Jarenlang groeiden de taalkunde en de letterkunde uit elkaar, taalkundigen en letterkundigen leken heel verschillende interesses te hebben, en pasten heel verschillende wetenschappelijke methodes toe op heel verschillende soorten onderwerpen. Dat ze samen in een opleiding Nederlands (of Frans, of Nieuwgrieks) zaten, had vooral een historische grond, en ook iets te maken met het … [Lees meer...] overNarratieve frustratie
letterkunde
De vaart der volkeren
Er is veel gebeurd sinds de Tweede Wereldoorlog. Taalwetgeving, ABN-campagnes, radio- en televisieprogramma’s: die eerste decennia werd veel tijd en energie besteed aan de promotie van het Algemeen Beschaafd Nederlands. Vanaf de jaren tachtig veranderde de focus, van Algemeen Beschaafd naar Algemeen Belgisch-Nederlands. Hoe dat in zijn werk ging, hoorden we in devorige … [Lees meer...] overDe vaart der volkeren
Postkoloniale podcast: Sandra Beerends en Dido Michielsen
In De postkoloniale podcast gaan Rick Honings, Scaliger-hoogleraar, en Coen van ’t Veer, docent-onderzoeker, van de Universiteit Leiden in gesprek met prominente onderzoekers en schrijvers over hun werk in relatie tot het koloniale verleden. Centraal staat de vraag in hoeverre het onderzoek naar (post)koloniale literatuur kan bijdragen aan de verwerking van het koloniale … [Lees meer...] overPostkoloniale podcast: Sandra Beerends en Dido Michielsen
Eenzaam strijden voor de beschaving
Anil Ramdas (1958-2012) was een man van engagement, nee, meer dan dat: hij was een man van idealen. En het hoogste ideaal was voor hem de beschaving – wat een schrijver moest doen is die beschaving verder helpen. Kan dat nog, in de 21e eeuw? Hij zelf lijkt uiteindelijk te hebben besloten van niet – toen hij bijna 12 jaar geleden, in februari 2012 zichzelf het leven … [Lees meer...] overEenzaam strijden voor de beschaving
Alsjeblieft: De Lyrisch-website met meer dan 80 literaire teksten voor het NVT-onderwijs!
NVT-scholieren enthousiast maken voor Nederlandse literatuur – dat is het doel van het Lyrisch!-project. Nu presenteren wij trots een website boordevol korte en krachtige literatuur voor beginners en gevorderden in het NVT-onderwijs. Rond 80 teksten – veel poëzie, maar ook verhalen en drama. De thema’s sluiten zo veel mogelijk aan bij onderwerpen die spelen in de les … [Lees meer...] overAlsjeblieft: De Lyrisch-website met meer dan 80 literaire teksten voor het NVT-onderwijs!
Wildwest met Gerrit Kouwenaar
Ik loop met jou in Berkeley over straat.Kijk nou hoe rustig deze zin hier staatna zoveel jaar. Maar je wordt kwaaden komt pas uren later tot bedaren.Je rookte een sigaret, dat had het ’mgedaan, was tegen het totaalverbod.Een cowboy sprak je daarop aan, vrij bot,maar ja, een Hollands dichter kauwt geen gum.Het was meteen al duidelijk in het huisen bij het zwembad van professor … [Lees meer...] overWildwest met Gerrit Kouwenaar
Nestas hagunnan: een kerndoel literaire overlevering!
Een wereld erbij in de onderbouw Vorig jaar maakten wij ons er in Wat unbidan wi nu hard voor om literaire overlevering in het programma van het schoolvak Nederlands voor de onderbouw te krijgen. Nu ziet het ernaar uit dat dit onderdeel daar inderdaad terecht zal komen. Wie namelijk de conceptkerndoelen Nederlands bekijkt, komt - na even bladeren of scrollen - bij … [Lees meer...] overNestas hagunnan: een kerndoel literaire overlevering!
