Ik word gevraagd over de toekomst van de neerlandistiek. Ik leef in een land waar zelfs de toekomst van de democratie niet te voorspellen is. Of we over een paar jaar nog in democratie leven in Hongarije is net zo onvoorspelbaar als de toekomst van de neerlandistiek.
Als men me vraagt waarom ik Nederlandse taal- en letterkunde als vak van mijn leven heb gekozen kan ik nooit frappant antwoord geven. Het maakt eigenlijk niet veel uit door welk raam men naar de wereld kijkt. Dat raam kan geschiedenis, natuurkunde, medicijn, scheikunde, rechten of neerlandistiek zijn. Ze zijn zovele ’trilkristallen’ waardoor je een volledig universum kan ontdekken. Als men op een gegeven moment denkt dat van al die ’trilkristallen’ juist de neerlandistiek weggeveegd van ons raam zou moeten worden, ben ik net zo hulpeloos als hier, nu, in mijn land waar vele mensen de democratie helpen afbouwen. Het enige wat je kan doen: erin geloven. Geloven dat je de kracht van de neerlandistiek aan jonge mensen door kan geven zodat ook zij door dit bewuste ’trilkristal’ het ‘grootsch verband’ kunnen ontdekken. Het maakt niet uit door welk venster je naar de wereld kijkt. Maar het venster, de neerlandistiek, waardoor ik het doe, is me lief.
Neerlandistiekaan deEötvös LorándUniversiteit inBoedapest bestaatmeer danveertig jaar.Ik ziegeen redenwaarom hetniet nogeens veertigjaar zoubestaan, maaropheffen vanvakken hebbenmet politieken economiete makenen nietmet delogica. Eengroep tweedejaarsMA studentenvan mijstonden eropde SaraBurgerhartte lezen.Toen ikze vroegwaarom eigenlijk,zeiden zedat zegewoonnieuwsgierigwaren naarhet leveninachttiende-eeuwsNederland. Hebje meeruitleg nodigwaarom deneerlandistiek inHongarije zoumoetenvoortbestaan?
Opgaanin anderevakken heeftalleen zinindien deNederlandse taalen cultuurin diebredere vakkenniet volledigverdwijnen. Wanter zijnaltijd mensendie juistdoor dezetaal encultuurgeïnspireerdwillen worden en nietdoor eenandere. Endaarom gaathet uiteindelijk.
Neerlandistiekvoor mijis meerdan eenvak: hetis eenlevensbeschouwing,een houdingen vooraleen gemeenschap.Streven naarsteeds beter,je mondopen doenals jedaarvan denoodzaak voelt,metbelangstellingkijken enluisteren naarde anderen dehoop nietopgeven. Lidzijn vaneen netwerkwaarin jeje thuisvoelt. Misschienis diteengeïdealiseerdedestillatie vande neerlandistiekextra muros.Het zijzo. Inieder gevalis hetons geluktom steedsnieuweregeneraties aandit vakte winnen.Vertalen vanhet Nederlandsnaar hetHongaars,bestuderen vande Nederlandsetaal enliteratuur zijnbruisendeactiviteiten inHongarije,tegelijkertijdlijken zevanuit eenpragmatischperspectiefnutteloze dingente zijn.Vanuit eenpragmatischperspectief ispoëzieook nutteloos.En ditis devoornaamstebeweegreden voorhet handhavenen koesterenvan zowelpoëzieals vande neerlandistiekin allelanden terwereld.
Judit Gera, hoogleraar Nederlands, Boedapest
Laat een reactie achter