door Marieke WinklerIn het kader van mijn promotieonderzoek naar de verhouding tussen de literaire kritiek en de literatuurwetenschap in Nederland ben ik al een tijdje bezig grip te krijgen op deze man: Nico Donkersloot (1902-1965).* In de jaren dertig beter bekend als de dichter en criticus Anthonie Donker. In 1930 richtte Donker het literaire maandblad Critisch Bulletin … [Lees meer...] overLiteraire ‘self-representation’ in een studie uit 1929
literatuurwetenschap
Call for Papers – Cross-Over 2015
Regionaal, (trans)nationaal, continentaal, globaalDefinities en methodologieën, grenzen en gemeenschappelijke ruimtes, schrijvers en erfgoedHet tweejaarlijkse congres Cross-Overvan de internationale letterkundige neerlandistiek heeft een interdisciplinaire opzet. Op 27 en 28 februari 2015 vindt het colloquium voor de eerste keer buiten de Lage Landen plaats, met als doel vooral … [Lees meer...] overCall for Papers – Cross-Over 2015
Labov en de literatuurwetenschap
Gert de Jager William Labov, de sociolinguïst aan wie Marc zo'n mooie serie wijdde, is de laatste taalkundige geweest die een diepgaande invloed op de literatuurwetenschap heeft uitgeoefend. Dankzij hem vielen nogal wat letterkundigen van een talig geloof af. Het heeft alles te maken met zijn sociologische blik. Wat was het geloof of paradigma? Dat was de overtuiging … [Lees meer...] overLabov en de literatuurwetenschap
26 t/m 28 maart 2014: Achter de verhalen 5: Terug naar de tekst?
Achter de verhalen, het algemene congres voor de moderne Nederlandse literatuurstudie, is aan zijn vijfde editie toe. Na twee afleveringen in België (Leuven en Gent) en twee in Nederland (Nijmegen en Utrecht) is Brussel aan de beurt. Het congres vindt plaats van woensdag 26 tot vrijdag 28 maart 2014 aan de Vrije Universiteit Brussel, onder de auspiciën van het Studiecentrum … [Lees meer...] over26 t/m 28 maart 2014: Achter de verhalen 5: Terug naar de tekst?
Pas verschenen: Yves T’Sjoen – Zoals een grens op de kaart
Onlangs is verschenen bij uitgeverij Academia Press: Zoals een grens op de kaart. Nederlandse literatuur in vergelijkend perspectief. In vijftien ‘gevalstudies’ staat de receptie van moderne literatuur centraal. In het eerste deel van het boek onderzoekt T’Sjoen transnationale relaties tussen Nederlandstalige en buitenlandse literatuur die door middel van vertalingen, … [Lees meer...] overPas verschenen: Yves T’Sjoen – Zoals een grens op de kaart
Slechte tijden, droevige boeken
Door Marc van Oostendorp Bron: PLOSOne De financiële letterkunde bestaat echt! Voor mijn vervolgverhaal De verleden tijd van lijken hier op Neder-L, bedacht ik een hoogleraar Financiële Letterkunde, omdat ik dacht dat dit absurd genoeg was. Het blijkt niet absurd; het blijkt de toekomst. In het online wetenschappelijke tijdschrift PLOS One verscheen … [Lees meer...] overSlechte tijden, droevige boeken
Ravenstein Seminar 2014: sprekers bekend!
Op donderdag 6 en vrijdag 7 februari 2014 vindt het jaarlijkse Ravenstein Seminar plaats voor promovendi en RMA-studenten met belangstelling voor literatuur en literatuurwetenschap. Zoals eerderaangekondigd is het thema dit jaar ‘Materiality of Literature’. Daarmee staat de vraag centraal hoe literatuur bestudeerd kan worden in een veranderend medialandschap. Met dit thema … [Lees meer...] overRavenstein Seminar 2014: sprekers bekend!
