in Nijmegen, oude teksten nieuw leven in. Zijn invalshoek is daarbij steeds verrassend: het kan een zestiende-eeuws kruisbeeld in een kerk in Nijmegen zijn of een bruggetje in het Achterhoekse Almen. De vraag komt aan bod of Sara Burgerhart anno 1782 met #metoo te maken had. Antwoord: ja! En … [Lees meer...] overTe verschijnen: Jos Joosten,Och, eeuwig is zo lang
letterkunde
Hertmans’ Negende
Dius is de negende roman van Stefan Hertmans. Anders dan symfonieën worden romans doorgaans niet genummerd, tenzij ze deel uitmaken van een reeks (De tandeloze tijd), of omwille van hun omvang in delen verschijnen (Het bureau). Schrijvers zullen dan ook minder geplaagd worden door het complex van "de negende" dan toondichters. Wie na Beethoven – componist van "de" negende … [Lees meer...] overHertmans’ Negende
Suster Bertken bij de BBC
Radiozender BBC 3 heeft een documentaire uitgezonden over de Utrechtse schrijfster en kluizenares Berta Jacobs/ Suster Bertken. Janina Ramirez is in gesprek met Dieuwke van der Poel, Andrea van Leerdam toont de levensbeschrijving in een incunabel van de Utrechtse Universiteitsbibliotheek, Lieke Wijnia vertelt over haar ervaringen als 'hermit in residence' in de Jacobikerk, … [Lees meer...] overSuster Bertken bij de BBC
Call: Multatuli Internationaal
Op woensdag 18 juni 2025 vindt het symposium Multatuli Internationaal plaats op de VU in Amsterdam. Multatuli's bekendste werk Max Havelaar is inmiddels in meer dan 40 talen vertaald. Niet alleen in het Duits, Engels, Frans, Spaans en Russisch, maar ook in het Koreaans, waar het boek in korte tijd meermaals werd herdrukt. En nog steeds … [Lees meer...] overCall: Multatuli Internationaal
Known unto God
Dit jaar wil ik al het werk van Vonne van der Meer lezen. Vandaag: De reis naar het kind (1989) "Heb ik je nooit verteld dat alle maar dan ook alle wiegeliedjes bij ons over de dood gaan?" vraagt Julia's Spaanse lerares Luisa op een bepaald moment. Eerder is Julia al getuige geweest van de begrafenis van een pasgeboren baby in Peru, een begrafenis waarbij de vrolijkste … [Lees meer...] overKnown unto God
4 april 2025: Colloquium ‘hertalen’
Op vrijdag 4 april 2025 organiseert de KANTL een colloquium rond de verschillende aspecten van het controversiële onderwerp 'hertalen'. 'Liever luie lezers dan geen lezers.' Met die uitspraak gooide Marita Matthijsen enkele jaren geleden een knuppel in het hoenderhok der klassieke letteren. Er ontstond een discussie over de vraag of het 'hertalen' van … [Lees meer...] over4 april 2025: Colloquium ‘hertalen’
Op zoek naar Isabella
In 1979 begon Ine Legerstee aan een project: de lange reis, de 'grand tour', nareizen die de dichter P.C. Hooft tussen zijn 17e en 19e maakte. Onlangs verscheen eindelijk Legerstees boek over dat project. Het is een boek geworden dat ik alleen maar kan beschrijven als: verrukkelijk. Tijdens zijn reis hield Hooft een logboekje bij, de Reis-Heuchenis, die Legerstee tijdens … [Lees meer...] overOp zoek naar Isabella
20 maart 2025: Toon en taal in de tuin
Bond van Gentse Germanisten nodigt u uit voor een avond met woord en muziek uit de zestiende en zeventiende eeuw, op 20 maart om 20.00 uur.Met poëzie van Petrus Hondius, ACV. Venne, Philibert van Borsselen en anderen.Met muziek van onder meer Pieter Bustijn, Girolamo Frescobaldi en Jan Pietersz. Sweelinck door de muzikanten Kornee van der Haven, tenorblokfluit en Caroline … [Lees meer...] over20 maart 2025: Toon en taal in de tuin
Gedachten bij een lijst van vijftig boeken
Een parlement van eenentachtig professionele lezers, door NRC en De Standaard samengesteld uit de gelederen van literatuurcritici, hoogleraren en docenten letterkunde, en aangevuld met een handjevol publieke intellectuelen en culturati van diverse snit, heeft bepaald wat de beste vijftig Nederlandstalige boeken van de eenentwintigste eeuw zijn. Deze zoveelste aanzet tot … [Lees meer...] overGedachten bij een lijst van vijftig boeken
