Door Henk Wolf In het oosten van Nederland en het noorden van Duitsland worden Germaanse dialecten gesproken die in de taalwetenschap traditioneel als Nedersaksisch worden benoemd. Die term is een paar decennia geleden wat algemener bekend geraakt, vooral door de streektaalbeweging in het Nederlandse deel van het verspreidingsgebied. In 1996 kreeg de naam zelfs een … [Lees meer...] overNedersaksisch is niet opeens officieel ‘deel van het Nederlands’
taalbeleid
“Kind moet over op het ‘plat’”
Door Leonie Cornips “Kind moet over op ‘plat’”, kopt De Limburger afgelopen week boven een artikel van verslaggever Jule Peeters. Waarom besteedt De Limburger juist nu aandacht aan Limburgs op de peuterspeelzaal en waarom op deze wijze? Waarom ik namens de leerstoel Taalcultuur in Limburg pleit voor meertalige peuterspeelzalen schreef ik in twee eerdere columns (hier en hier), … [Lees meer...] over“Kind moet over op het ‘plat’”
Taalwetenschap en streektaalbeleid
De casus Europees Handvest voor Regionale Talen of Talen van Minderheden Door Marc van Oostendorp De anonieme toehoorder die na afloop van een lezing ooit tegen de Amerikaanse dialectoloog Uriel Weinreich zei dat ‘a sprakh iz a dialekt mit an armey un flot’ (een taal is een dialect met een leger en een vloot, in het Jiddisj), heeft niet geweten hoe invloedrijk zijn dictum zou … [Lees meer...] overTaalwetenschap en streektaalbeleid
Laat duizend bloemen bloeien? Een debat over taalvariatie in Vlaanderen en Nederland
Taalvariatie is de nieuwe mantra in de taalwetenschap. Niemand ontkent ze; ze is er, net zoals diversiteit in de samenleving. De vraag is: hoe gaan we ermee om? Is de tussentaal in Vlaanderen nu een usurpator of een legitieme, want bestaande en door meer en meer mensen als vanzelfsprekend beschouwde variëteit van het Nederlands in België? In Nederland kun je dezelfde … [Lees meer...] overLaat duizend bloemen bloeien? Een debat over taalvariatie in Vlaanderen en Nederland
Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Op 19 april vond in Gent het symposium 'Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid' plaats. De taalkundige Miet Ooms plaatste video's van de lezingen op dit symposium op haar YouTube-kanaal. U kunt de filmpjes hier bekijken: Joël De Ceulaer: Slordigheid als norm. … [Lees meer...] overWeg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Oop Gesprek by Engelenburghuis
‘n Oop gesprek oor die uitdagings ten opsigte van leierskap met betrekking tot taaldiversiteit, wat 7 Februarie 2018 by die Engelenburghuis in Pretoria plaasgevind het. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overOop Gesprek by Engelenburghuis
Leeuwarden, 8 en 9 juni 2018: Zin en onzin van streektaal- en dialectpromotie.
13de jaarlijkse streektaalconferentie van de Stichting Nederlandse Dialecten De jaarlijkse streektaalconferentie is een initiatief van de Stichting Nederlandse Dialecten (SND) en wordt dit jaar georganiseerd door de Fryske Akademy in samenwerking met de Afûk en de Nederlandse Taalunie. De conferentie is te gast in het Talenpaviljoen en de Talentuin van Lân fan taal in … [Lees meer...] overLeeuwarden, 8 en 9 juni 2018: Zin en onzin van streektaal- en dialectpromotie.
Hoe gaat Zuid-Afrika om met meertaligheid?
Dit stuk verschijnt in het kader van de Nieuwsbrief Neerlandistiek voor de klas. Het bevat geen origineel onderzoek, maar is een vereenvoudigde weergave van recent onderzoek op het gebied van het Nederlands, speciaal bedoeld voor leerlingen van de middelbare school. Door Marten van der Meulen Zuid-Afrika is taalkundig gezien een ontzettend interessant land. Niet alleen omdat … [Lees meer...] overHoe gaat Zuid-Afrika om met meertaligheid?
19 april 2018, Nijmegen: Lezing door prof. Wannie Carstens: Why don’t we just all speak English?
Prof. Wannie Carstens (Noordwes-Universiteit, Potchefstroom, Zuid-Afrika) geeft op 19 april een lezing aan de Radboud Universiteit Nijmegen: “Why don’t we just all speak English?” (Waarom praat ons almal nie maar net Engels nie?) Suid-Afrika is sedert 1994 in ʼn tyd van oorgang – op verskeie vlakke. Enige persoon wat die nuus oor gebeure in SA volg, sal hiervan bewus … [Lees meer...] over19 april 2018, Nijmegen: Lezing door prof. Wannie Carstens: Why don’t we just all speak English?
