Van boek tot canon: een inleiding op de geschiedenis van het gedrukte boek Duik in de wereld van het oude boek en de productie ervan. Ga zelf aan de slag met 17e-eeuwse boeken en werp een blik op topstukken uit de Bijzondere Collecties van de Radboud Universiteit! Het is 1662. Een vooraanstaande drukker uit Amsterdam, Joan Blaeu, brengt zijn meesterwerk uit. De wereld … [Lees meer...] over28 mei 2024: Masterclass boekwetenschap voor scholieren, Nijmegen
boekwetenschap
Een processie van curieuze bibliografen, bibliofielen en bibliomanen
Tijdens een zomerse vakantiedag in 1993 kocht de ‘boekenjutter’ Garrelt Verhoeven op een kleine boekenmarkt in het dorp Lormes in de Franse Morvan een zeventiende-eeuws Latijns drukje van De navolging van Christus van Thomas van Kempen, gedrukt door Elsevier voor de Parijse boekverkoper Charles Angot. Het was bedoeld voor een katholiek lezerspubliek, want het bevatte ook het … [Lees meer...] overEen processie van curieuze bibliografen, bibliofielen en bibliomanen
‘Hij koopt toch vooral een band’
Over het Hinaufkaufen (3) Meer dan een eeuw lang kon binnen het boekenvak worden volgehouden dat de afnemer van goedkope lectuur uit zichzelf wel zou overgaan tot de aanschaf van duurdere boeken. Al die tijd was er niets wat daarop duidde. En toch werd die profetie uiteindelijk vervuld. In de vorige aflevering werd gesteld dat het Hinaufkaufen rechtstreeks … [Lees meer...] over‘Hij koopt toch vooral een band’
Bekendmaking Tiele-fellows 2024
De Tiele-Stichting kent in 2024 drie fellowships toe: aan Marjolein Hogenbirk (Universiteit van Amsterdam), Aafje de Roest (Universiteit Leiden/Universiteit van Amsterdam) en Rozanne Versendaal (Universiteit Utrecht). Hun boekwetenschappelijke onderzoek wordt in 2024 gedurende twee maanden financieel en wetenschappelijk ondersteund door de Stichting. De selectiecommissie … [Lees meer...] overBekendmaking Tiele-fellows 2024
12 februari 2024: Erfgoedlezing Athenaeumbibliotheek
In 2023 bracht Suzan Folkerts als fellow van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en de Bibliographical Society of America enkele maanden door in bibliotheken in binnen- en buitenland. Daar verrichtte zij onderzoek naar middeleeuwse handgeschreven boeken uit Deventer en omgeving. In de Athenaeumbibliotheek worden circa honderd handschriften uit Deventer bewaard. De … [Lees meer...] over12 februari 2024: Erfgoedlezing Athenaeumbibliotheek
t/m 25 februari 2024: Tentoonstelling ‘Gordel van papier’ in het Huis van het Boek
Tot en met 25 februari 2024 is in het Huis van het Boek te Den Haag de tentoonstelling Gordel van papier te zien, over de opkomst van het gedrukte boek in Indonesië. Het gaat over de periode 1816-1957,de tijd waarin Nederland het eilandenrijk onder de naam ‘Nederlands-Indië’ gekoloniseerd had tot aan het moment dat alle Nederlandse bedrijven daar … [Lees meer...] overt/m 25 februari 2024: Tentoonstelling ‘Gordel van papier’ in het Huis van het Boek
De reis van een middeleeuws handschrift: Bewaren
Hoe bewaar je een middeleeuws handschrift? Veilig en voor lange tijd? Angélique de Meijer, standplaatscontroleur bijzondere collecties, vertelt erover. Zo liggen dit soort boeken in een magazijn waar de temperatuur altijd constant is en de luchtvochtigheid laag. En als er geen mensen in de buurt zijn, is het er altijd donker. De collectie van de KB groeit wekelijks met 10 meter … [Lees meer...] overDe reis van een middeleeuws handschrift: Bewaren
De reis van een middeleeuws handschrift: 3. Restaureren
In deze video vertelt Ilse Korthagen, boekrestaurator bij de KB, over haar werk met de fysieke collectie. Wanneer een handschrift binnenkomt in de KB, doet zij een conditiecheck waarbij ze kijkt naar de band van het boek, de afbeeldingen en de constructie. Afbeeldingen bijvoorbeeld kunnen kwetsbaar zijn: is het goud dat ervoor gebruikt is in de middeleeuwen nog stabiel genoeg? … [Lees meer...] overDe reis van een middeleeuws handschrift: 3. Restaureren
8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints
