• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Een pil voor beter Nederlands

8 september 2014 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Door Marc van Oostendorp


Dit voorjaar trok de Amerikaand Nicoholas Negroponte, de man die voor zijn geld al decennia in de toekomst allerlei onzinnige dingen ziet gebeuren, de aandacht met een nieuwe voorspelling: over dertig jaar nemen we een pilletje in om een nieuwe taal te leren!
Het publiek en de presentator waren zo enthousiast dat ze verder geen vragen stelden, en we blijven dan ook geheel in het ongewisse over wat voor aanwijzingen er zijn dat zo’n pil er inderdaad komt. Is er inmiddels al een pil waarmee je, zeg, één enkel nieuw woord kunt leren, of één niet al te lastige grammaticale constructie? De uitspraak van een vreemde klinker? 

De British Academy organiseerde er in samenwerking met The Guardian deze zomer een discussie over, die jullie hierboven kunnen volgen. Het is een beetje een samengeraapt zootje mensen dat aan het woord wordt gelaten: een taalkwakzalver, een autistische schrijver die ooit kampioen cijfers-achter-de-komma-van-het-getal-π-onthouden was, en dan twee geleerden die er wel iets vanaf wisten: de Amerikaanse psychologe Barbara J Sahakian en de Nederlandse psycholinguïst Henk Haarmann.

De discussie staat hierboven. Helaas wordt er door het illustere gezelschap niet erg diep ingegaan op allerlei vragen die voor de hand zouden liggen. Mij lijkt het in theorie niet onmogelijk dat er ooit zo’n pil komt; uiteindelijk correspondeert kennis van pakweg het IJslands natuurlijk regelrecht met een bepaalde stand van het brein. Alleen hebben we volgens mij op dit moment geen idee welke stand van het brein dat is, laat staan dat we zouden weten hoe we een brein door chemische middelen in die stand zouden moeten laten zetten. (Haarmann wijst bovendien op het risico dat je zo’n pil inneemt en dan ontdekt dat je ineens in je moedertaal een sterk IJslands accent hebt.)

Kom over tweehonderd jaar nog maar eens terug, zou ik zeggen.

De discussie tussen Sahakian en Haarmann gaat uiteindelijk dan ook over een andere vraag: zijn er stimulerende middelen die iemand kunnen helpen beter een taal te leren? Dus dat de woordjes nog wel gewoon via ogen en oren naar binnen gaan, maar daar beter worden opgenomen? Ook dat blijken we overigens nauwelijks nog te weten, onder andere omdat we kennelijk nog niet precies weten wat een goed taallerend brein is.

Het is allemaal kortom nog ver weg, maar als science fiction wel interessant om over na te denken. We weten dat het kinderbrein veel beter is in het leren van talen dan de hersenen van volwassenen. Zou het mogelijk zijn om met wat pillen de volwassen geest weer op de juiste manier kinderlijk te maken?

De link naar de discussie heb ik gevonden op het onvolprezen weblog van Janien Benaets.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: science fiction, taalkunde, taalverwerving

Lees Interacties

Reacties

  1. DirkJan zegt

    8 september 2014 om 14:12

    Ook in theorie, in theorie kan vrijwel alles, geloof ik niet dat met een pilletje woorden in ons brein kunnen worden opgeslagen. Maar vandaag berichtte Onze Taal toevallig over een fenomeen dat wel vaker opduikt, en waar zelfs geen pilletje aan te pas komt. Ook hier geloof ik niet in, hoewel er best iets neurologisch aan de hand kan zijn.

    Australiër spreekt vloeiend Mandarijn na coma
    08 september 2014

    De Australische Ben McMahon zou vloeiend Mandarijn spreken nadat hij is ontwaakt uit een coma. Hij raakte in coma door een auto-ongeluk en voor die tijd had hij al wel een beetje Mandarijn geleerd, maar hij was er nooit goed in – en zeker niet vloeiend. McMahon spreekt ook nog gewoon Engels, maar maakt ondertussen dankbaar gebruik van zijn nieuwe vaardigheid: hij woont en studeert inmiddels in Shanghai. (Bizar.blog.nl)

    Dit is zeker niet het eerste geval waarbij iemand na een coma een ander accent of zelfs een andere taal spreekt. Eerder was er bijvoorbeeld een Kroatisch meisje dat alleen nog maar vloeiend Duits sprak.

    –

    Beantwoorden
  2. Marc van Oostendorp zegt

    8 september 2014 om 18:39

    Dat iemand door een hersenbeschadiging een andere taal lijkt, is denk ik in theorie wel mogelijk maar extreem onwaarschijnlijk: miljoenen hersencellen zouden ineens allemaal volkomen toevaliig precies in de juiste stand komen te staan. Het is een beetje zoals dat een berg zand spontaan kan veranderen in een standbeeld voor minister Jet Bussemaker. Dat wordt strikt genomen niet uitgesloten door de natuurwetten, maar de kans erop is wel héél dicht bij de 0.

    Beantwoorden
  3. Marc van Oostendorp zegt

    8 september 2014 om 18:41

    Dat we ooit een pil uitvinden die hetzelfde effect bereikt is in die zin waarschijnlijker dat dit bewust handelen veronderstelt. Zoals het ook waarschijnlijker is dat ooit het volk van Namibië een vijf meter hoog standbeeld voor minister Bussemaker opricht gemaakt van wit zand dan dat zo'n standbeeld spontaan ontstaat.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Sint Nicolaas

Zie eens, Mietje! wat al lekkers
U, Sint Nicolaas al bragt;
Omdat ge’ als gehoorzaam Meisje,
Uw verpligting hebt volbragt.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 januari 2026: Vlekflits

2 januari 2026: Vlekflits

5 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d