Promotie Esther Op de Beek over Evaluaties in de Nederlandse literaire dagbladkritiek,1955-2005
‘Populaire’ literatuur werd ook in 1955 gerecenseerd, van 'verzuilde' kritiek was nauwelijks sprake en aspecten als stijl en gelaagdheid blijven door de jaren heen dé criteria waarop romans beoordeeld worden. Esther Op de Beek promoveert op 15 januari aan de Radboud Universiteit op een onderzoek naar de literaire dagbladkritiek in Nederland 1955-2005.Anders dan in … [Lees meer...] overPromotie Esther Op de Beek over Evaluaties in de Nederlandse literaire dagbladkritiek,1955-2005
Terug naar de tekst II
door Marieke WinklerIn het handboek Het leven van teksten (2006) stellen Brillenburg Wurth & Rigney dat sinds de jaren ’70 het besef steeds sterker is geworden dat literatuur bestaat bij gratie van de lezer. De literatuur-wetenschapper is niet alleen geïnteresseerd in de bijzondere structuur van het literaire werk maar vooral ook in wat mensen doenmet literatuur. De … [Lees meer...] overTerug naar de tekst II
Nieuwe site met werk van en over Jeroen Mettes online
Op 4 november vindt de lancering plaats van www.n30.nl, een nieuwe site over het werk van dichter, criticus en literatuurwetenschapper Jeroen Mettes.Jeroen Mettes (1978-2006) staat bekend als de grootste revelatie van de Nederlandse poëzie van het afgelopen decennium. Zijn weblog 'Poëzienotities' baarde opzien, en na de uitgave van het tweedelige 'Nagelaten werk' … [Lees meer...] overNieuwe site met werk van en over Jeroen Mettes online
Nederlandse Poëzie Encyclopedie-nieuws
Door Bart FM DroogTerwijl een oud-geheime dienstdirecteur in een talkshow als dichter uit de kast komt en de eerste najaarsstorm drie doden kostte, wordt in de redactiekantoren van de NPE stug doorgewerkt aan de overzichten van de jaarlijkse reguliere dichtbundelproductie vanaf 1900. Zo zijn we deze week in de jaren 1961-1965 beland. Door eerst in de catalogus van het … [Lees meer...] overNederlandse Poëzie Encyclopedie-nieuws
Materiality of Literature
Thema Ravenstein Seminar 2014 bekendOp donderdag 6 en vrijdag 7 februari 2014 vindt het jaarlijkse Ravenstein Seminar plaats aan de Universiteit van Utrecht. Tijdens dit tweedaagse congres voor promovendi en research masterstudenten die geïnteresseerd zijn in de literatuurwetenschap staat het thema ‘Materiality of Literature’ centraal. Met dit thema plaatst Ravenstein 2014 … [Lees meer...] overMateriality of Literature
Terug naar de tekst I
Door Marieke WinklerIn het voorwoord van zijn boek Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur (2013) schrijft Thomas Vaessens dat hij specifiek gekozen heeft voor een benadering die een ‘terugkeer naar de tekst’ betekent. ‘[W]aar veel literatuurwetenschappelijk onderzoek de laatste decennia gericht was op de instituties om de literatuur heen (de kritiek, de … [Lees meer...] overTerug naar de tekst I
OSL Seminar “Fields, Graphs and Networks: New Sociologies of Literature”: open for application
The seminar ‘Fields, Graphs and Networks’ focuses on new applications of sociologically inspired theories and methods within Literary Studies. It provides an overview of innovative concepts and methods that can be used to study literature as a social phenomenon. Different guest speakers will elaborate on their research and illustrate methods of analyzing problems that … [Lees meer...] overOSL Seminar “Fields, Graphs and Networks: New Sociologies of Literature”: open for application
Realistisch frame (slot)
Gert de Jager Merkwaardig in Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur van Thomas Vaessens is dat er iets ontbreekt wat doet denken aan zijn framebegrip en in de jaren tachtig furore maakte in de literatuurwetenschap: het concept literatuuropvatting. Het werd min of meer gelijktijdig geïntroduceerd door J.J. Oversteegen en Hugo Verdaasdonk - door de eerste in zijn … [Lees meer...] overRealistisch frame (slot)
Realistisch frame (6)
Gert de Jager Afkomst van Den Brabander volgens het modernistische frame en dus als een perfect mechaniekje. Wat valt er te zien? Afkomst Hij maakte haar een kind;dat kind ben ik.Hij heeft haar nooit bemind:hij was niet snik.’t Was kermis en hij was bezopen;‘t werd een weerbarstig broek-afstropen…En toen kwam ik.Voor het fatsoen heeft men mij laten … [Lees meer...] overRealistisch frame (6)
