• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

M ’n jonge, m’n jonge, kun je nu niets beters van je leven maken

13 augustus 2014 door Marc van Oostendorp Reageer

Twee jonge schrijvers in de jaren veertig

Door Marc van Oostendorp


De mooiste zin in Ik ben een echt genie, de onlangs uitgegeven briefwisseling (1942-1951) tussen Max de Jong en Hans van Straten is een opzet voor een contactadvertentie van de eerste:

Schrijver zoekt jonge vrouw, bereid hem ’s winters bij te staan elke morgen zijn joghurt te ontdooien.

Daar zit alles in: De Jongs rare ‘genialiteit’, zijn geringe talent voor het dagelijks leven, en de spelfouten waar Van Straten hem de hele tijd om berispt.

De Jongs onvermogen om met het dagelijks leven om te gaan werd helaas niet gecompenseerd door een groot oeuvre – je krijgt de indruk dat hij ook het eigenlijke schrijven eigenlijk te praktisch voor hem was. Wel stuurt hij Van Straten regelmatig plannen voor romans, die de laatste dan zo snel mogelijk moest uitvoeren. De dag erna stuurde De Jong dan een brief dat het project toch maar niet moest doorgaan.

Waar Ik ben een echt genie vooral naar doet verlangen: een kleine, mooie uitgave van de essays die De Jong schreef over bewonderde of juist niet bewonderde schrijvers in die jaren: de stukken die hij opstuurde naar Van Straten en die deze soms wel of soms niet plaatste.

De correspondentie zelf is vooral interessant omdat hij een inkijkje geeft in het literaire leven van de late jaren veertig – en dat was natuurlijk niet de minst interessante periode van de literatuur. Aan de ene kant maakt vrijwel iedereen zich nog enorm druk over de erfenis van Ter Braak en Du Perron. Aan de andere kant komen af en toe ‘randfiguren’ in de correspondentie voorbij zoals Simon van het Reve en Lucebert. Over de laatste schrijft De Jong (vrijwel onmiddellijk na zijn advertentie over de joghurt):

 “Die Lucebert ken ik van gezicht, het is een buitengewoon decoratieve figuur (bleek, tenger, verkleed als artist en met een fraai golvende baard), echt iemand om op zijn schouder te kloppen en te zeggen: m’n jonge, m’n jonge, kun je nu niets beters van je leven maken? Het verrast me dus te horen, dat hij zowaar een weinig schrijven kan.”

Maar de belangrijkste rol in dit boek speelt Willem Frederik Hermans, die vooral door De Jong wordt neergezet als een vreselijke intrigant, iemand die de hele tijd in redacties van tijdschriften plaatsneemt om iedereen te vermorzelen die hem niet aanstaat: iemand die duidelijk en zelfbewust bezig is om zijn plaats in de Nederlandse letteren op te eisen en dat niet alleen doet door goed te schrijven.

Ook verder gaat een belangrijk deel van de correspondentie op aan allerlei speculaties over allerlei gedoe met tijdschriften. Van Straten zit in de redactie van een aantal tijdschriften en De Jong probeert artikelen bij hem te slijten of vergast hem op allerlei theorieën over welk blad nu welk ander blad gaat overnemen, welke uitgever er nu welk nieuw blad om welke reden op de markt gaat zetten. Er vloeit in de literaire wereld minstens evenveel testosteron als inkt.

Kathinka Stel (redactie). Ik ben een echt genie. De briefwisseling tussen Max de Jong en Hans van Straten 1942-1951. Amsterdam, 2014. Bestellen bij Athenaeum Boekhandel.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 21e eeuw, brieven, letterkunde, literatuur, proza

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Tom Graftdijk • De electrische stoel (1)

politici met hun handen op één
verschrikkelijke buik verspreiden
de publieke geheimen waar ik
geen weet van heb

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

OPSTAAN BIJ RADIO

Waterhoogten in de ochtend
maken kamers vol van kou,
waterkou en blauwe luchten,
was en val, ik was mij gauw.

Bron: datering: 1948-1955; Tijdrovertje, postuum gepubliceerd, 1992

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

17 december 2025

➔ Lees meer
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

16 december 2025

➔ Lees meer
14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

10 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1805 Joan van Bolhuis
1907 Jacob Drewes
1908 Wytze Hellinga
1933 Johan Mönnink
➔ Neerlandicikalender

Media

Het verdwenen botje van Sint-Werenfridus

Het verdwenen botje van Sint-Werenfridus

18 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
Elise Vos – Van alles de laatste

Elise Vos – Van alles de laatste

17 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Waar komt al die literatuur vandaan?

Waar komt al die literatuur vandaan?

16 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d