Cobi van Baars
Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overCobi van Baars
Hoe ouder hoe vrolijker
Ongemerkt gaan de jaren voorbij. Over herinneringen schijnt een glans van strijklicht. Vroegere geliefden worden opgeroepen, reizen worden opnieuw beleefd en wat werd gelezen ligt opgeslagen in het geheugen. Een vertaler op leeftijd verzamelt zijn gedachten en ziet om met een milde glimlach. Geen geweeklaag over karige contracten, beroerde bezoldiging of onstuitbare ontlezing. … [Lees meer...] overHoe ouder hoe vrolijker
Verschenen: Ten Berge Handboek
H.C. ten Berge (1938) is de schrijver van een even veelzijdig als samenhangend oeuvre, waarvan poëzie de wezenskern vormt. In het jaar waarin hij zijn vijfentachtigste verjaardag viert, betreedt zijn schrijverschap het zevende decennium: van zijn debuutbundel Poolsneeuw (1964) tot en met Een kinderoog (2022). Ten Berge ontving een groot aantal literaire prijzen, waaronder de … [Lees meer...] overVerschenen: Ten Berge Handboek
Oproep: Een jaar dagelijks Gerrit Komrij in citaten
Op 30 maart 2024 zou Gerrit Komrij (1944-2012), een van de meest productieve, veelzijdige en spraakmakende Nederlandse schrijvers van de laatste halve eeuw, tachtig jaar zijn geworden. Komrij grossierde in sprankelend Nederlands, als dichter, columnist, essayist, romancier, toneelschrijver en, niet te vergeten, begenadigd spreker. Met een enorm vocabulaire, een speelse geest … [Lees meer...] overOproep: Een jaar dagelijks Gerrit Komrij in citaten
Het beste van boekwinkeltjes: Cees Nooteboom, De zwanen van de Theems (1959)
Helge Bonset schrijft iedere maand over Nederlandstalige boeken die je zou moeten (her)lezen Wie weet dat Cees Nooteboom ooit op 26-jarige leeftijd een toneelstuk heeft geschreven? Ik, want ik zag het op 15-jarige leeftijd in Grand Theater Gooiland in Hilversum. Het werd gespeeld door de Nederlandse Comedie, onder regie van Han Bentz van den Berg, en met acteurs Joan … [Lees meer...] overHet beste van boekwinkeltjes: Cees Nooteboom, De zwanen van de Theems (1959)
De positionering van de transfiguratie in de Heliand
In een eerdere bijdrage (Waar werd de Heliand geschreven?) hebben we gezien dat er aanwijzingen zijn dat de dichter van de Heliand voor zijn werk uit verschillende bronnen heeft geput. Waarschijnlijk het belangrijkste document dat daartoe behoort, is het Latijnse diatessaron dat samen met andere documenten in de Codex Fuldensis is opgenomen. Dit manuscript, dat zich in het … [Lees meer...] overDe positionering van de transfiguratie in de Heliand
Cornélie Noordwal: De negentiende-eeuwse schrijfster die je literatuurlessen een nieuwe invalshoek biedt
‘Ik zal niet rusten voordat ik alles van Noordwal gelezen heb,’ schreef Sylvia Witteman in een Volkskrantcolumn van 26 maart 2021. Ze ontdekte deze negentiende-eeuwse Haagse schrijfster dankzij een artikel van Simon Carmiggelt uit 1955. Na het lezen van Wim Tigges’ boek Cornélie Noordwal: de vergeten romans van een Haagse schrijfster deel ik dit voornemen. De recensie … [Lees meer...] overCornélie Noordwal: De negentiende-eeuwse schrijfster die je literatuurlessen een nieuwe invalshoek biedt
Wat zijn de gevolgen van de leescrisis?
Jongeren lezen steeds minder en slechter. Een kwart van hen haalt zelfs het basisniveau niet. Ook in de rest van de maatschappij neemt de geletterdheid af. Het taalniveau van studenten is vaak niet voldoende voor een goede start in het hoger onderwijs. De potentiële gevolgen zijn groot. Om mee te komen in de samenleving moet je goed kunnen lezen en schrijven. Wie bijsluiters … [Lees meer...] overWat zijn de gevolgen van de leescrisis?
