Een van de meest boeiende aspecten van mijn werk aan de Rijksuniversiteit Groningen is het onderwijs voor steeds grotere groepen studenten van over de hele wereld. Vandaag begon ik met zo'n groep van vijfentwintig studenten in de onderzoeksmaster Arts, Media and Literary Studies aan een cursus over het ontwerpen van onderzoek. (Vanwege mijn door prednison en antibiotica … [Lees meer...] overOver de universiteit gesproken
wetenschapsbeleid
Bestaat er politiek neutrale taalwetenschap?
Het is een interessant punt, dat de Amerikaanse geleerde Aris M. Clemons maakt in de bundel Decolonizing linguistics: Apolitieke taalkunde bestaat niet, en moet ook niet bestaan. Dat is ook meteen (in het Engels) de titel van haar artikel, dat ze zelf als volgt samenvat: Dit hoofdstuk stelt dat wetenschappelijke objectiviteit, en de idealisering ervan, zelf een ideologie is … [Lees meer...] overBestaat er politiek neutrale taalwetenschap?
Voor een caraïbische taalkunde
Het is een confronterend stuk, dat Ben Braithwaite en Kristian Ali schreven voor het boek Decolonizing Linguistics: een hoofdstuk waarin ze laten zien hoe centralistisch het academisch bedrijf nog altijd is – een bedrijf waarin er bepaalde centra van onderzoek zijn waar zogeheten excellent onderzoek wordt gedaan en waar de onderzoekers eigenlijk geen kennis hoeven te nemen van … [Lees meer...] overVoor een caraïbische taalkunde
Leve de internationalisering
Een van de mooiere dingen die de Nederlandse universiteiten de afgelopen decennia is overkomen, is de internationalisering – de toevloed van buitenlanders, vooral studenten, naar onze collegezalen. De lof ervan is al vaker gezongen: de mogelijkheden die het allen die in zo'n zaal geeft tot een bredere blik, een andere kijk op de aangeboden inhoud én op het leven. Als ik in … [Lees meer...] overLeve de internationalisering
Een vurig betoog
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (4.8) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. In dit stukje passeren een virulente voor- en een passionele tegenstander die vanuit hun … [Lees meer...] overEen vurig betoog
Het systeem van wetenschappelijk publiceren is kapot
Maar liefst twee voorbeelden kreeg ik deze week aangereikt: gevallen waarin een 'peer reviewed' wetenschappelijk artikel in een prestigieus tijdschrift duidelijk door kunstmatige intelligentie geschreven was. Het eerste was dit artikel in het tijdschrift Radiology Case Reports. Op het oog is het wat het tijdschrift belooft: een beschrijving van een radiologisch kennelijk … [Lees meer...] overHet systeem van wetenschappelijk publiceren is kapot
Voor de belastingbetaler
Chris Aalberts is een interessante schrijver. Iemand die zich in een soort niemandsgebied begeeft tussen wetenschap, sociale media en journalistiek en laat zien dat daar allerlei interessante zaken te vinden zijn. Zo brengt hij verslag uit van de vergaderingen van vooral kleinere politieke partijen zoals Forum voor Democratie en Volt – organisaties die zich onder de radar … [Lees meer...] overVoor de belastingbetaler
Doofpot
De schokkendste mededeling in de documentaire die het radioprogramma Argos werd misschien wel helemaal aan het eind gedaan: de redactie van De Gelderlander wilde niet op het programma reageren. Dit voorjaar pakte de krant groot uit met een onthulling: rector Han van Krieken had zich in 2017 'seksueel intimiderend' uitgelaten tegenover een toenmalig medewerkster. En de zaak zou … [Lees meer...] overDoofpot
Tegen het professionalisme
Oudejaarstoespraak 2023 Misschien wel het succesvolste wat ik hier heb gedaan was het feuilleton De verleden tijd van lijken, waarin allerlei personages bij een niet nader geïdentificeerde afdeling Nederlands werkten, maar gaandeweg in managers veranderden. De reden dat mensen het leuk vonden was omdat ze dachten dat ik bestuurders belachelijk maakte. Maar mijn opzet was … [Lees meer...] overTegen het professionalisme