Of nou, vooruit, twee koekjes dan
Hèhè van Paulien Cornelisse is een taalbevrijding! NIet alleen voor de gemiddelde lezer, die als het goed is altijd bevrijd wordt door wat Cornelisse schrijft over taal – bevrijd van de angst om het fout te doen. In dit geval schrijft Cornelisse met zoveel enthousiasme over woorden die zogenaamd overbodig zijn, zoals eigenlijk, gewoon en hèhè, dat je wel van steen moet zijn om … [Lees meer...] overOf nou, vooruit, twee koekjes dan
Lof der lust
Het thema van internationale vrouwendag is dit jaar ‘Vrouw van de Toekomst’. Ik citeer: ‘Het draait om het scheppen van een inclusieve toekomst waarin vrouwen in alle facetten van de samenleving – van technologie en wetenschap tot cultuur, politiek en gemeenschappen – een gelijkwaardige rol spelen. “Vrouw van de Toekomst” is een oproep om barrières te doorbreken, kansen te … [Lees meer...] overLof der lust
13 maart 2025: Een herinnering aan Breyten Breytenbach
Op zaterdag 23 november is Breyten Breytenbach, de bekende Zuid-Afrikaanse dichter, schrijver en schilder, op 85-jarige leeftijd overleden. Ter ere van zijn nalatenschap organiseert het Zuid-Afrikahuis op 13 maart een bijeenkomst. Tijdens een panelgesprek, geleid door Margriet van der Waal, zullen Adriaan van Dis, Yves T’Sjoen, Louise Viljoen, David Cohen, de … [Lees meer...] over13 maart 2025: Een herinnering aan Breyten Breytenbach
Onder de radar
Niet lang geleden raakte ik in de knoop bij verwijswoorden in de eerste zinnen van een roman. Raar, omdat de verwarring zich pas bij kalme lectuur openbaarde. Op het gehoor was er niets aan de hand. Inmiddels moet ik denken aan soortgelijke openingszet in een duet van Willy en Willeke Alberti uit 1983: Niemand laat zijn eigen kind alleenJe bouwt het … [Lees meer...] overOnder de radar
Boekenweektentoonstelling Literatuurmuseum
Op woensdag 12 maart opent in het Literatuurmuseum / Kinderboekenmuseum in Den Haag een tentoonstelling ter viering van de negentigste editie van de Boekenweek. In 90 x Boekenweek: Literatuur op de rode loper komt aan de hand van archiefstukken een aantal bijzondere verhalen uit de rijke geschiedenis van dit cultureel fenomeen aan bod. “Ik ben er trots op dat we deze … [Lees meer...] overBoekenweektentoonstelling Literatuurmuseum
Het laboratorium van het individu
"De romanciers die er werkelijk toe doen", schrijft Jabik Veenbaas, "hebben nooit genoegen genomen met schoonheid alleen." Het is een definitie van 'er werkelijk toe doen' die hij zelfs tot de titel van zijn nieuwe boek heeft gemaakt: Meer dan mooie woorden, waarin hij twintig moderne romans (de eerste is van Proust, de laatste van Houellebecq) beschouwt. "Ze hebben altijd … [Lees meer...] overHet laboratorium van het individu
Postdoc-vacature: Geur in vroegmoderne Nederlandse letterkunde
Wat betekent het om te ruiken? Schrijvers van de vroegmoderne tijd waren gefascineerd door deze vraag. Het door NWO gefinancierde project ‘The Poetics of Olfaction in Early Modernity’ (POEM), geleid door Jan van Dijkhuizen (Universiteit Leiden), onderzoekt op welke wijzen zij gebruik maakten van geurtaal. Welke betekenissen kenden zij toe aan geuren en aan geurwaarneming? Hoe … [Lees meer...] overPostdoc-vacature: Geur in vroegmoderne Nederlandse letterkunde
12 maart 2025: lezingenavond – Berlage di Nusantara
Berlage di Nusantara is een vertaling en nieuwe vertelling van een vergeten koloniaal verhaal. Een multimediaproject bestaande uit een boek, podcast serie en street-art route om Berlage’s ‘Mijn Indische Reis’ naar het nu te brengen en óók in Indonesië te delen. De gastsprekers zijn Petra Timmer en Ester van Steekelenburg. Aanmelden voor deze lezingenavond is verplicht, … [Lees meer...] over12 maart 2025: lezingenavond – Berlage di Nusantara
