Door Marc van Oostendorp Het leukste, het allerleukste, van de taalkunde is geloof ik dat je je steeds weer kunt verwonderen over het alledaagse. Neem de Nederlandse rangtelwoorden: eerste, tweede, derde, vierde, vijfde, zesde, zevende, achtste, negende, tiende, elfde, twaalfde,.... Een eenvoudig rijtje. Derde is een beetje vreemd, want I zou regelmatiger zijn. Zoals … [Lees meer...] overWaarom ‘driede’ makkelijker is dan ‘derde’
telwoorden
Het gekke telwoord ‘anderhalf’
Door Henk Wolf Laatst las ik in een Duits boek dat een conservatieve spreker werd gekarakteriseerd doordat ie 'nog' anderthalb zei en niet het modernere eineinhalb gebruikte. Dat anderthalb ouderwets kan worden gevonden, wist ik niet. Ik kom net niet vaak genoeg in Duitsland om dat soort verschuivingen in gevoelswaarde allemaal op te pikken. Regelmatig patroon Volgens … [Lees meer...] overHet gekke telwoord ‘anderhalf’
Nul bananen is niet hetzelfde als geen bananen
Door Marc van Oostendorp De wetenschap, die voor niets staat, heeft nu ook een aantal raadselen rond het woord nul ontsloten. Nul is een raar telwoord. Historisch is het zoals bekend een betrekkelijk jonge uitvinding in de wiskunde, en de betekenis ervan is niet erg intuïtief. Wat wat zijn precies nul bananen? Wat moeten we ons daarbij voorstellen? En wat onderscheidt die nul … [Lees meer...] overNul bananen is niet hetzelfde als geen bananen
Tegen de twintig gasten op het feest
Door Marc van Oostendorp Er schijnen mensen, zelfs intelligente mensen, te zijn die niet precies willen weten hoe de zinnen die ze iedere dag uitspreken precies in elkaar zitten: Ze rijgen de hele dag woorden aan elkaar en ontrafelen de woordenstroom van anderen, maar hoe ze dat allemaal precies doen, dat laat ze koud. Dat zijn de mensen die niet ineens verwonderd stil kunnen … [Lees meer...] overTegen de twintig gasten op het feest
Telwoorden zijn vreemd
Door Marc van Oostendorp De namen van getallen zijn opvallend traag. Dat is de conclusie van een nieuw onderzoek dat verscheen in Philosophical Transactions of the Royal Society B (Biology). De auteurs, beide evolutiebioloog, laten zien dat telwoorden (een, twee, drie, vier, enz.) minder snel veranderen dan andere woorden. In verwante talen lijken ze, gemiddeld … [Lees meer...] overTelwoorden zijn vreemd
Een paar tien
De deskundigen zijn eruit: honderd is een zelfstandig naamwoord. Nu moeten ze het nog eens zien te worden over tien!Dat honderd een zelfstandig naamwoord is, is duidelijk. Je kunt er een meervoud van maken (honderden), je kunt er een lidwoord en een bijvoeglijk naamwoord voor zetten (een dikke honderd) en ook een voorzetsel (boven de honderd) dat zelfs weer nader bepaald … [Lees meer...] overEen paar tien