NRC Handelsblad noemt zich een kwaliteitskrant, maar soms is deze kwalificatie bezijden de waarheid. Afgelopen donderdag kwam de krant met een spectaculair bericht. Op de voorpagina nog wel: door de Lex Salica is het Nederlands ouder dan het oudste zinnetje. Met dat oudste zinnetje bedoelde de wetenschapsredactie:
Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu
Dit is misschien een goede pick up line in een café, maar het is niet het oudste Nederlandse zinnetje.
Stel dat dit wél de oudste zin zou zijn, hoe zou de maatschappij er dan in de 11e eeuw uit hebben gezien? Een stel stille types die zonder een woord te spreken en altijd zwijgend het land bebouwde? Totdat… totdat iemand op het idee kwam een pen ter hand te nemen en een zin op te schrijven. Verbazing alom. Vervolgens probeerde iemand die zin uit te spreken, en het klonk zo ongeveer zoals het uitgesproken werd.
De NRC denkt dat een taal pas bestaat als deze opgeschreven wordt. Gesproken taal gaat aan geschreven taal vooraf, dus hoe lang er al Nederlands gesproken werd voor dat ene zinnetje is niet na te gaan.
Bovendien waren er al oudere bronnen dan het ‘Hebban olla’-fragment, zoals de Wachtendonkse psalmen, de Utrechtse doopbelofte en de Leidse Willeram. Dus dat er een nog een bron is die ouder is dan ‘Hebban olla’ is geen nieuws. Overigens kwam onderzoek Arend Quack in 2008 al met dit nieuws.
Niet dat de Lex Salica geen krantenbericht verdient. Integendeel, het verdient een goed krantenbericht. Het zou nuttig zijn als de wetenschapsredactie van de NRC eens een lesje taalkunde zou volgen.
Theo zegt
Wat is de Nederlandse vertaling van 'pick up line'?
versierzin?
Anoniem zegt
Anecdote zou ik zeggen in dit verband.
Anoniem zegt
Ik lees in dit artikel nergens dat NRC zegt dat 'Hebban olla vogala' het oudste Nederlandse zinnetje is. Er staat "het bekende zinnetje". En dat is waar.
Pieter Bal zegt
Alleen de kop is leesbaar. En daar slaat het stukje op.