De Balie boekenclub: Daddy Issues
In De Balie Boekenclub nodigen we elke editie twee schrijvers uit om een maatschappelijk thema vanuit een literair perspectief te onderzoeken. Deze keer staat het programma in het teken van vaders. Het literaire landschap lijkt vaak te worden gedomineerd door verhalen over moeders en moederschap, maar hoe zit het met vaders? Wanneer je zoekt naar boeken over vaderschap kom … [Lees meer...] overDe Balie boekenclub: Daddy Issues
Het hoeft niet binnen een uur uit
Dit jaar wil ik al het werk van Vonne van der Meer lezen. Aan het begin van Vonne van der Meers eerste roman, Een warme rug, gaat de verteller, Prikkebeen, naar Schiphol om haar zus op te halen. Die zus heeft jarenlang in Toronto gewoond, maar wil nu scheiden en komt terug naar huis. "Gelukkig heeft ze me geschreven", zegt Prikkebeen, "dat ze niet meer blond is maar rood, … [Lees meer...] overHet hoeft niet binnen een uur uit
Dwalen door Het archief
Wat krijgt een plek in ons cultureel bewustzijn? Wat vergeten we weer? En is dat vergeten kwalijk? Naar aanleiding van het verschijnen van Het archief, de nieuwe roman van Thomas Heerma van Voss, duiken we samen met Olga Zuiderhoek, Adriaan van Dis, Simone Atangana Bekono en Thomas in ons culturele archief. We halen herinneringen op en bespreken hoe onze kijk op cultuur in de … [Lees meer...] overDwalen door Het archief
De familie Heerma van Voss
Arend Jan Heerma van Voss: Als kind luisterde ik naar de groenoog radio, die naar je knipoogde als je de zenderknop afstemde. Vanuit de wereld kwamen allerlei buitenberichten die ik vertrouwde. Gustavo Bernardo José Hiltermann, De toestand in de wereld, mensberichten zoals weersberichten. Een mens heeft een internbrein en een externbrein, daartussen zit vliesdun het bewustzijn, … [Lees meer...] overDe familie Heerma van Voss
De relationele literatuurgeschiedenis van Alexa Stoicescu
De voornaamste reden waarom wij vorig jaar bij Achter de verhalen aanwezig wilden zijn, was om de keynote lecture van Alexa Stoicescu te kunnen bijwonen. Deze zomer was Stoicescu al te gast met een videobijdrage op een panelgesprek dat FRP organiseerde tijdens Theater aan Zee. In dat gesprek probeerden we een antwoord te formuleren op de vraag waarom er zo … [Lees meer...] overDe relationele literatuurgeschiedenis van Alexa Stoicescu
16 maart 2025: Onthulling schrijverssteen Bredero
Op 16 maart hebben we de eer om in De Nieuwe Kerk een schrijverssteen voor Gerbrandt Adriaenszoon Bredero (1585-1618) toe te voegen aan het schrijverspantheon van de nationale kerk. Je kunt dit bijzondere moment bijwonen met een ticket voor de tentoonstelling Ontdek de Nieuwe Kerk. Wil je graag bij dit bijzondere moment aanwezig zijn? De onthulling is toegankelijk met … [Lees meer...] over16 maart 2025: Onthulling schrijverssteen Bredero
Nieuw digitaal leermiddel over Een revolverschot (1911) van Virginie Loveling
De Oost-Vlaamse schrijfster Virginie Loveling, die leefde van 1836 tot 1923, was de tante van Cyriel Buysse. Virginie en haar zus Rosalie vormden samen een invloedrijk literair duo in de 19de eeuw. Haar gevarieerde literaire productie bevat romans, poëzie en essays, maar ze is vooral bekend voor haar realistisch proza. Lovelings werk geeft de maatschappelijke toestanden van … [Lees meer...] overNieuw digitaal leermiddel over Een revolverschot (1911) van Virginie Loveling
Een imaginaire opponent
Van Oostrom over De Putter. De Putter over Van Oostrom Deel II Frits van Oostrom heeft veel waardering voor mij, dat staat buiten kijf. In de Reynaert. Leven met een meesterwerk bedankt hij mij uitvoerig. Voor zijn onderzoek kon hij gebruik maken van mijn onderzoek over Simon Vestdijk, Menno Ter Braak, Aloïs Blommaert en Camille Huysmans. Ook heeft hij uit mijn artikel … [Lees meer...] overEen imaginaire opponent