Digital image recognition techniques are developing rapidly. With this lecture, Jeroen Salman (associate professor of Comparative Literature at the University of Utrecht) will expand on searching and analyzing collections of pre-modern print materials and illustrated books. Digital image recognition techniques are developing rapidly. In this lunch lecture, Jeroen … [Lees meer...] over8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints
Pikante raadsels en een bibliografische oplossing
Als ik er zin in heb ga ik naar mijn geliefde, ik omhels hem en ik maak zijn snaar stijf met mijn hand. Als hij zover is spreid ik mijn benen, ik leg hem ertussen en je zou denken dat wij één lichaam zijn. Ik beweeg me naar links en naar rechts, zodat hij het toppunt van genot kan bereiken. Een raadselgedicht in drie talen: het oorspronkelijke Frans en vertalingen in het … [Lees meer...] overPikante raadsels en een bibliografische oplossing
Pornografie in geleerde jas
Garrelt Verhoeven noemt zichzelf een boekenjutter, en hij lijkt me een hele goeie. Boekenjutters zijn niet actief op zoek naar bepaalde boeken, net dat éne exemplaar dat nog ontbreekt in hun verzameling, maar ze struinen de boekenkusten af – de antiquaren, de boekenmarkten, of zelfs Marktplaats – om precies dat ene boekje op te pakken waarnaar ze niet op zoek waren maar dat van … [Lees meer...] overPornografie in geleerde jas
Een steekboekje van Saeghman
Ruim 30 jaar geleden (ja, ja) schreef ik mijn doctoraalscriptie over de 17e-eeuwse Amsterdamse drukker en boekverkoper Gillis Joosten Saeghman, een specialist in het populaire segment van de markt en dan vooral in almanakken in alle soorten en maten. Vooral de almanakken in miniatuurformaat, ooit verschenen in enorme oplagen, zijn nu uitermate zeldzaam. Tijdens mijn jaren … [Lees meer...] overEen steekboekje van Saeghman
21 april 2023: Tiele-dag ‘De waarde van kennis’
Dat boeken waarde hebben als kennisdragers staat buiten kijf. Maar hoe claim je als auteur die kennis in een tijd zonder wettelijk auteursrecht? Waarom is juist een schaapherder gekozen om zowel geleerde als praktische kennis te verspreiden? En hoe verwerk je kennis effectief tot een bruikbaar handboek voor studenten? Het antwoord op deze vragen hoor je tijdens de Tiele-dag … [Lees meer...] over21 april 2023: Tiele-dag ‘De waarde van kennis’
Bekendmaking Tiele-fellows 2023
Ook dit jaar kent de Tiele-Stichting weer drie fellowships toe: aan Thirza Blekendaal (Universiteit van Amsterdam), Jeonghun Choi (Harvard University) en Renske Hoff (Universiteit Utrecht). Zij worden in 2023 gedurende twee maanden financieel en wetenschappelijk ondersteund door de Stichting. De onderzoeksvoorstellen van de nieuwe fellows beslaan een breed gebied. Thirza … [Lees meer...] overBekendmaking Tiele-fellows 2023
“Wetenschapscommunicatie avant la lettre”: hoe 16de-eeuwse drukkers en lezers gebruikmaakten van een gloednieuw medium
Bron: Universiteit Utrecht Hoe probeerden onze 16de-eeuwse voorouders gezond te blijven? Met welke interesses lazen ze medische boeken? Volgens boekhistoricus Andrea van Leerdam vertellen de lay-outs van en gebruikssporen in vroege gedrukte boeken ons meer dan je op het eerste gezicht zou denken. In haar proefschrift ‘Woodcuts as Reading Guides’ laat ze zien dat … [Lees meer...] over“Wetenschapscommunicatie avant la lettre”: hoe 16de-eeuwse drukkers en lezers gebruikmaakten van een gloednieuw medium
Topstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
Voor een tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden in 2023 werd vorige week een materiaal-technisch onderzoek gedaan aan het oudste boek in de collectie van de KB: het Evangeliarium van Egmond. Er werd röntgenonderzoek gedaan om te bepalen van welk materiaal het werk gemaakt is. De resulataten van dit onderzoek door Luc Megens (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) en … [Lees meer...] overTopstuk in de KB collectie: het Evangeliarium van Egmond
De ecologie van middeleeuwse geschriften
