Subject: | Neder-L, no. 9407.b |
From: | Ben Salemans |
Reply-To: | Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek |
Date: | Sat, 16 Jul 1994 00:08:14 +0100 |
Content-Type: | text/plain |
********************* *-------------------------- Neder-L, no. 9407.b -----------ISSN-0929-6514-* | Onderwerpen: | | ============ | | (1) Med: 9407.08: Symposium 1994 v.d. Werkgroep 18e Eeuw: "Sprekend | | Vrouwen", Het debat over vrouwen en vrouwelijkheid | | in het 18e-eeuwse discours | | (2) Vra: 9407.09: Need Help Finding Dutch Language Study Resources | | (ofwel: Bestaan er computercursussen Nederlands?) | | (3) Rea: 9407.10: Voor Ton Broos: Een preek die de IVN niet wilde | | aanhoren. (Reactie van Robert Kirsner n.a.v. Ton | | Broos' artikel 9407.07: Observaties na ICNS 7) | | (4) Med: 9407.11: Dissertatieprijs Algemene Vereniging voor | | Taalwetenschap, 16 september 1994 | | (5) Col: 9407.12: Column 9 Willem Kuiper: "Eva" | | (6) Rea: 9407.13: NCC als de elektronische bron bij uw speurtocht naar | | (vak)literatuur (reactie op Vra 9407.03: Bestaat er | | een woordenboek Nederlands-Afrikaans / Afrikaans- | | Nederlands? Afrikaanse leerboeken?) | | | | Informatie over Neder-L: | | ======================== | | Algemene informatie opvragen over Neder-L: stuur mail naar | | listserv@nic.surfnet.nl met daarin de boodschap: GET NEDER-L INFO | | Abonnement nemen op Neder-L: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl | | met als boodschap: SUB NEDER-L | | Oude Neder-L-bulletins opvragen: stuur mail naar listserv@nic.surfnet.nl| | met daarin een boodschap als: GET NEDER-L LOG9206 | | (resultaat: logboek met Neder-L-artikelen van juni '92 wordt gestuurd)| | Gopher-toegang tot Neder-L: alle oude en nieuwe Neder-L-bulletins zijn | | via Gopher in te zien op gopher.nic.surfnet.nl, in de directory | | SURFnet informatie/LISTSERV archieven (nic.surfnet.nl)/NEDER-L | | Neder-L wordt ook verspreid via de Internet newsgroup bit.lang.neder-l | | Bijdrage voor Neder-L opsturen: stuur mail naar neder-l@nic.surfnet.nl | | (dit geldt ook voor Internet-gebruikers die bijdragen willen leveren) | *-------------------------- --------------------------* *********************
(1)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 11 Jul 1994 11:44:18 +0200 (MET-DST)
From: "R.P.L. Arpots, UB Nijmegen" <R.Arpots@UBN.KUN.NL>
Subject: Med: 9407.08: Symposium 1994 v.d. Werkgroep 18e Eeuw: SPREKEND VROUWEN, Het debat over vrouwen en vrouwelijkheid in het 18e-eeuwse discours
*********************************************************************** * * * Werkgroep 18e Eeuw * * SYMPOSIUM 1994 * * * * SPREKEND VROUWEN * * * * Het debat over vrouwen en vrouwelijkheid in het 18e-eeuwse discours * * * * Societeit "De Vereeniging" * * Mariaplaats 14 * * Utrecht * * vrijdag 11 november 1994 * * * ***********************************************************************
Programma
10.00 – 10.30 Ontvangst met koffie
10.30 – 10.50 Vrouwen als artefact: de 18e-eeuwse ‘gendering’ van het openbare leven.
(Judith Vega)
10.50 – 11.10 ‘De haak van mijn balijnen rok’: het vrouwelijk vertoog in 18e-eeuws Nederland.
(Lia van Gemert)
11.10 – 11.30 Van Coquettes en Coffyhuysen. Het spectatoriaal vertoog over vrouwen en vrouwelijkheid.
(Dorothee Sturkenboom)
11.30 – 11.50 De travestie van de moraal: deugd en ondeugd als uiting van mannelijkheid of vrouwelijkheid in het 18e-eeuwse discours.
(Willeke Los)
11.50 – 12.30 Discussie (voorzitter: Wijnand Mijnhardt)
Lunchpauze
NB. In aansluiting op het ochtendprogramma zal de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van de Werkgroep 18e eeuw gehouden worden.
13.45 – 14.05 Schrijvende vrouwen.
(Suzan van Dijk)
14.05 – 14.25 Vrouw/vrouw – man/vrouw – man/man: de waskracht van ‘sekse’ als analytisch concept.
(Hans Moors)
14.25 – 14.45 “Aufforderung zum Tanz”
(Els Kloek)
14.45 – 16.00 Discussie (voorzitter: Wyger Velema)
16.00 – Afsluiting en borrel
De kosten voor dit symposium, inclusief koffie, lunch en borrel, bedragen fl. 35,- of 650 BFr. Voor 65-plussers, studenten, AIO’s en OIO’s zijn de kosten fl. 25,- of 460 BFr. Niet-leden betalen fl. 50,- of 920 BFr.
