• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

’t Dialectenbureau (en ik), afl. 5

3 augustus 2017 door Jan Stroop Reageer

door Jan Stroop

“Wat is ’t hier warm, kan er geen raam open?”, zo stoof ze binnen, mevrouw Daan, op die ochtend. Ik stelde voor: ”Zal ik de kachel dan ook maar uitdoen”? Zij: “Jij bent echt niet goed snik, Jan Stroop”.

Die kachel, dat was een enorm beest. In elk lokaal stond er zo een. Ze hadden een flink vermogen. Dat mocht ook wel want zo’n hoog lokaal was moeilijk warm te krijgen. Onze kachel haperde ook weleens. Dan was ie ongemerkt uitgegaan, terwijl de olietoevoer toch rustig bleef doorstromen. Als ik dat ontdekte, want ik zat er vlak naast, moest ik alarm slaan en de conciërge waarschuwen. Die kwam dan aanzetten met een stapel wc-rollen om de olie-overstroming mee op te nemen en te deppen. Als de kachel weer aangestoken werd, bleef ie de eerste tijd loeiend staan branden, vanwege de royale hoeveelheid olie die er toch nog in stond.

In de winter van 1967-1968 was ik bezig met ’t samenstellen van een vragenlijst over de terminologie van de windmolenaar. Over dat onderwerp ging de doctoraalscriptie waarop ik in Nijmegen in 1965 was afgestudeerd. Mijn plan was mijn onderzoek op te waarderen (te upgraden zogezegd) tot een promotieonderzoek, maar daarvoor bezat ik nog te weinig materiaal. Daarom vroeg ik mevrouw Daan of ik een molenvragenlijst mocht sturen naar  personen die zich daarvoor zouden aanmelden. Dat vond ze meteen goed. En zo kon ik in Vragenlijst 42 (1967), die naar alle correspondenten ging, mijn oproep plaatsen: “Als u bereid bent met een afzonderlijke vragenlijst over molens naar een molenaar te gaan, wilt u dan in het hokje rechts ja schrijven?”.

De vragenlijst was een groot succes. Ik kreeg wel 465 lijsten binnen, wat veel was, gelet op ’t nog kleine aantal actieve molenaars in die tijd, de jaren 1960, ik denk nog geen honderd.  Ik schreef er een artikeltje over voor de Mededelingen, waar ik onderstaand kaartje bij plaatste, met de namen voor ’t ronsel. Een ronsel is een spijlenrad dat door een tandwiel aangedreven wordt. ’t Lijkt op een lantaarn. Aan ’t ronsel zit ’t staakijzer dat met een soort klauw (de rijn) de bovenste steen aan ’t draaien brengt.

 

 

Dat artikeltje schrijven mocht dan wel, ik was trouwens aan de beurt om iets aan de Mededelingen bij te dragen, “maar“, zei mevrouw Daan, “aan je proefschrift werk je maar thuis. Hier ben je ambtenaar voor de Taalatlas.” Zo ging dat toen.

Een paar jaar later werd ze wat soepeler, omdat ik maar niet opschoot. Toen mocht ik ook één dag per week aan mijn proefschrift werken. Maar opschieten deed ’t ook toen niet echt. Ik ben pas in 1977  gepromoveerd, maar wel ‘cum laude’. In 1979  kwam er een tweede druk van Molenaarstermen en molengeschiedenis.

In de periode dat we nog op de Nieuwe Hoogstraat zaten kwam ’t in me op dat ik ook wel een WNT (Woordenboek der Nederlandsche Taal) wilde hebben, voor thuis.  Nu had ik bij antiquariaat Kok, in de Oude Hoogstraat, ’t zit er nog, een flink aantal delen van dat WNT zien staan en dus zei ik de oude heer Kok dat ik die wilde kopen. Nu was de heer Kok een uitzonderlijk wantrouwig man. Als je wat tussen de boekenstellingen rondneusde, hield ie  je aan ’t eind van ’t pad tussen die stellingen in de gaten en hij verhuisde mee als je naar een volgend pad ging. Dus zomaar die boeken aan mij verkopen? Geen denken aan. Er moest iemand voor mijn kredietwaardigheid instaan. Die iemand dat werd mevrouw Daan, die Kok opbelde om te zeggen dat de heer Stroop volledig betrouwbaar was.  Zo kon de koop doorgaan.  Mijn aankoop van toen staat inmiddels als decoratie in de koffiekamer van de Capaciteitsgroep Nederlandse Taalkunde van de UvA.

 

 

 

 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: dialecten, Dialectenbureau, geschiedenis van de taalkunde

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

J. Slauerhoff • Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe

Morgen rijd ik met bedwelmende bloemen naar je toe.
Ik wil niet langer wachten, eindelijk weten hoe
Je bent; de bloemen zullen je verraden.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

ZOMER

Het water ligt ontdaan bijna
van water onder stof,
de bomen zien hun eigen ogen
en ik door groen hun groen niet meer,
ze zijn verborgen in de bomen.

De lucht betrekt over het vee –
wanneer het licht zo donker wordt
licht fel het wit van koeien op.

Bron: Enkele gedichten, 1973

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1887 Gesinus Kloeke
➔ Neerlandicikalender

Media

De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

Van Lacarise den katijf die enen pape sach bruden zijn wijf

8 juli 2025 Door Vianne Cré Reageer

➔ Lees meer
‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d