Positiepaper: De positie van de erkende regionale talen in Nederland
Door Roeland van Hout, Henk Bloemhoff, Leonie Cornips, Goffe Jensma en Joep Leerssen Onderstaand positiepaper is uitgedeeld tijdens de Rondetafelbijeenkomst van de Nederlandse Taalunie over taalvariatie, 14 maart 2018, Rotterdam. De Taalunie wil een taalbeleid gestalte geven met nadrukkelijke, positieve aandacht voor variatie in het Nederlands. Het lijkt ons belangrijk dat … [Lees meer...] overPositiepaper: De positie van de erkende regionale talen in Nederland
Is het Nederlands de eigen taal van alle Nederlanders?
Door Marc van Oostendorp "De eigen taal is bij uitstek het instrument voor het denken". Wie zoiets schrijft in een pleidooi tegen het Engels in het hoger onderwijs – de classicus Anton van Hooff deed het deze week in Trouw – kan in bepaalde kringen kennelijk op bijval rekenen. Terwijl het een ui is van dubieuze aannamen. De eerste rok: dat taal uberhaupt een … [Lees meer...] overIs het Nederlands de eigen taal van alle Nederlanders?
19 april 2018, Gent: Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Recent hebben we in Vlaanderen een heuse discussie gekend, bijwijlen een hetze, tussen (en onder) academici en journalisten rond het 'Standaardnederlands'. We zien dat het taaldebat zeer emotioneel en gevoelig is en blijft. Hoe kunnen we toch met zinvolle bijdragen tot een goed taalbeleid komen? Taalpolarisatie staat immers een goed taalbeleid in de weg. Op donderdag 19 … [Lees meer...] over19 april 2018, Gent: Weg van de polarisatie. Naar een positief en pragmatisch taalbeleid
Verantwoordelijk
Door Marc van Oostendorp "Ja, het is vreselijk!" De vrouw in de bus draaide zich naar me toe om de ernst van de situatie nog dieper te laten doordringen. Ze had gehoord dat ik met een collega praatte; ik legde hem uit dat ik dit jaar een college had gegeven dat Letteren-studenten klaarstoomde voor de verplichte taaltoets voor eerstejaars. "Ze maken in hun werkstukken allemaal … [Lees meer...] overVerantwoordelijk
Nieuw Limburgs taalbeleid: Een convenant is drijfzand voor het Limburgs
Sinds enkele maanden is er weer volop discussie over een nieuw Limburgs taalbeleid. De Provincie Limburg heeft de Raod van 't Limburgs gevraagd een nieuwe visienota voor te leggen. De vraag is of er een verdere erkenning voor het Limburgs naar Fries model moet komen óf een taalbeleid op basis van een door de Nederlandse overheid aangeboden convenant? Welke weg biedt de meeste … [Lees meer...] overNieuw Limburgs taalbeleid: Een convenant is drijfzand voor het Limburgs
Nieuw Landelijk Platform gaat zich hard maken voor het talenonderwijs
(Persbericht Radboud Universiteit) Is verengelsing van het hoger onderwijs nu wel of geen goede zaak? Welke economische voordelen loopt Nederland mis doordat we steeds slechter Duits en Frans spreken? Hoe lossen we het tekort aan docenten Nederlands en Duits in het voortgezet onderwijs op? Met dit soort vraagstukken gaat een nieuw Landelijk Platform voor de Talen zich … [Lees meer...] overNieuw Landelijk Platform gaat zich hard maken voor het talenonderwijs
Wetenschappelijke argumenten voor bezorgdheid over verengelsing aan de universiteit
Door Freek Van de Velde In Nederland woedt dezer dagen een debat over verengelsing aan de universiteit. Hoe breed dat debat gevoerd wordt, en of naast een handvol journalisten, politici, en natuurlijk de werknemers aan de universiteiten zelf nog andere mensen onrustig slapen door de tsunami van het Engels, is moeilijk in te schatten. Je zou denken dat ook taalkundigen zich … [Lees meer...] overWetenschappelijke argumenten voor bezorgdheid over verengelsing aan de universiteit
Taal in het hoger onderwijs. Ministers Van Engelshoven en Slob: grijp uw kans!
