Uw verslaggever gaat niets te ver om de volgende stap te verslaan in de tragedie die het boekenvak momenteel doormaakt. Zo trok hij gisteren naar Den Haag, waar het laatste bedrijf wel zo’n beetje aangebroken lijkt. Er ligt her en der nog een acteur te reutelen op het podium, hopend dat er nog iemand de kracht kan opbrengen om er snel een einde aan te maken.
Verwijs, ooit de grootste winkel van de binnenstad, met een prachtig pad in de Passage, is nu ingetrokken in het pand van De Slegte. Ik ging erheen en ben geloof ik nooit zo doordrongen van de malaise in het boekenvak. Het is gedaan met Den Haag als boekenstad – die nieuwe winkel is ongelooflijk veel treuriger dan Verwijs of De Slegte ooit waren.
De hele winkel ademde – de dag na de officiële heropening – een grote minachting voor de boekenliefhebber. Het is er ongezellig, het is er steriel, je krijgt het gevoel dat er nauwelijks boeken zijn, of in ieder geval geen boeken die je zou willen hebben of die jou zouden willen hebben. Tenzij je geïnteresseerd bent, natuurlijk, in 50 tinten grijs en andere titels die ieder beschaafd mens liever bij Bol.com bestelt. Van zo’n boek weet je al wat je kunt verwachten, dat kun je dus ook zo wel bestellen – of meenemen bij de AKO op het station.
Een mooie, een goeie, een fijne boekwinkel is er een waar de boeken tot op grote hoogte zijn opgestapeld – een winkel waar je het gevoel hebt dat je eindeloos zou willen snuffelen en waar je uiteindelijk met een grote stapel boeken uit te voorschijn komt, waar je van te voren alleen vagelijk van gehoord hebt – een winkel waar je van wilt gaan lezen, al is het maar omdat je als je alle boeken uithebt weer een reden hebt om naar Den Haag te gaan, en de winkel weer te verlaten met een nieuwe stapel.
Zo is Verwijs + De Slegte niet. Verwijs + De Slegte is een treurige kelder met niet al te hoge Ikea-kastjes die nog halfleeg zijn en die ook verder nauwelijks uitnodigen om naderbij te komen of nieuwsgierig te gaan neuzen. Zelfs de balie van de Coffee Company in het midden van de winkel, met de goedkope en ongezellige tafeltjes, lijkt vooral te willen zeggen: ga maar weer weg, hier heb je niks te zoeken, lezen is voor losers.
Dat geldt eigenlijk nog sterker voor het Slegte-gedeelte van de winkel. Daar zou je al helemaal verwachten dat de kasten uitpuilen van de titels die er alleen maar voor jou liggen; niet dat er een paar halflege kasten staan met tweedehands-exemplaren van 50 tinten grijs.
Gelukkig was Van Stockum er nog, op de terugweg naar het station. Ik heb er meteen drie nieuwe dichtbundels gekocht.
Oh ironie! Van Stockum zit al jaren in het pand waar ooit Verwijs zat, toen nog een (in mijn beleving) wat deftige boekwinkel.
Dat wist ik niet! Ik bezoek dan ook pas sinds een jaar of vijftien de Haagse boekwinkels. De eerste locatie die ik kende voor Verwijs, was op het Buitenhof. Al die tijd heb ik Van Stockum als een beetje ordinair beschouwd, niet erg serieus genomen. Inmiddels is het geloof ik de enige serieuze boekwinkel in de binnenstad. (Bij Paagman kom ik nooit, dat is voor mij als Leidenaar net iets te veel uit de buurt.)
De boekwinkelmalaise is ook het gevolg van schaarste aan liefhebbers zoals ze hier worden geschilderd: er zijn er nog maar weinig mensen die "eindeloos willen snuffelen" en die "met een grote stapel boeken" uit de winkel te voorschijn komen.
En helaas is De Tille in Leeuwarden ook 'slegter' geworden.
Van Stockum ordinair? Welnee, het is de oudste boekhandel van de stad en bovendien ook de enige waar je leverbare boeken vanuit zo'n beetje de hele wereld kunt bestellen. Probeer dat maar eens bij Paagman voor elkaar te krijgen.
Verwijs is een goede naam, goede winkel, maar vooral een winkel met hoge stapels. (ooit.)Hopelijk komen ze weer op oude sterkte, maar hele speciale, of byzondere dingen hebben ze nooit gehad.Maar los daarvan, wel veel keus uit al het andere moois wat er in boekenland is.
En in Groningen is ook de mooiste boekhandel (Selexis, wát een naam!) de Slegte geworden.
Maar kennen jullie de "moderne", met de tijd mee moetende bibliotheken? Hier in Haren gr lijkt het op een winkel. Geen boek staat meer alfabetisch. Ze liggen op stapels bij lokkende oproepen als: Lekker lezen of Spannende boeken.
Nee, dat Van Stockum ordinair is, dat was dus een misverstand. Het blijkt niet zo te zijn.
Ik denk dat we dat inderdaad moeten constateren. De leukste boekwinkels, die wel aan deze criteria voldeden, zijn allang vertrokken.
Ik was een paar weken geleden nog bij De Tille. Die zie je inderdaad ook hard achteruitgaan.
In de jaren '70 (middelbare school voor mij) zat Verwijs op de hoek Herengracht/Prinsessegracht, en Van Stockum op de Vijverdam, naast de Gevangenpoort. Lang geleden.