U kunt zich voor het symposium aanmelden door de deelnemerskosten over te maken. Nederlandse leden kunnen dit doen op postbanknummer 5533514 t.n.v. Wergroep 18e eeuw, De Bongerd 11, 6584 DG Molenhoek; Belgische leden op rekeningnummer 431-0598951-43 van de Kredietbank te Leuven, o.v.v. ‘Symposium 1994’.
I.v.m. de organisatie dienen de deelnemerskosten voor 4 november 1994 te zijn bijgeschreven op e’e’n van bovengenoemde rekeningnummers.
Voor meer informatie over het symposium kunt u zich wenden tot het secretariaat van de Werkgroep: Luc Korpel, Vakgroep Literatuurwetenschap UU, Muntstraat 4, 3512 EV Utrecht, tel. 030-536025 (prive’: 010-4266487).
Robert Arpots (penningmeester)
r.arpots@ubn.kun.nl
(2)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 08 Jul 1994 20:57:25 -0400 (EDT)
From: JeremyBear@aol.COM
Subject: Vra: 9407.09: Need Help Finding Dutch Language Study Resources (ofwel: Bestaan er computercursussen Nederlands?)
Gud dag!
And that is a present, practical limit in my use of the Dutch language. This is why I am writing for help while apologizing for doing so in English.
Specifically I am looking for Macintosh CD-rom interactive language study materials to help me gain at least a reading/writing fluency for research purposes. Conversation will come in good time. If Macintosh materials not available and you know of IBM materials, let me know about that as well. I may have to relent and get access to an IBM to do this important study.
I’m new to the Internet and it’s possibilities. I will appreciate any referrals to services, BBS’s, whatevers that can be of assistance for me in learning Dutch.
Dank u well!
JeremyBear@AOL.com
(3)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Thu, 07 Jul 1994 22:22:49 -0800 (PST)
From: "Robert S. Kirsner" <KIRSNER@humnet.ucla.EDU>
Subject: Rea: 9407.10: Voor Ton Broos: Een preek die de IVN niet wilde aanhoren. (Reactie van Robert Kirsner n.a.v. Ton Broos' artikel 9407.07: Observaties na ICNS 7)
N.a.v. het stuk van Ton Broos in Neder-L 9407a heb ik hem de volgende samenvatting gestuurd van een lezing die inmiddels door de IVN is geweigerd. Het zou misschien nuttig zijn als Nederlanders ooit eens bereid zouden zijn om over hun merkwaardige gebrek aan culturele politiek te gaan denken.
======================
IN HET ENGELS DE PIJP UIT WILLEN, OFWEL: HOE HET “NEDERLANDSE ONBEHAGEN” DE AMERIKAANSE NEERLANDISTIEK OM ZEEP HELPT.
Robert S. Kirsner
Department of Germanic Languages, UCLA
Er woedt in 1994 ook in Amerika nog steeds een economische crisis. Op de universiteten liggen decanen op de loer, klaar om programma’s op te heffen die er maar van verdacht kunnen worden een nutteloze “franje” te zijn. Hoe staat het dan met het Amerikaanse onderwijs in het Nederlands, taal van die twee kleine landjes heel ver weg in Europa? Er komen noot zo veel studenten als voor cursussen in het Spaans of in de financiele administratie. En denkt men er eventjes over na dat in de V.S. het Nederlands meestal op instituten voor =Duitse= taal en letterkunde gedoceerd wordt, en dat de eenzame docent Nederlands omringd is door — in het gunstigste geval — onverschillige eentalige Duitsers, dan beseft men meteen dat de Amerikaanse Neerlandistiek inderdaad op de tocht staat.
Leuk zou het zijn als er nu in deze moeilijke tijden steun uit Nederland kwam, als Amerikanen ooit eens ergens zouden kunnen waarnemen dat Nederland meer dan een toeristische Disneyworld is, dat het een volwassen land is met een eigen cultuur en literatuur en taal, die de moeite waard zijn om te leren kennen. Er wordt nu eindelijk hiermee officieel een begin gemaakt, met name door de Taalunie. Toch vindt men in de bredere Nederlandse samenleving nog steeds geen blijk van belangstelling of begrip. Sterker nog: de manier waarop de Nederlanders zich tegenover het buitenland profilieren helpt de Amerikaanse Neerlandistiek om zeep.
Voorbeeld: Verleden jaar hebben de Amerikaanse televisiekijkers twee programma’s over aspecten van de Nederlandse samenleving kunnen zien: Een ervan ging over homofielen in de militaire dienst, het tweede over de euthanasie. In beide gevallen waren er interviews met echte levende Nederlanders, dus een kans om Amerikanen bloot te stellen aan een andere cultuur, een andere taal. Maar u weet al wat er gebeurde: Niemand — maar dan ook niemand — heeft in die interviews maar een woord Nederlands gesproken. Alles werd in het Engels opgenomen, of liever steenkoolengels. Kennelijk wilde men die arme eentalige Amerikaanse kijkers beschermen voor de schok die ze zouden lijden door een andere taal aan te moeten horen. Het had zeker ook iets te maken met de beroemde Nederlandse handelsgeest: Je kunt in het buitenland Nederlandse produkten makkelijker verkopen als je andermans taal spreekt, zelfs als het om geestelijke “produkten” gaat zoals attitudes tegenover de homofilie en de euthanasie!
