• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

De toekomst van het Nederlands

22 maart 2012 door Marc van Oostendorp 10 Reacties

Kun je de toekomst van het Nederlands voorspellen? Natuurlijk niet. Om te weten wat er met onze taal gaat gebeuren in de komende 500 jaar, moet je weten wat er met de Nederlanders gaat gebeuren — en wie kan dat weten?

Het is wel leuk om het te proberen. Het onvolprezen Vlaamse tv-programma Man over woord had vorig jaar een item waarin ze een simpel dialoogje in de taal van 1000 jaar geleden probeerden te reconstrueren. Het gesprekje luidde:

Pieter: Ik heb hier donderdag vijf pond zoete appels gekocht. Die waren rot!
Reinhilde: Dat kan gebeuren. In plaats daarvan krijgt u een potje met verse honing.

De onvolprezen Leidse taalkundige Michiel de Vaan maakte daar de volgende Oudnederlandse versie van (voor het jaar 500):

P: Thunres dagō ik kaupōdǣ hēr fīf pundu swōtjērō applō. Thē wǣrun rutanē
R: Swa mag gaskehana. Anǣ thērō stadai skuluth jī habēna puttakīna mith friskō hunangō

Zou het ook mogelijk zijn om juist een toekomstige versie te maken? Daarover zat ik gisteren tijdens de lunchpauze te puzzelen met een paar collega’s. Uiteindelijk ik hierop uit, voor in het onvolprezen jaar 2500:

P: Kep koup twei kelou soot appel sjinkse. Hep sain rot!
R: Kan buir. Je kraig in plaats vaarfan ’n fers bilem pot.

Hier is wat er de komende 500 jaar moet gebeuren om daar te komen:

  • Er zijn geen verbuiging en geen vervoeging meer. De verleden tijd van een werkwoord wordt gemaakt met ‘ep’ (heb).
  • De woordvolgorde wordt regelmatiger (zoals het Frans, het Engels en het Chinees): altijd onderwerp-werkwoord-lijdend voorwerp
  • De wrijfklanken worden definitief stemloos: v werd f, z werd s.
  • De tweeklanken en de lange klinkers worden allemaal een stapje verlaagd (ie wordt ee, ee wordt ei, ei wordt ai)
  • Het woord voor donderdag is sjinkse, een vervorming van het Chinese woord. We zijn honderden jaren in zakelijk contact geweest met de Chinezen en hebben hun woorden voor de dagen van de week overgenomen.
  • Bileme is het Azeri woord voor honing. Alle bijen in onze streken zijn al eeuwenlang uitgestorven door de bijenziekte. Honing is een luxe-product uit verre streken.
  • Dankzij dit alles weten we na 2500 jaar dat P en R in hun dialogen altijd op elkaar rijmen.

Hoe zal de taal er nog vijfhonderd jaar later uitzien? Daarover zijn we nog aan het puzzelen. Het probleem is dat we nog niet helemaal zeker of Nederland dan onder water staat en welk effect dat op onze taal zal hebben.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel

Lees Interacties

Reacties

  1. Quirinius zegt

    22 maart 2012 om 15:47

    Ik denk dat over 500 jaar Nederlands niet meer als algemene taal gebruikt wordt, maar dat we over zijn op Engels.
    Je hebt nu al groepen (universiteiten, internationale bedrijven, steden als Brussel en Amsterdam) waar Engels de eerste taal is.

    Beantwoorden
  2. Anoniem zegt

    22 maart 2012 om 21:07

    Dat wordt lastig wordfeuden 🙂

    Beantwoorden
  3. Anoniem zegt

    23 maart 2012 om 10:41

    Chinese woorden zullen volgens mij alleen inburgeren als ze iets typisch Chinees beschrijven. Het Engels heeft na eeuwen Franse invloed ook niet de Franse woorden voor de dagen overgenomen. Maar wel een erg grappig/interessant stuk.

    Beantwoorden
  4. Bart Meijer zegt

    23 maart 2012 om 23:23

    Kep lais jou stuk. Sintersant!

    Beantwoorden
  5. Anoniem zegt

    26 maart 2012 om 15:12

    Behalve de voor de hand liggende gedachte dat we over 500 jaar vermoedelijk een soort Engels spreken, denk ik ook niet dat we dan nog appels en honing in de winkel kopen. We maken dat in de 26e eeuw zelf met moleculaire 3d-printers.

    Verder gaat de auteur er vanuit dat het Nederlands een isolerende taal wordt. Dat kan inderdaad binnen een eeuw gebeurd zijn, maar de taal kan ook stagneren… of de andere kant op ontwikkelen. Misschien ontwikkeld het Nederlands wel naamvallen op agglutinerende basis, zoals in het Tochaars is gebeurd.

    Beantwoorden
  6. musiqolog zegt

    26 maart 2012 om 15:20

    Oei, schreef ik 'ontwikkeld'? Ik bedoel natuurlijk 'ontwikkelt'! Stom dat ik mijn eigen bijdragen niet kan aanpassen…

    Beantwoorden
  7. Anoniem zegt

    26 maart 2012 om 18:16

    Ick benn khijn Neidelondaar. Of: Ik ben geen Nederlander.

    Het is ook zo in het Duits, dat vele Duitsers (in het bijzonder de kinderen van buitenlanders)zelfs hun moedertaal niet meer juist kunnen spellen/schrijven. Misschien is de situatie toch noch niet zo extrem als in Nederland. Ik ben Duitser, mijn vrouw is Duitse en onze jongen zijn in Berlijn geboren, opgegroeid, in dezelfde middelbare school gegaan en maken steeds fouten, algemene woorden uit te spreken!

    Beantwoorden
  8. Marc van Oostendorp zegt

    27 maart 2012 om 20:10

    Ja, dat is inderdaad vervelend, dat het niet mogelijk is om reacties later aan te passen. Ik geloof niet dat wij van Neder-L daar op dit momenteel veel aan kunnen doen.

    Beantwoorden
  9. Wilhelm Deussen zegt

    29 maart 2012 om 10:23

    Het viel ons op dat de oudste tekst het langste is, de huidige tekst iets korter en de tekst uit de toekomst veruit het kortst. Wordt het Nederlands inderdaad korter en hebben jullie dat bewust in de tekst uit de toekomst verwerkt, of is dit toevallig zo bij dit specifieke voorbeeld?

    Beantwoorden
  10. Marc van Oostendorp zegt

    29 maart 2012 om 13:34

    In de afgelopen eeuwen zijn Nederlandse woorden inderdaad aanmerkelijk korter geworden, onder andere doordat grammaticale uitgangen voor woordgeslacht, naamvallen, enz. verdwenen. Die trend hebben we inderdaad meegenomen in onze voorspelling, al weet je natuurlijk maar nooit of hij niet ook ooit wordt omgedraaid.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • De wenschen

Naauwlijks vraagt hy geld en goed,
Of hy zwemt in overvloed.
Straks begeert hy vrouwenmin:
Hy verzadigt zich daar in.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Agenda

18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025

18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025

16 juni 2025

➔ Lees meer
5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

15 juni 2025

➔ Lees meer
20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

14 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1988 Cornelia Brinkman
1999 Antonin van Elslander
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d