Door Marc van Oostendorp Ik word soms een beetje mismoedig van de discussie over het Engels in het hoger onderwijs. Er wordt nu al een tijdje redelijk intensief gedebatteerd en erg snel vooruit komen we niet. Toch gloorde er bij mij ineens een sprankje hoop toen ik deze week een bericht las over een ophanden zijnde 'visiebrief' van minister Van Engelshoven over dit … [Lees meer...] overTaal in het hoger onderwijs. Ministers Van Engelshoven en Slob: grijp uw kans!
Let’s talk about Nederlands
Door Marc van Oostendorp Goed zo! riepen allerlei eerzame en geleerde lieden toen de Groningse dichter Jan Pieter Rawie meldde dat hij zich niet zou laten 'dwingen' om een lezing over zijn werk te geven in het Engels. In deze video probeer ik uit te leggen waarom een dergelijke houding volgens mij uiteindelijk schadelijk is voor het Nederlands. (Deze video bekijken op … [Lees meer...] overLet’s talk about Nederlands
Nieuwjaarsboodschap Taalunie
Door Leonie Cornips Onder de ‘beste-wensen’-boodschappen kreeg ik ook de nieuwjaarsfolder Tal van Talen. In en Om het Nederlands van de Taalunie onder ogen. De folder visualiseert en verwoordt de boodschap van de Taalunie anno 2018: Nederland en België is rijk aan variatie en meertaligheid. De strip op de voorkant van de folder bevat noodgedwongen een dosis versimpeling in de … [Lees meer...] overNieuwjaarsboodschap Taalunie
Kamerleden: handen uit de mouwen!
Door Marc van Oostendorp Er is in Nederland één taalminderheid die grote behoefte heeft aan erkenning, één groep van ongeveer 60.000 mensen die een mooie en expressieve taal hebben, een taal van eigen bodem, een taal die nauwelijks te vergelijken is met het Nederlands, een taal die onze steun verdient, die de overheid voor een betrekkelijk klein bedrag zou kunnen verlenen. De … [Lees meer...] overKamerleden: handen uit de mouwen!
Peutertaalbeleid
Door Leonie Cornips Tijdens het streektaalsymposium, georganiseerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Deventer, heb ik gepleit voor een taalbeleid voor peuterspeelzalen in Limburg. Hoe ben ik tot dit advies gekomen? (Groot)ouders vertellen: ‘Ons kind weigert sinds de peuterspeelzaal Limburgs te spreken, ook al houden we thuis Limburgs aan.’ Juist peuterspeelzalen, … [Lees meer...] overPeutertaalbeleid
Verplicht boek voor alle Nederlandse taalkundigen
Door Marc van Oostendorp Het kan niet gemakkelijk zijn om een Vlaamse intellectueel te zijn. Er is altijd gedoe om taal, op een manier die een Nederlander zich over het algemeen niet kan voorstellen: iedere keuze die je maakt in taalzaken – hoe nauwkeurig je je aan de standaard houdt, wat je precies als standaard beschouwt, hoeveel dialect je je permitteert – is niet alleen … [Lees meer...] overVerplicht boek voor alle Nederlandse taalkundigen
4 november 2017: het Nationale Taaldebat
Komt het Nederlands in de verdrukking nu het Engels op de universiteit oprukt? Zijn er ook politici die niet hun betogen framen en spinnen? Kunnen en willen we wel genderneutraal praten (denk aan het gebruik van "reizigers" door de NS)? Doe mee aan het eerste Nationale Taaldebat op zaterdag 4 november. Het debat wordt geleid door Frits Spits en wordt live uitgezonden in het … [Lees meer...] over4 november 2017: het Nationale Taaldebat
Over streektaalgrenzen heen
Door Marcel Plaatsman Als bierliefhebber bezoek ik regelmatig bierfestivals, als thuisdialectoloog voortaan ook taalconferenties. Gisteren was ik in Amsterdam voor een streektaalconferentie – dat is een soort festival met in plaats van bier lezingen, en in plaats van bierliefhebbers taalkundigen om mee te praten. Voor mij toch wel gefundenes Fressen, zoiets. Ik heb er ′n … [Lees meer...] overOver streektaalgrenzen heen
Koen Jaspaert (1956-2017) als Algemeen Secretaris van de Nederlandse Taalunie
Door Elisabeth D'Halleweyn Koen Jaspaert kende ik enkel van naam toen ik zitting nam in de driekoppig personeelsafvaardiging die in 1998 de beoogde nieuwe algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie moest ‘keuren’. Daar zat hij dan: een imposante man met priemende ogen, zware wenkbrauwen, kort stekelig haar maar wonderlijk zachte stem. ‘En?’ vroegen de collega’s na het … [Lees meer...] overKoen Jaspaert (1956-2017) als Algemeen Secretaris van de Nederlandse Taalunie