Ofschoon zo een houding misschien goed is voor zaken (de zaken van de zakenman dan), ligt het voor de hand dat die heel erg slecht is voor de extramurale Neerlandistiek.
Denk er even aan: Je zag b.v. een gesprek — nee!, een nep-gesprek in het Engels — tussen een Nederlandse arts en een Nederlandse AIDS-patient. De arts vroeg: Are you sure of it dat you vant to die?. En de patient antwoordde vastberaden: I am sure of it dat on de moment I vant to die. In het vorige eeuw heeft P. A. De Genestet geschreven De taal is de ziel der natie; zij is de natie zelve, maar deze AIDS- lijder zei alleen I am sure of it dat on de moment I vant to die.
Mijn lezing gaat dus over de nasleep van wat Herman Pleij “het Nederlandse onbehagen” heeft genoemd en manieren om die ziekte te bestrijden. Als Nederland erbij baat heeft dat er ergens in het buitenland Nederlands gedoceerd wordt en gedoceerd blijft worden, dat er b.v. in Los Angeles 8 mensen rondlopen die Couperus lezen, is het hoge tijd dat men beseft dat ook een taal een produkt kan zijn.
===========================
Nou, mijn lezing gaat NU over een taalkundig onderwerp, want de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek wilde geen preek horen, maar mijns inziens blijft de strekking van mijn samenvatting waar. In termen van Europese culturele betrekkingen gesproken: you really DO all vant to die! (Inmiddels hebben die studenten van me romans van en Couperus en Hermans en Mulisch en Nooteboom uit, zelfs in deze stad van bosbranden, aardbevingen, modderlawines en O.J. Simpson.)
FROM:
Robert S. Kirsner
Department of Germanic Languages
302 Royce Hall – UCLA
Los Angeles, CA 90024-1539 USA
Tel (310) 206-4111; Dept. (310) 825-3955;
FAX (310) 825-9754
Alternate email address: idt1rsk@mvs.oac.ucla.edu
(4)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Mon, 11 Jul 1994 12:29 +0100
From: Maarten Koch <KOCH@KUB.NL>
Subject: Med: 9407.11: Dissertatieprijs Algemene Vereniging voor Taalwetenschap, 16 september 1994
DISSERTATIEPRIJS ALGEMENE VERENIGING VOOR TAALWETENSCHAP 1994
DE ALGEMENE VERENIGING VOOR TAALWETENSCHAP
De Algemene Vereniging voor Taalwetenschap, opgericht in 1951, stelt zich tot doel het bevorderen van taalkundig onderzoek in Nederland en daarbuiten. Zij heeft momenteel zo’n 500 leden.
Een belangrijke activiteit van de Algemene Vereniging voor Taalwetenschap is het organiseren van de jaarlijkse ‘Taalkunde in Nederland’-dag (TIN). Leden van de vereniging hebben op deze dag de gelegenheid verslag te doen van lopend taalkundig onderzoek. Een selectie van de lezingen wordt gepubliceerd in Linguistics in the Netherlands, uitgegeven onder redactie van leden van het bestuur. Leden van de vereniging krijgen deze bundel toegestuurd.
Daarnaast is in 1994 de Dissertatieprijs der Algemene Vereniging voor Taalwetenschap in het leven geroepen.
DE DISSERTATIEPRIJS
De dissertatieprijs van de Algemene Vereniging voor Taalwetenschap wordt jaarlijks toegekend aan de beste dissertatie op het gebied van de studie van natuurlijke taal, verdedigd aan een Nederlandse universiteit in het kalenderjaar voorafgaand aan de uitreiking.
De prijs bedraagt fl. 2000,-.
Een onafhankelijke jury bepaalt welke van de door AVT-leden voorgedragen dissertaties uiteindelijk genomineerd worden voor de prijs en wie de uiteindelijke prijswinnaar is. De jury bestaat dit jaar uit: Prof. Dr. M.C. van den Toorn, Dr. W. Adelaar, Dr. P. Coopmans, Dr. R. Smits en Dr. L. Stowe.
UITREIKING DISSERTATIEPRIJS 1994.
De genomineerden voor de Dissertatieprijs 1994 zijn: Frans Hinskens, Jan Odijk, Charlotte Koster en Jan-Wouter Zwart.
De uitreiking van de Dissertatieprijs vindt dit jaar plaats op vrijdag 16 september te Amsterdam in de Agnietenkapel aan de Oudezijdse Voorburgwal 231 vanaf 13.30 uur. De genomineerden zullen ieder hun onderzoek presenteren.