Te veel artikelen
Het is een artikel dat al deze zomer verscheen in El País, maar pas de laatste tijd wordt het veel besproken in de kringen waarin ik verkeer: een artikel over de vleesonderzoeker José Manuel Lorenzo. In de titel is er al sprake van 'de schaduwzijde van de wetenschap' en dat gaat niet over het onderwerp dat Lorenzo bestudeert maar de hoeveelheid artikelen die hij aan dat werk … [Lees meer...] overTe veel artikelen
Piraten schaden gratis wetenschap
Een van de problemen van deze tijd is de betaalmuur: hoewel het technisch mogelijk is om alle wetenschappelijke kennis zonder extra kosten ter beschikken te stellen aan iedereen met een internetverbinding, zijn in de praktijk nog altijd veel tijdschriften in handen van commerciële uitgevers die exorbitante prijzen vragen voor een abonnement of zelfs om maar één artikel te lezen … [Lees meer...] overPiraten schaden gratis wetenschap
Wetenschap als activiteit en als baan: verschillende vrijheden
Ik kan het me niet van vroeger herinneren, maar er is de laatste jaren in ieder geval aardig wat discussie over de academische vrijheid. Wordt die niet bedreigd? Door woke bijvoorbeeld, of door de intensieve samenwerking met China? Tegelijk is het, ook voor wetenschappers vaak onduidelijk wat academische vrijheid nu eigenlijk precies is. Het is daarom goed en belangrijk dat … [Lees meer...] overWetenschap als activiteit en als baan: verschillende vrijheden
Job en Jet en de snelkookpan van de studie
Het is een journalistiek puik stukje werk, de reportage die AT5 maakte (hierboven) over de vraag of er op de Universiteit van Amsterdam nog wel sprake is van 'academische vrijheid'. Het enige bezwaar is misschien dat het nauwelijks gaat over 'academische vrijheid' in strikte zin – het recht van onderzoekers om te onderzoeken wat zij belangrijk vinden en over dat onderzoek ook … [Lees meer...] overJob en Jet en de snelkookpan van de studie
Zorgplicht
Deze maand heeft de Universiteit van Tilburg de infantilisering van het Nederlandse hoger onderwijs officieel voltooid. Het promotie-reglement is namelijk aangepast. In het bericht hierover op de website van de universiteit is het eerste bullet point: De promovendus moet aan het begin van de promotie een presentatie geven over haar onderzoek – dat was altijd al het geval. … [Lees meer...] overZorgplicht
Reynaert en de universiteit
Over onderwijs, onderzoek, mijzelf en de toekomst Afgelopen vrijdag hield Frits van Oostrom zijn afscheidscollege in een overvolle Utrechtse Dom. Hieronder staat de tekst Mijnheer de Rector Magnificus,Excellentie,Zeer geachte aanwezigen, Het stichtingsjaar van deze universiteit is welbekend: 1636. Het was hetzelfde jaar waarin de universiteit van Harvard werd gesticht. … [Lees meer...] overReynaert en de universiteit
Er is geen sprake van bezuiniging op de talen
(Bericht Mark Rutgers, decaan Faculteit Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden) De decanen van de faculteiten Geesteswetenschappen in Nederland zijn verheugd met de positieve reactie van de minister van OCW op het sectorplan Geesteswetenschappen. Naast de extra aandacht voor de thema's Humane AI en Cultureel Erfgoed en Identiteit richt het sectorplan zich op het Talen … [Lees meer...] overEr is geen sprake van bezuiniging op de talen
Vragen over het glazen plafond in de taalkunde
In een opmerkelijk stuk rapporteren de taalkundigen Mieke Vandenbroucke, Reinhild Vandekerckhove en Lisa Hilte over hun onderzoek (Vandenbroucke et al., te verschijnen) naar de vraag of er in hun discipline sprake is van een glazen plafond. Drie gedegen wetenschappers, die ik hoog heb zitten, dus dat wordt een boeiend stuk, en inderdaad: het triummulieraat blijkt de mouwen te … [Lees meer...] overVragen over het glazen plafond in de taalkunde