Ik heb niet kunnen achterhalen of er eerder neerlandici in het prestigieuze Science hebben gepubliceerd, maar Mike Kestemont en Folgert Karsdorp is het in ieder geval gelukt. Gisterenavond werd hun artikel 'Forgotten books: The application of unseen species models to the survival of culture' gepresenteerd. Bekijk vooral de verbluffende website bij dit artikel. Kestemont … [Lees meer...] overDe ecologie van middeleeuwse geschriften
Nina Geerdink krijgt boekhistorische Tiele-fellowship 2022
Dr. Nina Geerdink (Utrecht) krijgt gedurende twee maanden financiële en wetenschappelijke ondersteuning van de Tiele-stichting om een onderzoeksvoorstel uit te voeren naar boekverkopersprivileges aangevraagd door auteurs in de lange zeventiende eeuw. Hoewel Nederland pas sinds 1912 auteursrecht kent, bestonden er ook al ruim vóór die tijd ideeën over het eigendom van … [Lees meer...] overNina Geerdink krijgt boekhistorische Tiele-fellowship 2022
Te verschijnen: Teksten in beweging
Het dynamische medialandschap van de Middeleeuwen en Vroegmoderne Tijd In september 2020 begonnen zeven derdejaars studenten van de Bachelor Nederlandse taal en cultuur in Leiden aan de cursus Literatuur in handschrift en druk in de Lage Landen tot 1800. Onder begeleiding van dr. Geert Warnar onderzochten Joep Dieleman, Evi Dijcks, Annelynn Koenders, Emma de Man, Maurits … [Lees meer...] overTe verschijnen: Teksten in beweging
Een nieuw leerboek over onderzoeksvaardigheden in de letteren en de boekgeschiedenis
Door Ton Harmsen Ik weet nog goed hoe ik voor het eerst door Bert van Selm werd meegenomen naar de UB van Amsterdam. Ik voelde me daar als een kat in een vreemd pakhuis, maar Bert toonde me enthousiast als altijd een aantal kaartenbakken die zouden leiden tot het Walhalla. Ik weet ook nog hoe ik teleurgesteld naar huis ging: dat soort boeken hadden wij in Leiden ook, wat … [Lees meer...] overEen nieuw leerboek over onderzoeksvaardigheden in de letteren en de boekgeschiedenis
De bibliotheek van een banketbakkerszoon.
Over de boeken en de catalogus van P.J.M. Aalberse Lezers en verzamelaars vormen sinds decennia een geliefd onderwerp voor letterkundigen en boekhistorici. De bronnen voor dit onderzoek zijn talrijk. Boekenlijstjes, aantekenschriftjes, uitgaven voorzien van aantekeningen in de marge, maar ook brieven en dagboeken kunnen een beeld geven van wat er werd verzameld en gelezen … [Lees meer...] overDe bibliotheek van een banketbakkerszoon.
Wat is de geschiedenis van het handgeschreven boek?
De kracht van het woord (1) Door Martine Veldhuizen Stap in een wereld vol licht, kleur en boeiende verhalen: het middeleeuwse handgeschreven boek. In de tentoonstelling ‘Magische miniaturen’ van Museum Catharijneconvent vind je prachtige voorbeelden van middeleeuwse ridderromans, gebeden-, biologie- en geschiedenisboeken. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overWat is de geschiedenis van het handgeschreven boek?
The Enigmatic Premodern Book
The defining feature of the medieval manuscript—the premodern book at the heart of this lecture—is that its contents have been written rather than printed. A compelling feature of written text from the medieval period is that it produces two kinds of meaning. The first is the meaning of the words themselves: the most common reason for consulting a manuscript and the reason why … [Lees meer...] overThe Enigmatic Premodern Book
Vacature: Doctoraatsbeurs Strofische gedichten van Maerlant
door Remco Sleiderink Het Departement Letteren van de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte zoekt een veelbelovend talent voor een voltijds doctoraatsbeurs (100%, 4 jaar) in het domein van de oude Nederlandse letterkunde. … [Lees meer...] overVacature: Doctoraatsbeurs Strofische gedichten van Maerlant
14 december 2019, Leiden: college Boekwetenschap
Mededeling Plantin Instituut Op 14 december wordt in Leiden de eerste les gegeven van ons driedaags college Boekwetenschap. Op een toegankelijke manier zal de productie en de handel van handschriften en boeken worden belicht van de oudheid tot het begin van de industrialisering. Er wordt aandacht besteed aan het drukkersatelier, de productie van het boek, de illustratie, … [Lees meer...] over14 december 2019, Leiden: college Boekwetenschap