Na de voordrachten volgen de presentatie van het juryrapport en de bekendmaking van de winnaar. Het officiele programma wordt afgesloten met een prijsuitreiking.
Verder zal het die middag mogelijk zijn recente dissertaties op het gebied van de taalkunde te kopen of te bestellen bij e’e’n of meer boekenstands.
Het programma is als volgt:
14.00 – 14.30 Voordracht Frans Hinskens
14.30 – 15.00 Voordracht Charlotte Koster
15.00 – 15.30 Pauze
15.30 – 16.00 Voordracht Jan Odijk
16.00 – 16.30 Voordracht Jan-Wouter Zwart
16.30 – 16.45 Juryrapport en bekendmaking winnaar Dissertatieprijs 1994
16.45 – 17.00 Prijsuitreiking
17.00 – Borrel
LIDMAATSCHAP ALGEMENE VERENIGING VOOR TAALWETENSCHAP
Het lidmaatschap van de Algemene Vereniging voor Taalwetenschap kost per 1 januari 1994 fl. 30,– voor studenten, AiO’s en OiO’s en werkloze taalkundigen. Werkende taalkundigen betalen fl. 45,–.
U kunt zich opgeven als lid door overmaken van het desbetreffende bedrag op gironummer 474579 ten name van penningmeester AVT, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg onder vermelding van ‘lidmaatschap AVT’. Vermeld duidelijk uw naam en adres, indien een ander voor u betaalt. Betaling voor begin juni garandeert de ontvangst van de bundel Linguistics in the Netherlands.
ALGEMENE VERENIGING VOOR TAALWETENSCHAP
secretariaat:
Roeland van Hout
Maarten Koch
Faculteit der Letteren KUB
Postbus 90153
5000 LE Tilburg
Girorek. 474579
email koch@kub.nl
(5)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Tue, 05 Jul 1994 12:59 +0100 (MET)
From: Willem Kuiper <KUIPER@ALF.LET.UVA.NL>
Subject: Col: 9407.12: Column 9 Willem Kuiper: "Eva"
Eva
[Een dezer dagen bereikte mij het verzoek een bijdrage te leveren aan het Liber Amicorum dat Eva Tol-Verkuyl aangeboden gaat worden ter gelegenheid van haar afscheid van de Hogeschool Holland.
Toen in 1981 mijn tijdelijke aanstelling aan de UvA niet, zoals beloofd, werd omgezet in een vaste halve, zat er voor mij niets anders op dan het in praktijk brengen van een Oudzaanse volkswijsheid: een vliegende kraai vangt altijd wat. En zo belandde ik onder andere in de deeltijd MO-B-opleiding van de Stichting De Vrije Leergangen.
Deze column draag ik op aan Eva. Zoals de ene Eva de stammoeder van de mensheid is, zo heb ik de andere Eva leren kennen als een studentenmoeder van een type opleiding dat – helaas – wegbestuurd is.]
Wat bezielt een ouderpaar hun dochter Eva te noemen? Eva, de vrouw die de zondeval op haar geweten heeft. Eva, de hoogmoedige, die aan God gelijk wilde zijn. Eva, de vrouw ‘dankzij’ wie wij moeten sterven, in het zweet ons aanschijns ons brood eten, om maar te zwijgen over de moeite der zwangerschap en het baren der kinderen.
Hoe de Joodse traditie over Eva oordeelt, is mij nauwelijks bekend. Ik heb gehoord dat in die kringen iets minder zwaar getild wordt aan het eten van de vrucht van de Boom van Kennis van Goed en Kwaad. Men ziet het meer als het begin van de volwassenwording van de mens. Voor ‘ons christenen’ is de zondeval synoniem met de erfzonde, het universele verklaringsmodel van al onze ellende.
Wie de moderne bijbel(vertalingen) terug in de kast zet en zich in gedachten naar de Middeleeuwen verplaatst, komt in een hele andere wereld terecht. Niet alleen in wereldlijke aangelegenheden, ook, en misschien wel vooral, in geestelijke zaken. Natuurlijk baseerde de middeleeuwer zich op de bijbel. Maar die was zo onvolledig. Daarin stonden zo veel dingen niet die wel gebeurd waren. De kerkvaders hadden dan ook heel wat uit te leggen aan de nieuwsgierige gelovige. Maar dan nog bleven er gaten zitten in de heilsgeschiedenis. Om die te dichten gaven sommige auteurs zich over aan ‘pia fraus’ (vroom bedrog) en verzonnen waar gebeurde dingen. Zo ontstond er in de loop van de Middeleeuwen een voor de niet theologisch (hoog)geschoolde mensen van toen niet of nauwelijks te ontwarren kluwen van canonieke, niet-canonieke en apocriefe verhalen die resulteerde in een volstrekt anders referentiekader dan wij nu bezitten. Het zou onjuist zijn daar denigrerend over te doen, zoals het ook verkeerd is dat classici hun neus ophalen voor het middeleeuws Latijn. Speciaal voor Eva volgt hier de zondeval bezien door de ogen van de middeleeuwer.