Verklaring hoogleraren Frans naar aanleiding van Sectorplannen
Reactie van de landelijke hoogleraren en teamleiders Frans op de sectorplannen in het wetenschappelijk onderwijs tot 2028-2029 Op voorspraak van de decanen heeft de minister van OCW besloten om extra sectorplanmiddelen toe te kennen aan de talen, onder andere ter versterking van de universitaire opleidingen Nederlands, Duits en Frans. Als hoogleraren en … [Lees meer...] overVerklaring hoogleraren Frans naar aanleiding van Sectorplannen
Sectorplannen: Onthutst over de decanen
Afgelopen vrijdag, 14 april, was ik bij de Neerlandistiekdagen in Utrecht. Deze dagen worden georganiseerd door de Raad voor de Neerlandistiek, een organisatie van toonaangevende neerlandici van de verschillende universiteiten in Nederland, die als doel heeft om de neerlandistiek in brede zin te vertegenwoordigen en te versterken. Ik was betrokken bij de oprichting van deze … [Lees meer...] overSectorplannen: Onthutst over de decanen
15 maart 2023: Teams-Webinar AOb ‘Academic Freedom’
How do we guarantee academic freedom in these turbulent times? Rosanne Hertzberger, Suzanne Täuber and Ceren Pekdemir, among others, will address this question during this webinar. Rosanne Herzberger is a well-known Dutch scientist, writer and columnist. Among other things, she writes a regular column for NRC. Susanne Täuber is an expert on gender equality and bullying at … [Lees meer...] over15 maart 2023: Teams-Webinar AOb ‘Academic Freedom’
Academici in Nederland hebben geen effectieve academische vrijheid
Enige tijd geleden verloren Nederlandse academici hun ambtenarenstatus. Daarvoor in de plaats drong de taal van ‘tenure-track’ en ‘tenure’ steeds meer het Nederlandse academische leven binnen met Amerikaanse functietitels, hoewel de route naar een vast contract met tenure behoorlijk divers is. ‘Academische vrijheid’ wordt officieel erkend door artikel 1.6 van de “Wet op het … [Lees meer...] overAcademici in Nederland hebben geen effectieve academische vrijheid
Petitie Susanne Täuber
Op het moment dat we dit publiceren hebben meer dan 1100 wetenschappers de petitie getekend om dr. Susanne Täuber opnieuw aan te nemen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Täuber is specialist op het gebied van onder meer de academische vrijheid en pestgedrag binnen de academie, en werd ontslagen omdat een (wetenschappelijk) artikel waarin ze kritiek uitte op het … [Lees meer...] overPetitie Susanne Täuber
Susanne Täuber ontslagen: #AmINext
“If we ignore these power dynamics and that powerful people in the academy are actually benefitting from preventing meaningful change then we will keep racing to the bottom; and we will basically delegitimize the entire higher education section, because the research and knowledge that we produce is just not matching what is going on in society and the plurality of the people … [Lees meer...] overSusanne Täuber ontslagen: #AmINext
De groei van kennis vertraagt
Er zijn verontrustende tekenen dat de groei van de wetenschap aan het vertragen is. Er is nu ook een nieuwe aanwijzing voor: in een artikel in Nature laten de onderzoekers zien dat er in verschillende vakgebieden (van de natuurwetenschappen) steeds minder onderzoek is dat de zaken totaal op zijn kop zet , 'disruptief onderzoek', zoals de auteurs het noemen. De onderzoekers … [Lees meer...] overDe groei van kennis vertraagt
Is de neerlandistiek divers genoeg?
In een aantal opzichten lijkt de wind, na jaren storm en averij, de laatste tijd wat te draaien voor de neerlandistiek. Bijna alle opleidingen mochten dit jaar meer studenten verwelkomen; het zijn er nog net niet genoeg, maar als de trend zich doorzet, is dat over een aantal jaren wel het geval. De Nederlandse overheid bleek bereid te investeren in de Nederlandse universitaire … [Lees meer...] overIs de neerlandistiek divers genoeg?