Wat betekent fictie? Dat is een uitdagende vraag voor de betekenisleer, bijvoorbeeld omdat er vaak van wordt uitgegaan dat de betekenis van een keiharde nonfictiezin zoals 'het regent' iets te maken heeft met de vraag of het buiten wel of niet regent. In het eerste geval is de zin waar en in het tweede niet. Zinnen verwijzen in dat opzicht naar de werkelijkheid buiten de taal – … [Lees meer...] overHet verschil tussen ‘in’ en ‘volgens’
non-fictie
Oude non-fictieteksten # 8: Zoekend lezen
Door Berthold van MarisPaarden speelden een belangrijke rol in het leven van Constantijn Huygens Junior (1628-1697). In zijn Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696 komt het woord “peerd” 450 keer voor. “Smergens was Rood bij mij, om over peerden te spreken.”“Naermidd. was naer mijn peerden sien tot den boer daer se stonden.”“Kocht een bruyn peerd voor mij door … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten # 8: Zoekend lezen
Oude non-fictieteksten # 7: Een blinde herinnert zich kleuren
Door Bertold van MarisGérard de Lairesse: “Satyr en nimf met jonge faun”Welke kleur heeft de menselijke huid? Gérard de Lairesse schrijft in zijn Groot Schilderboek uit 1707 over “de Koleur der Naakten”:“De verschillende koleuren der naakten, zyn zo menigvuldig en veelerly, als de voorwerpen zelve zyn, ja by na ontelbaar.”Evengoed zijn er wel wat vuistregels te geven:“Het kind, … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten # 7: Een blinde herinnert zich kleuren
Oude non-fictieteksten # 6: Een geschiedenisles uit de veertiende eeuw
Door Berthold van MarisHoe ontstaat een oorlog? Jan van Boendale beschrijft het zo, in zijn veertiende-eeuwse kroniek van het hertogdom Brabant:"Die haet tusschen die twee wies In lanc soe meer, gheloeft mi dies, Soe dat ten lesten ute brac Dovermoet, die hen stac Int herte, in beiden siden, Soe dat si, ten lesten tiden, Orloghen ghinghen … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten # 6: Een geschiedenisles uit de veertiende eeuw
Oude non-fictieteksten #5: In 1680 schreven mensen ook al op wc-muren
Door Berthold van MarisHier gaan alle broeken omlaag en alle rokken omhoog, schreef een onbekende rond 1680 op de muur van een toilet. Hij formuleerde het in de vorm van een aansporing en op rijm:"Licht op uw Rok, stryk af uw Broek / Dat vind men hier in dezen hoek."De dichter Hieronmymus Sweets noteerde dergelijke tekstjes, als hij ze tegenkwam. Hij nam ze op in zijn … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #5: In 1680 schreven mensen ook al op wc-muren
Oude non-fictieteksten #4: De eerste journalist was een houthandelaar
Door Berthold van MarisOp 7 oktober 1682 dook er een walvis op voor de kust van Zeeland. Een jongen die met zijn vader aan het vissen was, zag hem:"Toen de Iongen hem eerst in 't gesigt kreeg, schoot hij so hoog uijt 'et water, dat de Iongen (na sijn oordeel) meer als 't halve lijf sag. En straks we'er onder, en dan we'er boven komende, blies hij t' elkens een straal water; wel … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #4: De eerste journalist was een houthandelaar
Oude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Door Berthold van MarisDe geschiedenis komt maar op één manier echt tot leven: door erover te lezen in ooggetuigenverslagen. Zo'n ooggetuigeverslag is het Journaal van Constatijn Huygens Junior, een zoon van de bekende dichter die ook Constantijn Huygens heette. Terwijl de vader schreef in een barokke, maniëristische stijl die anderen wilde behagen, schrijft de zoon … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Ook de koningin heeft een vagina
Oude non-fictieteksten #2 Door Berthold van Maris De menstruatie werd in de veertiende eeuw "die bloeme" genoemd. De middeleeuwse tekst Der mannen ende der vrouwen heimelijcheit legt uit waarom: "Want gelijc alse men siet Dat de bloeme en draget niet Sonder bloyen, dat verstaet, Diegelike so ne ontfaet Dat wijf sonder bloeme geen kind." Zoals een plant eerst … [Lees meer...] overOok de koningin heeft een vagina
Oude non-fictieteksten #1: Het lijk droeg rode kousen
[In een nieuwe reeks op Neder-L maandelijks een column van Berthold van Maris over het lezen van oude non-fictieteksten.]Door Berthold van MarisOp 21 december 1483 werd in Brugge, bij de Sint Jansbrug, "ghevischt eenen verdroncken man (...) ende hi hadde an twee roode cousen."In "Het boeck van al 't gene datter geschiedt is binnen Brugghe" wordt door een anonieme … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #1: Het lijk droeg rode kousen
Pas verschenen: Themanummer Werkwinkel over literaire non-fictie
Met genoegen willen we uw aandacht vestigen op het nieuwe themanummer van Werkwinkel: Tijdschrift voor Nederlandse en Zuid-Afrikaanse Studies dat in mei 2012 is verschenen met daarin teksten van o.a. Bertram Mourits, Luc Renders, Sander Bax en Gabor Pusztai. Deze auteurs nemen het verschijnselliteraire non-fictie onder de loep waarmee we het debat over … [Lees meer...] overPas verschenen: Themanummer Werkwinkel over literaire non-fictie