Toen God de mens geschapen had en hem met gepaste trots de Hof van Eden toonde en als verblijfplaats aanbood, was daar een voorwaarde aan verbonden. Overal mocht van gegeten worden behalve van twee bomen, de Boom van het Leven en de Boom van Kennis van Goed en Kwaad. Dat was niet omdat de vruchten van die bomen de mens goddelijke vermogens zou schenken, het was een loyaliteitstest, een beproeving. Adam begreep dat, en trouw als hij was aan zijn Heer, taalde hij er niet naar. Waarnaar hij wel verlangde was een gezellin. Als beloning voor zijn trouw en gehoorzaamheid schiep God de vrouw. Deels naar Zijn beeld en gelijkenis, deels naar wat Hij wist dat Adam zou plezieren. Door haar uit Adams rib te laten groeien – middeleeuwse miniaturen geven dit ‘letterlijk’ weer – maakte Hij Eva ondergeschikt aan haar man, zoals kinderen ondergeschikt zijn aan hun ouders.
Eva was het hier niet helemaal mee eens. Als nummer drie in de pikorde had ze twee gezagsdragers boven zich: God in de hemel en Adam op aarde. En die twee konden het bovendien in haar ogen veel te goed met elkaar vinden. Het was voortdurend twee tegen een. Slechts in een ding was zij beiden de baas. Eva bezat iets dat noch God noch Adam had: het lichaam van een vrouw. En wat erger was, zij was zich dat bewust. Op God kon zij daarmee geen indruk maken, op Adam wel, en wat erger was, zij was zich dat zeer goed bewust. Maar wat nog erger was, ook de duivel wist het.
De duivel dankt zijn bestaan aan een volstrekt uit de hand gelopen conflict over ancienniteit. Een hele hoop engelen, die tot dan toe hun werk perfect gedaan hadden, verkeerden in de veronderstelling dat God het ancienniteitsbeginsel zou respecteren. Dus dat de mens, omdat hij ‘jonger’ was, onder de engelen zou komen. Allerminst onredelijk, maar de Almachtige Vader had andere plannen: de mens zou boven de engelen verheven worden. Een aantal engelen vond dat niet eerlijk, gooide het werk neer en ging verhaal halen bij hun hoogste baas, Lucifer. De tragiek wil dat het conflict Lucifer eigenlijk volstrekt koud liet, maar uit solidariteit liet hij zich tegen zijn zin tot stakingsleider benoemen. De reactie was niet mis. De gezagsgetrouwe engelen verenigden zich onder Michael en versloegen de opstandelingen. Ze werden uit de hemel verbannen en de hel werd hun nieuwe verblijfplaats.
De middeleeuwer is niet sportief. Het gaat om de knikkers. Winnen is belangrijker dan deelnemen. Alle ridderromans ten spijt werd er intens vaak en heel vals gespeeld. Wraakzucht kon maatschappelijk op een onvergelijkbaar grotere instemming rekenen dan vergevingsgezindheid. En daarbij hoefde men de zwakke niet te ontzien. Integendeel! Het was dus duidelijk op wie de gevallen engelen hun woede moesten koelen: de mens. Maar hoe? Via de zwakste schakel, de vrouw!
En zo kon het gebeuren dat toen Eva die boom waarvan ze niet mocht eten eens van nabij ging bekijken om te zien wat er nou zo bijzonder aan was – op het eerste gezicht niets – een heel mooi vrouwenhoofd (de slang had namelijk een vrouwenhoofd) zich losmaakte uit het bladerdek. Het klikte meteen. Zoals kinderen van zoet houden, mannen door kracht geimponeerd raken, zo viel Eva voor het schone uiterlijk van de slang. Tegelijkertijd herkende zij in de slang een natuurlijke bondgenoot tegen de machten die haar onderdrukten: God en Adam. Volgens de slang – en die kon het weten want die zat in die boom en at van die verboden vruchten – waren ze super en was het absoluut gevaarloos om ervan te eten. Het was pure treiterij, zuiver machtswellust.
Dit antwoord was koren op de molen van Eva. Na enig nadenken besloot ze twee appels te plukken, een voor Adam en een voor haarzelf, en daarmee twee vliegen in een klap te slaan. Om te beginnen begon ze door ongehoorzaam te zijn tegenover Adam de ‘strijd om de broek’, en door ongehoorzaam te zijn tegenover God hoopte ze een wig te drijven tussen Adam en Zijn schepper. Dat het zo uit de hand zou lopen wist zij niet en dat was ook niet haar bedoeling. Eva verkeerde in de typisch vrouwelijke veronderstelling: dat maak ik wel weer goed. Vroeg of laat heeft hij me nodig, en anders ga ik gewoon huilen.
Adam stond voor het blok. Hij moest kiezen tussen een (op dat moment) onzichtbare God en een buitengewoon zichtbare – het aankijken meer dan waard – vrouw. Want reken maar dat Eva mooi was.
