Kant-en-klare speelse opdrachten voor het vak Nederlands Voor het vak Nederlands lopen leerlingen in het voortgezet onderwijs vaak niet snel warm. Het voelt als saai en bekend, omdat je de taal al kent. Toch valt er ook heel veel leuks te ontdekken, is de overtuiging van docent Cécile van de Pol. ‘Leuk en leerzaam, dat gaat heel goed samen.’ In het boekje Taalbijters … [Lees meer...] overVerschenen: Taalbijters
taalbeschouwing
Taalkundig redeneren in taalonderwijs
De laatste jaren krijgt taalkundig redeneren steeds meer aandacht in het schoolvak Nederlands. Maar wat houdt het precies in, en wat weten we erover uit wetenschappelijk onderzoek? In een drieluik in het Handboek Vakdidactiek Nederlands beantwoorden Leonie Goutier en Jimmy van Rijt deze vragen: … [Lees meer...] overTaalkundig redeneren in taalonderwijs
In geval van twijfel
Opa vertelt alweer. Uit West-Noordbrabant, en later heel Nederland, kende ik ‘eh’ en ‘uh’ en ook ‘ehm’. Verder was me, veel minder frequent, het ironische, stripfiguurachtige ‘eeuwh’ bekend. Dat zou ik vanaf 2001 in Vlaanderen herontmoeten. Toch nog een aanknopingspuntje in mijn nieuwe woonland, waar bij twijfel plots de a-klank domineerde. Tot in de meest expliciete … [Lees meer...] overIn geval van twijfel
Hoe talen verschillen!
Hoe talen verschillen, denk ik wel eens, wanneer ik met Mohannd en Rahaf probeer te converseren in mijn door hen gebroken Nederlands en hun voor mij ondoorgrondelijke Arabisch. De verschillen zijn zo groot, dat ik ze niet gemakkelijk uit kan leggen. Ik denk het, ‘Hoe talen verschillen’, ook wel eens als ik gewoon een Engelstalige roman lees, bijvoorbeeld The Edge of the … [Lees meer...] overHoe talen verschillen!
Hoe vangen we geur in woorden?
Waarom is het zo lastig om geuren goed te omschrijven? Hadden we vroeger meer woorden voor geur? Kun je met meer geurwoorden beter over geur praten? En hoe belangrijk is het om over geur te (kunnen) praten? We spreken erover met kunst- en geurhistorica Caro Verbeek. Een odoresk gesprek over geurwoorden, geurindelingen en geurhistorie, over de Maleisische Jahai die veel … [Lees meer...] overHoe vangen we geur in woorden?
Ontwaakt, verworpenen
In Bea Vianens roman Sarnami, hai (1969) viel me een lidwoord op. Het komt tweemaal voor, vlak na elkaar, bij het achttienjarige personage Radj. Dat hij nog ‘een werk’ moet zoeken en dat hij ‘een werk’ heeft gevonden. Onnadenkend gewend ben ik dit substantief aan te treffen zonder lidwoord. Wie buiten de arbeidsmarkt staat, zoekt en vindt ‘werk’. Dan is dat … [Lees meer...] overOntwaakt, verworpenen
Met verschillende hardheid
Het blijft merkwaardig om het met jezelf oneens te raken. Recent blogde ik dat het woord ‘veilig’ door grosgebruik alle betekenis had verloren. In samenlevingen, bedoelde ik, waar geen totalitarisme de dienst uitmaakt, geen alligators en pythons zonder bodycam over straat paraderen en waar de kans op vulkaanuitbarstingen, orkanen en overstromingen minimaal is. Maar … [Lees meer...] overMet verschillende hardheid
eigenares, eigenaarster of eigenarette?
Het centraal schriftelijk eindexamen Nederlands omvat de domeinen leesvaardigheid en argumentatieve vaardigheden. Dat is vastgelegd in het examenprogramma dat sinds 2014 van kracht is. Bij het inrichten van de schoolexamens hebben scholen wel vrijheid. Ze kunnen ervoor kiezen om dezelfde onderdelen te examineren die aan bod komen in het centraal eindexamen, maar het is ook … [Lees meer...] overeigenares, eigenaarster of eigenarette?
Je blij voelen van ontleden
Linguïstisch Miniatuurtje CLXXI In de Facebookgroep Leraar Nederlands vraagt een leraar om hulp bij de ontleding van het zinnetje ‘Ik voel me blij’. Prompt ontspint zich allereerst een kleine discussie over de vraag of ‘zich voelen’ wel een verplicht wederkerend werkwoord is en ‘me’ dus tot het gezegde behoort, maar die lijkt snel beslecht doordat iemand terecht opmerkt … [Lees meer...] overJe blij voelen van ontleden
Leraar even slechte taalbeschouwer als z’n leerlingen
Door Henk Wolf Stel: een groepje leerling-monteurs krijgt op stage in een garagebedrijf de opdracht de versnellingspook van de auto van een klant te vervangen. Een van de leerlingen krabt aan z'n kruin, een tweede friemelt op z'n telefoontje, een derde zegt ten slotte openlijk: "Meneer, ik snap er helemaal niks van."Geschrokken vraagt de chef werkplaats wat het probleem … [Lees meer...] overLeraar even slechte taalbeschouwer als z’n leerlingen
Taalbeschouwing: hoe het dus niet moet
door Peter-Arno Coppen Welkom, jongens en meisjes, bij alweer de eerste aflevering van onze rubriek Taalbeschouwing voor beginners. Vandaag: Hoe het dus niet moet. Om te beginnen: neem de Volkskrantbijlage van donderdag 14 januari 2021, en sla de pagina ‘Taal’ op, pagina V11. Misschien ken je die pagina, en heb je al eens eerder de grappige foto’s rechtsboven bekeken, of de … [Lees meer...] overTaalbeschouwing: hoe het dus niet moet