• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Helena van Constantinopel, hoofdstuk 18

28 november 2015 door Willem Kuiper Reageer

Hoe de kinderen van Helena scheyden vanden heremijt ende quamen te Beyeren.
[18]

   
Op een tijt als dese twee kinderkens sestien jaer lanck by den heremijt ghewoont hadden, soo ginck hy wandelen met hun int bosch ende seyde: “Kinderkens, daer is de plaetse daer ick u eerstwerf vant ende u de beesten ontnam ende verloste vander doot.”
     Doen seyden de kinderen: “Zydy ons vader niet?”
     “Neen ick, in trouwen!”, seyde de heremijt. “’t Is geleden sestien jaer dat ick u hier den beesten ontjaechde ende hebbe u van dier tijt opghevoet als mijn kinderen.”
     Doe seyden de kinderen: “Want ghy ons vader niet en zijt, soo willen wy gaen van lant tot lande tot dat wy onsen vader gevonden hebben.”
     Ende zijn doe vanden heremijt gescheyden, des de heremijt seer droevigh was. Ende als sy een wijle door ’t bosch hadden gegaen, quamen sy aenden oever vander zee, daer sy aen een schip quamen, daer sy so lange baden datse int schip quamen, daer hun de patroon vraechde wie sy waeren ende van waer sy quamen. Sy antwoorden: “Wy en weten niet van waer wy sijn noch wie ons vader oft moeder is, maer wy hebben sestien jaer lanck int bosch gewoont by een heremijt, Felix geheeten.”
     Ende de patroon kleede dese twee jongers properlijcken ende gaf hun teergelt in hunnen buydel. Ende doe namen sy oorlof aen den patroon, hem seer bedanckende der grooter deucht die hy hunlieden bewesen hadde, ende zijn doen gekomen in Almanien te Baviers, daer een coninginne woonde, daer sy voor quaemen, diese terstont begracide ende dede hunlieden t’eten brenghen. Ende Lyon at soe veel dattet hun alle verwonderde: alle vleesch, geheel capoenen, maer Erm en at niet dan broot ende wortelen die hy met hem hadde gebracht. Waerom de coninginne Erm vraechde, waer by hy leefde. Hy seyde: “Ick en heb in sestien jaer niet gegeten dan broot ende wortelen by eenen heremijt, die ons op gevoet heeft.”
     Ende hy vertelde daer al hun avontueren, dat de coninginne seer verwonderde ende hielts[e] by haer.

Soo gevielt dat de stadt beleyt wert van den vyanden, ende doe hadden d’arme lieden groot gebreck. Lyon dit merckende, gaf hun veel spijse sonder der coninginnen weten. Soo ghebeurdet op een tijt dat de coninginne veel heeren genoot hadde, ende Lyon gaf alle de spijse voor den eten den armen. Dit siende een van den hove die dat benijde, quam totter coninginne ende seyde dat alle de spijse den armen gegeven was om haer oneer te doen, ende dat de stad int gebreck van victalien komen soude. Ende doen wert de coninginne gram ende dedese beyde uyter stadt bannen.
     Ende als sy wech waren soo quam daer een vanden kocken loopen ende seyde: “Vrouwe, alle de potten ende speten sijn vol!”
     Waerom sy droevigh was dat syse hadde laten bannen.
   
Ende sy quamen voor de stadt int heyr by den hertoge van Clocestre, die hun vraeghde van waer sy quaemen. Doen seyden sy: “Wy sijn uyter stadt gebannen om dat wy d’arme lieden te veel gegeven hebben.”
     Doen vraechde de hertoge den eenen jongelinck wat hy int kofferken hadde, dat aen sijnen hals hingh. Doen antwoorde hy dattet eenen arm was, ende dat hy niet en wiste hoe hy daer aengekomen was. Doen wert de hertoge peysende op de schoone Helena, die hy haren erm af hadde doen slaen. Ende de hertoghe badt den jonghers datse by hem blijven wilden, het welcke sy deden. Ende den pays werde gemaeckt tusschen den hertoge ende der coninginnen, soo datse den hertoge troude, ende hy voerdese met hem in Engelant.
   