Maar, hoor ik u denken, er was toch geen wellust in het paradijs. Ja en nee. Tot en met de kerkvaders hebben de eerste christenen er zich de hersens over gebroken of Adam en Eva HET in het paradijs gedaan hebben. En het antwoord luidt: zij hebben HET niet gedaan. Wel geeft Augustinus toe dat ze HET gedaan zouden kunnen hebben. Zonder eerst lichamelijk opgewonden te hoeven zijn. Volgens Augustinus kon Adam niet alleen zijn oren bewegen als hij dat wou en hoe hij dat wou – een vaardigheid die met de zondeval verloren ging.
Er was geen wellust in het paradijs, maar toch. Adam en Eva aten weliswaar vegetarisch, en de leeuw sliep naast het lam, maar bij Jeroen Bosch zie je in de Hof van Eden wel een kat met een muis in zijn bek lopen… Blijkbaar was er toch sprake van enige spanning.
Volgens de middeleeuwer was dat inderdaad het geval, zoals ook blijkt uit Adams keuze. Adam koos voor Eva. Niet voor God. Adam had zin in een wip. En Adam begreep donders goed dat hij kon fluiten naar die wip als hij nu ruzie zou gaan maken met Eva. Hij kende zijn vrouw niet lang, maar lang genoeg om te weten dat als hij haar nu niet haar zin zou geven, zij ging mokken. En dan kon hij het schudden. Dan kon het dagen duren voordat hij haar met lieve woordjes, cadeautjes, lekkere hapjes en (loze) beloften weer in haar hum had en zij weer lustig was.
En daarom koos Adam voor Eva, in de hoop dat hij bij God – die de vrouw Zelf gemaakt had en dus kon weten welk een tijdbom hij onder hun tot dan toe vlekkeloze relatie legde – op enige clementie zou kunnen rekenen. Dat God zou begrijpen dat het geen vijandige daad aan Zijn adres was, maar dat hij op dat moment in die situatie zijn vrouw niet wilde weigeren.
Omdat Adam zin had in een wip. Zie daar de middeleeuwse verklaring van de zondeval. Omdat Adam zin had in een wip. En vandaar ook de panische angst in met name monastieke kringen voor alles wat maar naar sexualiteit zweemt. Een angst die gesublimeerd werd in de verheerlijking van de maagdelijkheid van Maria die, omdat zij ongedaan maakte wat Eva aanrichtte, met Ave wordt aangesproken.
Willem Kuiper – Kuiper@Alf.Let.UvA.NL
(6)-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Date: Fri, 15 Jul 1994 21:45:06 +0100 (MET)
From: Ben Salemans <B.Salemans@let.kun.nl>
Subject: Rea: 9407.13: NCC als de elektronische bron bij uw speurtocht naar (vak)literatuur. (Reactie op Vra 9407.03: Bestaat er een woordenboek Nederlands-Afrikaans / Afrikaans-Nederlands? Afrikaanse leerboeken?)
VOORAF: Luc DeKnocks vraag
In Neder-L no. 9307a, in artikel 9307.03 — dat eigenlijk het nummer ‘9407.03’ had moeten dragen –, vraagt Luc DeKnock het volgende:
> Hallo Neder-L,
>
> Is er iemand die weet of er een Nederlands-Afrikaans/Afrikaans-Nederlands
> woordenboek bestaat? Alle informatie i.v.m. Afrikaanse leerboeken voor
> Nederlandstaligen is welkom.
>
> Baie dankie,
>
> Luc DeKnock
KORT ANTWOORD: raadpleeg een OPC
Het antwoord aan Luc DeKnock kan eigenlijk heel kort zijn.
Veel Nederlandse bibliotheken, zeker de universiteitsbibliotheken, ontsluiten hun media-bezit tegenwoordig via Elektronische PublieksCatalogi, OPC’s. In die OPC’s, die vaak aan het wereldwijde Internet zijn gekoppeld, kan o.a. op trefwoorden of steekwoorden in (boek)titels worden gezocht. Het is ook mogelijk op delen van tref- of steekwoorden te zoeken. Luc DeKnock kan daarom zelf het antwoord op zijn vraag zoeken door de titels in de OPC’s op het voorkomen van specifieke woorden te doorzoeken. Hij kan bijvoorbeeld aan de OPC van de KU Nijmegen de opdracht geven om alle titels te presenteren waarin de drie woorden “Nederl? Afrik? woord?” voorkomen. Daarbij representeren de vraagtekens zgn. ‘wild cards’: ‘woord?’ staat voor ‘woord’, ‘woorden’, ‘woordelys’, etc. Binnen enkele seconden zullen de titels die aan het zoekpatroon voldoen over het scherm rollen.
UITWEIDING: Nederlandse OPC’s en Nederlandse Centrale Catalogus (NCC)
Hopelijk is het voorgaande korte antwoord voor de meeste Neder-L- abonnees gesneden koek. Toch wil ik er nog iets over uitweiden. Ik wil u nl. wijzen op een nog niet zo bekende bibliotheekfaciliteit: de Nederlandse Centrale Catalogus of ‘NCC’ van PICA. Waarschijnlijk zult u net zo enthousiast zijn over de NCC als ik.