Realistisch frame (5)
Gert de JagerTwee soorten lezers. De lezers van literatuur die in de afgelopen tweehonderd jaar bij hun lectuur in totaal vijf frames hebben ingezet: historische lezers. En de lezers tot wie Thomas Vaessens zich richt in Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur en die de frames kunnen gebruiken als ‘productieve leesstrategie’. Die laatste lezers, door Vaessens … [Lees meer...] overRealistisch frame (5)
Fouten, misgrepen en tekortkomingen
Heibel in de literatuurwetenschapDoor Marc van OostendorpVan sommige recensies van boeken die je zelf gelezen hebt, kijkt een mens op. Voor mij was het venijnige artikel dat Jaap Goedegebuure schreef over Thomas Vaessens in Trouw van dit weekeinde, een voorbeeld. Ging dat wel over hetzelfde boek dat ik gelezen had?De lezer van dit weblog weet inmiddels wel dat Thomas … [Lees meer...] overFouten, misgrepen en tekortkomingen
Realistisch frame (4)
Gert de Jager Wat voorafging: Vijf ‘frames’, cognitieve schema’s die bepalen hoe we de wereld zien, hebben de afgelopen tweehonderd jaar een belangrijke rol gespeeld in de literatuurgeschiedenis. Aldus Thomas Vaessens in zijn Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur. Of en in hoeverre daar iets voor te zeggen valt, zou moeten blijken aan de hand van het gedicht … [Lees meer...] overRealistisch frame (4)
Realistisch frame (3)
Gert de Jager Opvallend aan Vaessens’ romantische frame is dat het zo lijkt op het realistische frame. In plaats van de realistische tegensteling tussen ‘menselijk’ en ‘onmenselijk’ hebben we nu een romantische tussen ‘organisch’ en ‘mechanisch’. Het mechanische kennen we van het realistische frame en daar had het dezelfde negatieve lading. Dat heeft alles te maken … [Lees meer...] overRealistisch frame (3)
Realistisch frame (2)
Gert de Jager De frames van de lezer en het gedicht van Den Brabander. Ik citeer het nog een keer: Afkomst Hij maakte haar een kind;dat kind ben ik.Hij heeft haar nooit bemind:hij was niet snik.’t Was kermis en hij was bezopen;‘t werd een weerbarstig broek-afstropen…En toen kwam ik.Voor het fatsoen heeft men mij laten dopen. De literair-historische … [Lees meer...] overRealistisch frame (2)
Realistisch frame (1)
Gert de JagerEn toen de praktijk. Het gedicht op de kalender van Van Oorschot vandaag: Afkomst Hij maakte haar een kind;dat kind ben ik.Hij heeft haar nooit bemind:hij was niet snik.’t Was kermis en hij was bezopen;‘t werd een weerbarstig broek-afstropen…En toen kwam ik.Voor het fatsoen heeft men mij laten dopen. Niet direct een wereldgedicht, maar wel een … [Lees meer...] overRealistisch frame (1)
Lezen door een 3D-bril
Over Thomas Vaessens' Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuurDoor Marc van OostendorpHip filmpje ter illustratie hip filmpjeHet werk van de Amsterdamse hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde Thomas Vaessens is fascinerend om te volgen. Hij werkt hard en hij denkt altijd serieus na over zijn vak. Daarbij probeert hij verder te kijken dan de individuele … [Lees meer...] overLezen door een 3D-bril
Seminar: Lezen en leesonderzoek in het digitale tijdperk
Datum: maandag 6 mei 2013Tijd: 15.00 uur – 17.30 uurLocatie: Universiteit Utrecht, Kromme Nieuwegracht 80, zaal 1.06 (Stijlkamer Van Ravensteyn)Door de opkomst van de digitale media is niet alleen het lezen zelf maar ook het leesonderzoek ingrijpend veranderd. Literatuur-, media- en boekwetenschappers doen verwoede pogingen in kaart te brengen wat voor veranderingen het lezen … [Lees meer...] overSeminar: Lezen en leesonderzoek in het digitale tijdperk
Masterclass ‘discourse analysis’ door prof.dr. Dominique Maingueneau (Sorbonne)
Datum: vrijdag 22 maart 2013Locatie: Bungehuis 1.01, Spuistraat 210, AmsterdamTijd: 14.00-17.30 + borrelAanmelding: gratis, neem contact op met Eloe Kingma via OSL-fgw@uva.nlMaingueneau ontwikkelde met behulp van centrale begrippen uit de linguïstiek (zoals enonciation, shifters, deiktische woorden, reported speech) een theoretische invalshoek voor het … [Lees meer...] overMasterclass ‘discourse analysis’ door prof.dr. Dominique Maingueneau (Sorbonne)
