De website www.dbnl.org is namelijk publiek bezit van Nederland én Vlaanderen. Niet alleen financieel, maar het wordt ook zo beleefd: zelfde taal, zelfde erfgoed. De spanningen bleven dan ook niet uit en in 2013 dreigde de DBNL gemangeld te worden in het geruzie tussen KB en de Nederlandse Taalunie. Een aantal hoogleraren sprak via een ingezonden stuk in de Volkskrant zijn zorgen uit over het roekeloze gedrag van de ambtenaren. Dit was misschien net de noodzakelijke laatste druppel want kort daarna schijnt het tij ten goede gekeerd te zijn; de voorzitter van de Nederlandse Taalunie, mevrouw Bussemaker, nam het stuur eventjes over van de stuurse alfamannetjes. De voorwaarden voor een goede doorstart van de DBNL werden hen diets gemaakt en met ingang van 1 januari 2015 werd de website ondergebracht bij de KB, voorzien van een borglijntje met de Zuiderburen via de Vlaamse Erfgoedbibliotheek in Antwerpen.
Hierna werd het stil rond de DBNL, hoewel men blijkbaar onverstoorbaar is doorgegaan met het digitaliseren van het culturele erfgoed; want we zagen nog steeds maand na maand nieuwe interessante teksten online komen.
De Koninklijke Bibliotheek heeft de stilte nu doorbroken met een aangename verrassing;
ze heeft het sterke merk DBNL dat haar door het ministerie in de schoot geworpen was van een nieuwe vormgeving voorzien. Voor mij als argeloze maar frequente gebruiker (ik doceer en schrijf af en toe wat) was dat aanvankelijk schrikken; waar was die vertrouwde statische vormgeving gebleven? Maar na tien minuten uitproberen wist ik dat ik niet meer zou terugverlangen naar de oude site. De nieuwe website heeft de uitstraling van een historische collectie behouden (af en toe zie je zelfs zo’n lief plakbandje op een gedigitaliseerde omslag zitten) , maar de gevel oogt eigentijds en fris. En je kunt nog sneller en preciezer door al die duizenden literaire en vele andere nog interessantere teksten dwalen; je vindt snel wat je zoekt, of je wordt verrast door wat je niet zoekt, maar waarvan je wel blij ben dat je het vindt. En het blijkt zelfs te werken op mijn mobieltje. Moeiteloos navigeer ik van Aafjes naar Zijderveld, download tussen neus en lippen door een paar romans van Couperus , en blijf vervolgens veel te lang lezen in de Prikkel-Idyllen van Cornelis Veth. Wat een feest! Nu kan ik voortaan in de trein lekker lezen in plaats van wat doelloos zitten te vegen over mijn streelpaneel.
Fraaie en frisse vormgeving nu, dat zeker, en inderdaad veel historische teksten. Maar in mijn ogen nog geen reden tot veralgemeende lof over 'je vindt snel wat je zoekt'. Tijdschriften waar ik naar zocht:
'Heibel' (1965-1985, veel bibliografie, geen tekst), 'Freespace Nieuwzuid' (1999-2008, een titel, meer niet), 'Kreatief' (1966-2004, bibliografie, meer niet), 'Bzzlletin' (1972-2004, idem), 'Parmentier' (1991-2012, met een kluitje in het riet gestuurd). Het is nu lente, maar wanneer wordt het zomer?
Voorts vind ik dat DBNL zich nog steeds te vaak en te gemakkelijk verschuilt achter de mededeling 'De DBNL is er tot nu toe niet in geslaagd de rechthebbende(n) op deze tekst te achterhalen. De DBNL houdt zich aanbevolen voor alle mogelijke adresinformatie over de rechthebbende(n). Deze kan worden gemeld via dbnl.auteursrecht@kb.nl.'
'Er niet in geslaagd' suggereert dat men moeite heeft gedaan. Dat durf ik te betwijfelen. Met internet en een beetje neus is die informatie in veel gevallen op korte tijd te achterhalen. Je moet natuurlijk de handen uit de mouwen willen steken … in plaats van anderen op te roepen het werk voor jou te doen.
N.B. mocht deze reactie bits overkomen: tegengif slechts voor overhaaste loftuitingen.