Toen ik zoeven sprak over OPC’s, vroeg u zich wellicht af hoe u verbinding kunt leggen met bijvoorbeeld de OPC van de KU Nijmegen of van een andere universiteit. Dat kan op verschillende manieren. Ten eerste kan via Telnet interactief verbinding worden gelegd met die OPC. Het telnet-adres van de KUN-OPC is: opc.ubn.kun.nl. U moet dan inloggen onder de naam ‘OPC’, zonder de aanhalingstekens. De rest wijst zich vanzelf. De tweede manier is eenvoudiger, hoop ik. Ik noem die maar de ‘Gopher-manier’. In Nederland zijn veel universiteiten, hogescholen en andere instellingen gebruiksvriendelijke (Campus)InformatieSystemen, CIS’en, aan het bouwen met behulp van het software-pakket Gopher. Om een lang verhaal kort te houden — ga anders te rade bij uw lokale computerondersteuners! –: de meeste Internet-gebruikers, waar ook ter wereld, kunnen via Gopher-client-programmatuur contact leggen met de Nederlandse CIS’en. En daarom ook met de OPC’s van de Nederlandse universiteiten, waaronder de KU Nijmegen.
Terzijde: Ook voor ‘buitenlanders’ — zo er al grenzen bestaan in het Internet — is het goed te weten dat het Nederlandse SURFnet een informatiesysteem heeft gebouwd dat toegang biedt tot alle Nederlandse CIS’en en Nederlandse OPC’s. Het Gopher-adres van dat infosysteem is: gopher.nic.surfnet.nl. Wanneer u verbinding legt met de SURFnet-Gopher ziet u in het openingsscherm de rubriek ‘Nederlandse informatiediensten’ staan. Vanuit die rubriek kunt u vervolgens kiezen voor de sub-rubriek ‘Bibliotheken’. Een van de bibliotheken is de ‘Bibliotheek Katholieke Universiteit Nijmegen’.
Ik ga er nu vanuit dat u verbinding tot stand heeft weten te brengen met de OPC van de KUN. Druk nu zolang op de Enter-toets totdat u een scherm voorgeschoteld krijgt, waarin de vierde keuzemogelijkheid luidt: ‘4. Andere catalogi’. Ook andere OPC’s, niet alleen de KUN-OPC, bieden overigens die keuzemogelijkheid. Selecteer die vierde optie en druk op de Enter-toets. Vervolgens verschijnt op het scherm een uitgebreid menu. Kies voor de eerste mogelijkheid: ‘1. Landelijke PICA-bestanden’. De OPC van de KUN meldt daarbij dat de toegang tot die bestanden ‘Vrij’ is. Kies daarna (hehe, we zijn er …) ‘2. Ned.Centr.Cat’.
We zijn nu beland in de NEDERLANDSE CENTRALE CATALOGUS van alle Nederlandse bibliotheken die in Pica-verband werken aan de elektronische ontsluiting van hun media-bezit. In de NCC is het boeken- en tijdschriftenbezit (7 miljoen titels) van enige honderden Nederlandse bibliotheken opgenomen. Gevonden publikaties kunnen in de meeste gevallen te leen worden gevraagd (boeken) of in kopie worden aangevraagd (tijdschriftartikelen). Voor het zoeken naar tijdschriftartikelen moet het bestand ‘Online Contents’ worden geraadpleegd.
De NCC maakt het o.a. mogelijk om in een keer op auteur, trefwoorden etc. te zoeken in ALLE Nederlandse Pica-OPC’s. Om terug te keren naar de vraag van Luc DeKnock: hij zou natuurlijk alle Nederlandse OPC’s afzonderlijk kunnen gaan doorzoeken op het voorkomen van Nederlands- Afrikaanse woordenlijsten. Maar dat kost veel tijd. Veel handiger voor hem is om de NCC te raadplegen. Als hij daarin zoekt, zoekt hij feitelijk in honderden OPC’s tegelijk. Is dat even een machtig zoekmiddel!
Wie meer wilt weten over de NCC, raadplege de meest recente uitgave van het tijdschrift SURFnet Bulletin, no. 94,2. Daarin staat het lezenswaarde artikel ‘Snelle Toegang Eindgebruikers tot Pica- informatie’ van Sjoerd Koopman. Wie geen abonnement heeft op het papieren tijdschrift SURFnet Bulletin, kan deze periodiek ook elektronisch inzien via de SURFnet-gopher ‘gopher.nic.surfnet.nl’. Het pad vanaf het startscherm van die ‘Gopher’ naar SURFnet Bulletin is: SURFnet informatie/SURFnet publikaties/Het SURFnet Bulletin/Bulletin 94-2. In Sjoerd Koopmans prettig geschreven artikel kunnen we o.a. lezen dat er kosten verbonden zijn aan het werken met de NCC. Ik begrijp dat niet helemaal, omdat de Nijmeegse OPC vrije (ik interpreteer dat als: ‘gratis’; ‘er is al voor betaald’) toegang tot de Pica-bestanden levert. Of maak ik hier slapende honden wakker?