Ende als de coninginne een wijle in Engelant gheweest hadde, so verliefde sy op den jongelinck Lyon ende dede hem op een tijt in haer kamer komen ende seyde dat sy hem meer begracijt hadde dan eenighe man ter werelt, dies sy hem hebben wilde tot eenen boele. Ende Lyon geliet hem oft hyse oock lief hadde geveynsdelijc, maer hy ende sijn broeder namen heymelijck oorlof aenden hertoge ende vertrocken by nacht uyt Londen na Bolonien, dat belegen was vanden grave van Vlaenderen. Ende als sy binnen Bolonien quamen, gingen sy totten capiteyn ende baden hem om harnas ende peerden, dat hun de capiteyn geerne dede. Ende sy bedreven sulcke vromicheden dat Lyon versloech den heere van Vlaenderen, ende sy verlosten de stadt vanden ongeloovigen. Des hunlieden de capiteyn ende borgheren seer bedanckten ende baden dat sy bleven inder stadt. Maer sy seyden “neen”, want sy moesten hunnen vader soecken. Ende doen gaf hun de capiteyn een groote somme gelts, des sy hem bedanckten ende gingen van daer t’schepe ende quamen in Normandien, daer sy alle hun gelt om Godts wille gaven, soo dat niemandt van hun beyden behieldt kruys ofte munte.
   
Ende als alle hun gelt den armen was gegeven, so quam ons Heere Jesus tot hun inde gedaente van eenen armen man, ende bad om een aelmoesse voor de minne Jesu.
     Doe seyde Lyon: “Wy en hebben niet te geven. ’t Is al wech …”
     Doen seyde Hy: “Eylaes, en suldy my dan niet geven, die so arm ben ende so onmachtich? Wilt mijnder doch ontfermen door de passie ons Heeren!”
     Als Lyon desen armen man aldus hoorde klaeghen, sneet hy een stuck van sijnen mantel en[de] gaft den armen man, die sy terstont verloren.
   

*     *
*

Inleiding, verantwoording en commentaar
Hoofdstuk 18 in een synoptische, tweetalige (Nederlands-Frans) editie, met daarin verwerkt de versie in De vrouwen-peerle en de druk van de weduwe van Jehan Treperel, Paris ca. 1510.
Een woord dat u niet kent, kunt u opzoeken in het on-line Woordenboek der Nederlandsche Taal

Delen:

  • Klik om af te drukken (Opent in een nieuw venster) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Opent in een nieuw venster) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Opent in een nieuw venster) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Opent in een nieuw venster) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Opent in een nieuw venster) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Opent in een nieuw venster) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: de verduldige Helena, Helena van Constantinopel, La belle Hélène de Constantinople, letterkunde, Middelnederlandse letterkunde

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Leo Vroman • Gras hooi

maar de geur van hooi
is dood zo mooi
als dorrend vel
of groeiend gras

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

IJSBLOEMEN

Het raampje is een Séraphine,
een bloemstilleven ongezien,
een nonnenspiegel, een gewas
vol donzen dorens, melk van gras,
oase onder een pak sneeuw,
berijpte manen van een leeuw,
albino’s, schedelverentooi,
strikken van tule, ’t krullenooi —
ze drukt haar pop tegen haar vacht
en ooilam, ooilam zegt ze zacht —,
paard, pluim, toom, tuig en rinkellast,
dood fluitekruid, een holle bast,
een schalvel, een dicht berkenbos,
een meisjesschool met haren los
het duin afrennend wie-het-eerst,
een knippapieren kinderfeest,
van porselein, van gips, van steen,
soldaten op hun tinnen teen.
Het ziet er van de doden wit. [lees meer]

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

6 februari 2026: Towards New Horizons of Scholarly Publishing

17 december 2025

➔ Lees meer
28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

28 december 2025: Zesde editie van Winterzinnen

16 december 2025

➔ Lees meer
14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

14 januari – 6 maart 2026: Workshop Slimmer zoeken in Delpher

10 december 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1937 Adriaan Beets
1978 Mea Verwey
➔ Neerlandicikalender

Media

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

Gerard Kornelis van het Reve – Kerstbrief (1963)

23 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

Publieke Intellectuelen: Maria Dermoût

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

Lidy Zijlmans: bijna vijftig jaar ervaring in de NT2

22 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d