• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Pornografie in geleerde jas

17 maart 2023 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Garrelt Verhoeven noemt zichzelf een boekenjutter, en hij lijkt me een hele goeie. Boekenjutters zijn niet actief op zoek naar bepaalde boeken, net dat éne exemplaar dat nog ontbreekt in hun verzameling, maar ze struinen de boekenkusten af – de antiquaren, de boekenmarkten, of zelfs Marktplaats – om precies dat ene boekje op te pakken waarnaar ze niet op zoek waren maar dat van grote waarde blijkt.

Om een goede jutter te zijn, moet je een heel scherp oog hebben en héél veel achtergrondkennis. Garrelt Verhoeven heeft die allebei in jaloersmakende mate, maar in het boekje deelt hij de genoegens van die kwaliteiten.

Een kenmerkend verhaal is dat van de Aloisiae Sigaea Toletana. Verhoeven vond een achttiende-eeuwse uitgave van dat werkje een paar jaar geleden op de Deventer Boekenmarkt – in een bak met zwaar afgeprijsde boekjes. Het zag er uit als een studieuze wetenschappelijke editie in het Latijn van de brave Leidse humanist Johannes Meursius (1579-1639) – iets waarvoor je waarschijnlijk zo geleerd zou moeten zijn dat het de vraag was of er nog iemand aan de kwaliteiten zou voldoen.

Maar Verhoeven herkende het als een boekje waar Meursius of Leiden niets mee te maken hadden, en waarvan de geleerdheid alleen een brave buitenkant was – van wat in werkelijkheid de eerst bekende pornografische roman was, van de hand van de Franse schrijver Nicholas Chorier (1612-1692):

Choriers populariteit was te danken aan de expliciete beschrijving van alle mogelijke seksuele handelingen die zeker niet de goedkeuring konden wegdragen van de toenmalige zedenmeesters. Op het schrijven, drukken of uitgeven van dergelijke teksten stonden zware straffen en de verkoop van het boek werd van meet af aan verboden.

En dus verstopt onder de schone schijn van geleerdheid die eeuwen later een antiquaar in Deventer nog steeds zou misleiden. Verhoeven is inmiddels hoofdconservator Bijzondere Collecties in de Leidse UB en liet het boekje daar in de collectie opnemen. Zo kwam het thuis – waar het officieel hoorde maar mogelijk nooit eerder was geweest.

Wat een verhaal! Ik zoek geluk in druk te vinden staat er vol van.

Garrelt Verhoeven. Ik zoek geluk in druk te vinden. Verhalen van een boekenjutter. Walburg Pers, 2023. Bestelinformatie bij de uitgever.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 17e eeuw, 18e eeuw, boekwetenschap, pornografie

Lees Interacties

Reacties

  1. René Appel zegt

    18 maart 2023 om 16:46

    IK las het even als ‘Pornografie in een leren jas’.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

JUNI ’57

Met niets meer bij me dan het te vlug geleefde,
nog in de flarden van haar vertrek gekleed,
loop ik het land op om naar de lucht te kijken
en hoe mijn liefde allengs in niets meer leek
op die voor haar.

Het is een juninacht – de kortste nacht
bijna. Ik voel met mijn hoofd het hooi van de opper
waartegen ik zit. Ik zie een blijvende
zonsondergang boven een vuurtorenlicht
en weinig sterren.

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

19 september 2025: Laatzomer Conferentie NDN

22 juni 2025

➔ Lees meer
2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1991 Cornelis Stutterheim
➔ Neerlandicikalender

Media

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

22 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp 1 Reactie

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d