VOORBEELD VAN NCC-gebruik: Nederl? Afrik? woord?
Aan het eind van mijn bijdrage wil ik u een indruk geven van het werken met de NCC. Geinspireerd door Luc DeKnocks vraag heb ik in de NCC gezocht naar titels van boeken waarin de trefwoorden ‘Nederl? Afrik? woord?’ voorkomen. Binnen enkele seconden, biedt de NCC de volgende gegevens:
Ned.Centr.Catalogus Korte presentatie
1 Lekkerleeslys : Afrikaans-Nederland / Nothnagel, A 4 Stubeg 1992
2 Beknopte Afrikaans-Nederlandse woor / Tillema-de V 2 De Bussy 1960
3 Nederlandse invloed op de Afrikaans / Scholtz, Joh s.l. 1951
4 Beknopt Afrikaans-Nederlands woorde / Bloem, H. de Bussy 1947
5 Beknopt Afrikaans-Nederlands woorde / Bloem, H. De Bussy 1937
6 Het onderwijs in Zuid-Afrika : een w Amsterda 1921
7 Beknopt Nederlands woordeboek voor / Elffers, Hub Kaapstad 1908
8 Merkwaardig verhaal aangaande het g / Vos, Michiel Fuik 189X
Vervolgens kan elk van de nummers afzonderlijk worden bekeken. Ik presenteer volledigheidshalve, en speciaal voor Luc DeKnock, die gegevens (in overigens licht gewijzigde vormgeving):
1:
Lekkerleeslys : Afrikaans-Nederlands/Nederlands-Afrikaans woordenlijst / Albert Nothnagel. – 4e [herz.] dr. – Hoogezand : Stubeg, ca. april 1992. – 128 p. ; ? cm
1e dr.: 1991.
ISBN 90-6523-077-7
0003 KB DEN HAAG 0005 RU LEIDEN 0023 KU NIJMEGEN
2:
Beknopte Afrikaans-Nederlandse woordenlijst / door H. Bloem … [et al.] ; uitg. onder auspicien van de Nederlands Zuidafrikaanse Vereniging. – 2e herz. en uitgebr. dr. / [herz. door J.M. Tillema-de Vries]. – Amsterdam [etc.] : De Bussy, 1960. – VII, 75 p. ; 17 cm
Nederlands Zuidafrikaanse Vereniging. – 1e dr.: 1947.
0005 RU LEIDEN 0006 RU UTRECHT 0012 GB ROTTERDAM
0023 KU NIJMEGEN 0076 UB TWENTE 0095 SB HAARLEM
3:
Nederlandse invloed op de Afrikaanse woordeskat. – s.l., 1951. – ?cm
0001 UvA AMSTERDAM
4:
Beknopt Afrikaans-Nederlands woordenboek / samengest. in opdracht … van de Nederlandsch-Zuidafrikaanse Vereeniging te Amsterdam door H. Bloem, J. H. Broekman, F. J. Snijman [en] F. J. du Toit Spies. – Amsterdam [etc.] : de Bussy, 1947. – 76 p. ; 17 cm
0006 RU UTRECHT 0023 KU NIJMEGEN
5:
Beknopt Afrikaans-Nederlands woordenboek / samengest. door H. Bloem e.a. – Amsterdam : De Bussy, 1937. – 73p. ; 17cm
0001 UvA AMSTERDAM
6:
Het onderwijs in Zuid-Afrika : een woord aan de onderwijzers(-essen) van Nederland. – Amsterdam, [1921]. – p. ; 8
0041 PB FRIESLAND
7:
Beknopt Nederlands woordeboek voor Zuid-Afrika / Hub. Elffers en W.J. Viljoen. – Kaapstad, 1908. – 1352 p. ; 20 cm
0005 RU LEIDEN 0023 KU NIJMEGEN 0041 PB FRIESLAND
8:
Merkwaardig verhaal aangaande het godzalig leven en de lotgevallen van Michiel Christiaan Vos, bedienaar des Goddelijken Woords op onderscheidene plaatsen in Nederland, Zuid-Afrika en Azie, door hemzelven beschreven. – Leiden : Fuik, [1891]. – 96 p. ; 23 cm
Premie op den Scheurkalender “Honigdroppels”.
0337 TU KAMPEN (B)
Groet van Ben Salemans
P.S.: Het overhevelen van de NCC-gegevens die hierboven werden vertoond, naar mijn eigen PC was niet eenvoudig. Daar moest mijn trucendoos voor open. De OPC van de KUN, een ‘Pica-OPC’, biedt o.a. de mogelijkheid om met behulp van de optie ‘BEW’ geselecteerde gegevens te BEWaren en aan het eind van een OPC-sessie over te hevelen naar de PC. De NCC van Pica biedt die optie niet. Vreemd dat een Pica-OPC als de KUN-OPC interessante opties biedt die op de NCC van Pica zelf niet te vinden zijn. Ach, zo blijft er altijd iets te wensen….
-Einde-------------------- Neder-L, no. 9407.b --------------------------
Laat een reactie achter