Het Bestuurscollege van de Universiteit Gent heeft in zijn vergadering van eind juni beslist Breyten Breytenbach het institutionele eredoctoraat toe te kennen. Op voordracht van het Gentse Centrum voor de Studie van het Afrikaans en van Zuid-Afrika (Prof. Jacques van Keymeulen, Prof. Yves T’Sjoen en Dr. Annelies Verdoolaege) en na voorafgaandelijke goedkeuring door rector Anne de Paepe en vice-rector Freddy Mortier, zal de heer Breytenbach op woensdag 3 december 2014 de titel van doctor honoris causa van de Universiteit Gent worden uitgereikt. Naar aanleiding van de twintigste verjaardag van de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika en uit waardering voor het eigenzinnige kunstenaarschap en het sociaalkritische engagement van de heer Breytenbach is de eretitel toegewezen.
Breyten Breytenbach heeft inmiddels in een persoonlijke boodschap de eervolle uitnodiging aanvaard. Vooral de aandacht voor het Afrikaans en de Afrikaanstalige literatuur aan de Universiteit Gent alsook de appreciatie voor diens artistieke werk hebben hem ervan overtuigd de invitatie te aanvaarden. De Universiteit Gent is vereerd met de genereuze reactie van Breyten Breytenbach.
Na de officiële plechtigheid op 3 december 2014 volgt een tweedaags colloquium aan de UGent over het Afrikaans als een van de vele talen van Zuid-Afrika, de literatuur van het Afrikaans en de politieke en maatschappelijke toestand van Zuid-Afrika (4-5 december). Bij die gelegenheid presenteren eminente Zuid-Afrikaanse, Nederlandse en Vlaamse sprekers een lezing. De faculteit Letteren en Wijsbegeerte, de afdeling Internationalisering, FWO-Vlaanderen en de onderzoeksgroep initiëren en/of financieren het congres. Tal van buitenlandse experts, geassocieerd met de Gentse onderzoeksgroep, zullen aanwezig zijn. Ook de studenten die het opleidingsonderdeel Afrikaans: taal- en letterkunde volgen – elk jaar circa 50 – zullen het symposium bijwonen.
De bilaterale raamovereenkomst tussen de universiteiten van Stellenbosch en Gent voorziet niet alleen in docenten- en studentenmobiliteit. Sinds enkele jaren wordt het academische samenwerkingsverband uitgebreid met een onderzoekscomponent. Prof. Ronel Foster en Prof. Yves T’Sjoen redigeerden de afgelopen jaren twee wetenschappelijke boekpublicaties (Over grenzen/Oor grense en Toenadering), met auteurs verbonden aan universiteiten in Zuid-Afrika, Nederland, Polen en België, en momenteel werken zij voor de reeks Lage Landen Studies (Academia Press i.s.m. Internationale Vereniging voor Neerlandistiek) aan een nieuw boekdeel. Prof. Foster is geregeld voor onderzoek in Gent en Prof. T’Sjoen heeft sinds enkele jaren een aanstelling als buitengewoon hoogleraar (departement Afrikaans en Nederlands) aan de Universiteit van Stellenbosch. Samen treden zij op als promotores van PhD-onderzoek van Zuid-Afrikaanse doctorandi.
Vanaf 15 juli zijn twee studenten van de Universiteit Gent te gast in het departement. Bachelor Hannah Kruithof en Master Eveline Luwaert zullen respectievelijk vijf en vier maanden universitair onderwijs volgen en voorbereidingen treffen voor hun masterscriptie. Mevrouw Kruithof werkte voor de bachelorproef editiewetenschap aan een drukvergelijkend en ideologiekritisch onderzoek over de (Afrikaanse en Nederlandse) edities van Johannes van Melles canonieke roman Bart, de opstandeling/Bart Nel. Voor haar masterscriptie in de opleiding Taal- en letterkunde (UGent) zal mevr. Kruithof veldwerk verrichten in Stellenbosch. Mevrouw Luwaert werkte het afgelopen academiejaar aan een masterscriptie over de magisch-realistische dimensie van S.P. Benjamins proza. Aan de hand van theoretische inzichten over en een studie van het transnationale karakter van de magisch-realistische literatuur heeft zij Benjamins roman Die reuk van steenkool (1997) en de verhalenbundel Die lewe is ’n halwe roman (1999) aan een thematische analyse onderworpen. Mevr. Luwaert zal voor de masteropleiding Vergelijkende Moderne Letterkunde (UGent, academiejaar 2014-15) onderzoek verrichten naar de Vlaams-Nederlandse aanwezigheid in het bekende Zuid-Afrikaanse periodiek Standpunte. Hiervoor zal zij het JS Gericke-archief zal raadplegen.
Beide studenten genieten de steun van de Vlaamse overheid (studiebeurs).
De samenwerking tussen de universiteiten van Stellenbosch en Gent blijkt de afgelopen jaren dankzij de docenten- en studentenuitwisseling bijzonder productief. De toekenning van het eredoctoraat aan Breyten Breytenbach is niet alleen een blijk van waardering voor de antiapartheidsstrijd en voor het dubbelkunstenaarschap van de heer Breytenbach maar ook het resultaat van de uitgebreide samenwerking tussen Zuid-Afrikaanse en Vlaamse onderzoekers en studenten.