Dis Grieks vir my
Nederlands, Grieks, Ida Gerhardt en Anna Maria van Schurman in Zuid-Afrika Terwijl het stof van de verkiezingen nog niet gedaald is, ga ik rustig verder met het najagen van mijn idealen: behalve de natuur, rechtvaardigheid voor meisjes en vrouwen in het hier en nu, maar ook in de geschiedenis. Ik vul zijn verhaal (History, his story, zijn verhaal) aan met Haar verhaal, met … [Lees meer...] overDis Grieks vir my
Was Homerus maar gereformeerd geweest
Over sommige waanzin wordt gezegd dat er systeem in zit. Bij Maarten Biesheuvel (1939-2020), een schrijver die zijn leven lang geplaagd werd door manies en depressies, zou je misschien nog beter kunnen zeggen: hij was gek, maar er zat karakter in. Hij bleef altijd zichzelf, ook in zijn meest vreemde uitlatingen kun je altijd de meester ontdekken, met zijn voorliefde voor … [Lees meer...] overWas Homerus maar gereformeerd geweest
Pefko, Koopman en Van Essen in het Torpedo-theater
De Nieuwe Contrabas 123 In een stampvol Torpedo-theater bespreken Hans en Chrétien de doodsstrijd van het Couperus-museum, de literaire hoofdstad als veilige thuisbasis en de houdbaarheidsdatum van Nederlandse schrijvers. Te gast zijn Emy Koopman (vanwege Kindertrein uit Boedapest) en David Pefko (vanwege De gebroeders Maxilari), alsmede Rob van Essen die in de … [Lees meer...] overPefko, Koopman en Van Essen in het Torpedo-theater
8-9 december 2023: De eerste gedrukte boeken in België
Bezoekers van het KBR museum krijgen op 8 en 9 december 2023 een unieke kans: boven op de vaste selectie van ca. 100 handschriften toont KBR 10 van de allervroegste gedrukte boeken in ons land. Het gaat om edities uit Aalst, Leuven, Brugge en Brussel, alle gedrukt tussen 1473 en 1475. Zij liggen uitzonderlijk niet achter glas in vitrines, maar kunnen in een exclusieve private … [Lees meer...] over8-9 december 2023: De eerste gedrukte boeken in België
Maak de wereld beter
Robert Vuijsjes ode aan het leven van Sheila Gogol Sheila Gogol, moeder van schrijver Robert Vuijsje, ontmoette Marilyn Monroe en Malcolm X, en was aanwezig bij historische momenten als de ‘I have a dream’-toespraak van Martin Luther King. Tot haar dood vorig jaar zette ze zich onvermoeibaar in voor vrede en verbinding. Nu heeft haar zoon Robert Vuijsje een ode geschreven: … [Lees meer...] overMaak de wereld beter
Een ordinaire roof
Het Betje Wolff-Museum meldt dat de verdwijning van de portretjes van Betje Wolff en Aagje Deken in 1975 geen diefstal door een bewonderaar was, maar een ordinaire roof. Het Museum werd toen verbouwd, en de kostbaarheden waren in een speciaal aangeschafte munitiekist met slot opgeborgen in de kluis van het Polderhuis van het Waterschap Beemster. Daar verdwenen begin maart niet … [Lees meer...] overEen ordinaire roof
13 december 2023: Bazarow.LIVE
In de decemberaflevering van Bazarow.LIVE in Bieb Neude praten Roeland Dobbelaer en Liliane Waanders met Mirjam Rotenstreich over Jij ontbreekt aan mij en met Dick de Vos over de Canon van de Nederlandse natuur die hij samenstelde. In De Kwestie komen twee schrijvers aan het woord die uit eigen ervaring spreken over de (on)vrijheid die zij voelden toen ze van personen … [Lees meer...] over13 december 2023: Bazarow.LIVE
30 novimber 2023: Skriuwerskafee
Op 30 novimber en 21 desimber yn 2023 en yn 2024 alle lêste tongersdeis fan de moanne kinne skriuwers en dichters inoar moetsje by it Skriuwerskafee, yn Kafee De Gouden Leeuw. Tusken 19.00 en 21.30 uur is der tiid om by te praten, wurk te dielen en literêre plannen te meitsjen. Nim ‘pinnefruchten’ en ideeën mei foar in ynspirearjende jûn. It Skriuwerskafee wurdt organisearre … [Lees meer...] over30 novimber 2023: Skriuwerskafee
Liederen van overgave
In Brief door tranen uitgewist lijkt een heel scala van poëtische mogelijkheden te worden opgeroepen. Het is de eerste brief in Nader tot U die begint met een psalminzet en zichzelf typeert als ‘een herfstlied, of avondzang.’ Met ‘Warte nur, warte nur’ in dezelfde alinea wordt het onderstreept: het is niet alleen een veelbetekenende verwijzing naar een gedicht, Wanderers … [Lees meer...] overLiederen van overgave
Paul Schnabel over zijn persoonlijke confrontatie met Louis Couperus
Couperus Cahier XIX verschenen: Paul Schnabel, Mijn Couperus '. Biografisch-autobiografisch Op 26 november 2023 is het 19e Couperus Cahier gepresenteerd in het Louis Couperus Museum. In ‘Mijn Couperus’ schrijft socioloog Paul Schnabel over zijn persoonlijke confrontatie met Couperus en diens oeuvre. Wat heeft Couperus voor hem betekend als opgroeiende jongeman en nu, zestig … [Lees meer...] overPaul Schnabel over zijn persoonlijke confrontatie met Louis Couperus
